Hoe kan het dat als ik mijn enkel op een bepaalde manier buig hij knakt?

Over het laten knakken van gewrichten (zoals de knokkels) bestaan heel wat fabels. De meest hardnekkige staan ook hier in de reacties vermeld.
Het zou gaan om lucht in de gewrichten, dat op een of andere manier ontsnapt uit het gewricht. Kort na een operatie aan een gewricht kan er nog wat lucht in het gewricht zijn achtergebleven, maar in alle andere gevallen komt er nooit lucht in een gewricht. Lucht dat er niet is kan ook niet ontsnappen, wat je ook doet met het gewricht.
Ook zou je er rheuma van krijgen. Rheuma is een zogenaamde autoimmuun ziekte; dat betekent dat het veroorzaakt wordt doordat je eigen afweer zich richt tegen je gewrichten. Dit staat helemaal los van wat je dan ook doet met je gewrichten, ook het laten knakken.
De waarheid is, dat de wetenschap er nog niet uit is waar dat soort knakken vandaan komt.

Maar goed, eigenlijk denk ik dat het bij jou helemaal niet gaat om het knakken van een gewricht, zoals mensen dat wel met hun knokkels doen. Ik heb de beweging zoals je die beschrijft uitgeprobeerd en inderdaad knakt er dan iets bij de enkel.

Zoals je in het toegevoegde plaatje kan zien lopen er in de enkel nogal wat pezen. Als ik de beweging maak met mijn voet, dan kan ik een van deze pezen zien verschuiven. Hij glijdt dan onder de peesschede door, over een botstukje heen. Op het moment dat hij over dit botstukje schiet geeft hij dus een knakkend geluidje.
Overigens kan ik het laten toenemen door mijn voet eerst wat naar binnen gedraaid te houden, dan mijn grote teen omhoog te bewegen en dan mijn voet naar buiten te draaien, zodat hij recht onder mijn been komt te staan.
Hieruit is af te leiden dat het gaat om een van de pezen van de extensor digitorum longus, oftewel de lange tenenstrekkende spier. Deze ligt bij het scheenbeen.

Het is dus waarschijnlijk een pees die je voelt en niet je enkelgewricht zelf. Dit kan totaal geen kwaad. Je hoeft er dus ook niets aan te (laten) doen.

Over de reden van het knakken van gewrichten bestaan veel theorieën. De luchtbelletjestheorie is, hoewel vaak gehoord, geen juiste. In gewrichten zit geen lucht of gas normaal gesproken. Het geluid dat je hoort kan mechanisch zijn, doordat twee betrekkelijk ongelijke delen over- of langs elkaar heen gaan, of door vacuumvorming. Dat knakken bij een manipulatie (kraken) door een manueeltherapeut is waarschijnlijk door vacuüm veroorzaakt. Als je met kracht twee gewrichtsdelen waartussen zich altijd een vloeistof bevindt, uit elkaar trekt, dan hoor je een knakje. De twee vlakken zitten als het ware aan elkaar geplakt en als je die even van elkaar trekt dat hoor je dat geluidje. Lucht komt daarbij niet voor. Overigens is deze vacuüm theorie, hoewel aannemelijk, ook noot wetenschappelijk bewezen.
Van belang is dat sommige gewrichten bij veel mensen nu eenmaal knakkende of krakende geluiden maken. Op zich zelf is dan meestal niets aan de hand. Ernstige slijtage waarbij het kraakbeen goeddeels verdwenen is kan ook krakende geluiden veroorzaken, maar als je geen erge pijn hebt, hoef je daarvoor niet bang te zijn. Waarschijnlijk is het beter om het knakken of kraken niet steeds expres op te wekken. Ook het bewijs dat dat slecht is voor je ontbreekt.