Hoe komt het dat de ene links is en de ander rechts?

Licht in de genen vast!

Dat weten we nog steeds niet, tot op heden luidde het antwoord ' toeval' , maar ik heb daar wel zeer onlangs een zeer interessante theorie op gehoord.

Eerste feit : ongeveer 15 % van de mensen is linkshandig.

Volgende feit : Sinds de introductie van de echografie tijdens de zwangerschap in de jaren 80, weten we dat heel veel zwangerschappen beginnen als een (eeneiige) tweeling, waarbij er al heel vroeg in de ontwikkeling één sterft, en min of meer wordt ´geabsorbeerd´ door het moederlichaam, zodat je ook later van deze dubbele zwangerschap nooit meer iets terugvindt. Dit gebeurt niet ´af en toe´, maar maar liefst bij een op de 8 (!!!) ' 'eenling'-zwangerschappen.

Weer een feit : Eeneiige tweelingen zijn vaak ' gespiegeld' ; dat betekent dat de een linkshandig is, en de ander rechtshandig. In een zeldzaam geval zijn zelfs de organen gespiegeld, maar meestal gaat het alleen om de voorkeurshand (en vermoedelijk daarmee gepaard gaande voorkeurs-hersenhelft).

Nu het sommetje : Als van die 1 op de 8 zwangerschappen die als tweeling begint de helft de linkshandige en de helft de rechtshandige baby betreft, zou dus 1 op de 16 mensen linkshandig moeten zijn.....

En laat dat cijfer nou prachtig kloppen met die 'ongeveer' 15 % linkshandigen die we hebben.

Als deze theorie waar is, betekent dat, dat iedereen die linkshandig is, WEET dat hij zijn leven eigenlijk begonnen is als helft van een tweeling. Dat zelfde geldt voor 1 op de 16 rechtshandige mensen, maar die zullen er niet zo eenvoudig achter kunnen komen. En aangezien we verder werkelijk een flauw benul hebben over waarom een klein deel van de mensen de voorkeur geeft aan de andere hand, terwijl het voor het overleven totaal onbelangrijk is met welke hand je dingen doet, is het op dit moment de meest plausibele theorie die we hebben.

Helemaal een mysterie is of het nog verdere consequenties heeft voor je ontwikkeling dan je linkshandigheid alleen.

Hoe zit dat nou met dat links- of rechtshandig zijn? Is het aangeboren, aangeleerd of dan toch een combinatie?


Linkshandig of rechtshandig?
Zoals je in het begin hebt kunnen lezen, doe ik de belangrijkste dingen met links, waardoor ik mezelf beschouw als een linkshandig persoon. Anderzijds heb je ook kunnen lezen dat ik rechts gebruik om te gooien. Raar? Nee, namelijk bijna niemand doet alles alleen maar met links of met rechts. Ook onbewust gebruik je vaker je andere hand voor bepaalde handelingen dan je denkt. Dit komt omdat sommige handelingen nou eenmaal lekkerder en natuurlijker gaan met de ene dan met de andere hand, ongeacht het feit dat je jezelf rechts- of linkshandig beschouwd.

Handvoorkeur en genen
Op de vraag waarom iemand linkshandig of rechtshandig is, heeft eigenlijk niemand nog een echt antwoord. Een ding dat echter wel zeker is, is dat het voor een gedeelte te maken heeft met erfelijkheid en dat het dus tot op zekere hoogte vastgelegd zou moeten liggen in onze genen. Maar is het dan zo dat als je ouders beiden linkshandig zijn, jij dat per definitie ook bent? Ook zo simpel ligt het niet, want eigenelijk moet je je handvoorkeur niet zien als een specifiek gen die je wel of niet hebt, maar als een soort toevallig gevolg van een opeenstapeling van verschillende genetische omstandigheden. Zo is uit onderzoek gebleken dat wanneer een rechtshandige en een linkshandige samen een kind krijgen, de kans op een linkshandig kind, twee keer groter is dan wanneer zij beiden rechtshandig zouden zijn. Aan de andere kant, bij twee rechtshandigen ligt de kans op een linkshandig kind zo rond de tien procent, maar bij twee linkshandigen is die kans vier keer zo groot, namelijk veertig procent.

Dan rest ons de vraag: waarom wordt iemand zonder linkshandige familieleden, dan toch linkshandig geboren? Zoals je al hebt kunnen lezen speelt erfelijkheid een rol, maar gebeuren sommige dingen ook zomaar. Denk aan een ‘lelijke’ familie waarin ineens een schoonheidskoningin wordt geboren, terwijl haar kinderen op hun beurt er weer heel gewoontjes uitzien. Enerzijds speelt erfelijkheid dus een rol bij het krijgen van rechts- of linkshandige kinderen, maar kunnen er ook toevalstreffers zijn die je vantevoren nooit had kunnen voorspellen.