De geluidsgolven treffen het trommelvlies loodrecht. Hoe weet je dan dat het geluid van achteren komt?

Geluiden geven structuur aan de ruimte om ons heen, doordat we in staat zijn zowel de afstand tot als de richting van waaruit geluiden komen, kunnen bepalen.

Aan de hand van de intensiteit van een geluid, door eventuele reflecties en het daaruit voortvloeiende frequentiespectrum, is de afstand tot een geluidsbron te bepalen. Voor het goed kunnen bepalen van de richting is het belangrijk dat we twee functionerende oren hebben. Aan de hand van tijd-, intensiteit-, fase en frequentieverschillen kunnen we bepalen uit welke richting een geluid komt.

Om geluiden te lokaliseren maken we gebruik van het feit dat we twee oren hebben. Een geluid dat van rechts komt bereikt het oor een fractie van een seconde eerder dan het linkeroor. Bovendien is er een klein intensiteitsverschil tussen de oren (ligt aan het trommelvlies, aan de kant van het geluid zal het meer trillen). Ons auditieve systeem is zo goed dat wij de minieme verschillen kunnen detecteren en gebruiken om zo het geluid te lokaliseren. Bovendien bevind deze gebeurtenis zo snel plaats dat niemand er zich van bewust is.

Dit is ook de rede waarom mensen die slechter horen of aan een oor doof zijn, wel moeite hebben met het localiseren van geluid. Zij zijn er ook veel bewuster mee bezig!

De subtiele beweging van de luchtdeeltjes die geluid overbrengen wordt geregistreerd door middel van een heel licht en gemakkelijk bewegend uitgespannen vlies: het trommelvlies. Omdat dit vlies heel kwetsbaar is ligt het iets verzonken in het hoofd achter in het uitwendige oor. Dat betekent dat de bewegende luchtdeeltjes eerst door de oorschelp over een relatief groot oppervlak worden opgevangen en dan geconcentreerd via de gehoorgang bij het trommelvlies komen. Deze constructie van het uitwendige oor is van invloed op het waargenomen geluid. De bijdrage van de oorschelp kan men vergelijken met de eigenschappen van een halve trechter. Deze heeft een versterkende functie (de hand achter het oor). De halve trechter biedt tevens de mogelijkheid om een geluid dat van voren komt te onderscheiden van een geluid dat van achteren komt. Ook voorkomt de oorschelp dat bij lopen en fietsen of bij harde wind de langs het hoofd voorbij glijdende luchtdeeltjes het trommelvlies te gemakkelijk in beweging kunnen brengen.

Groeten.

Dat het verschil tussen links en rechts hoorbaar is, heeft te maken met het (zeer geringe) tijdsverschil tussen het moment dat de geluidsgolven de twee oren bereiken.
Indien het geluid precies van achteren komt, bereikt het geluid beide oren op hetzelfde moment.
Dat je dan toch de richting hoort, komt door je oorschelpen: de vorm van je oorschelpen zorgt ervoor, dat hogere en lagere tonen uit verschillende richtingen anders worden weerkaatst of geabsorbeerd. Geluid dat van achteren komt, wordt door de vorm van je oorschelpen grofweg wat doffer dan als het van voren zou komen. Jouw hersenen hebben inmiddels zoveel geluidservaring opgebouwd, dat ze kunnen inschatten hoe het geluid zou moeten klinken, en dat het, omdat het doffer klinkt dan verwacht, dus van achteren moet komen.
Overigens spelen je oorschelpen ook een rol bij de links/rechtservaring: met 1 oor dicht kun je ook in zekere mate een richting aan een geluid geven.