Waar komt de groet 'alaaf' vandaan die tijdens carnaval gebruikt wordt?

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Ga naar: navigatie, zoeken
De term Alaaf is een carnavalsgroet afkomstig uit de Keulse Carnavals-traditie.

De oudste schriftelijke vermelding van het woord is te vinden in een petitie van Vorst Metternich aan de Keulse Keurvorst in het jaar 1635. Oorspronkelijk is het een uitroep bij het uitbrengen van een dronk. Sinds het begin van het moderne Carnaval in 1823 wordt "Kölle Alaaf" in Köln gebruikt als begroeting tussen Carnavalsvierders. In andere Duitse steden luidt de carnavalsgroet: Helau. Ook in België maakt men gebruik van de term. In grote carnavals zoals Aalst, Ninove en Halle, begroeten vierders elkaar steevast met alaaf.

Over de herkomst van het woord Alaaf bestaan twee lezingen. Sommigen zeggen dat Alaaf een verbastering is van het woord elf. Elf is immers het "gekkengetal", denk aan de "Raad van Elf". Anderen zeggen dat Alaaf afkomstig is uit het oud-Keulse dialect; "all af", hetgeen zou betekenen "alles weg"; Dit is gegrond op de oorsprong van de carnaval, namelijk dat voor de vastentijd al het goed spijs en drank op moest; "Kölle Alaaf" ("Keulen Alaaf") zou verder ook kunnen betekenen "(behalve) Keulen, alles weg" of "Keulen voor alles". Het gebruik van het woord Alaaf komt voor in veel carnavalstradities, voornamelijk op de linkeroever van de Rijn. Ook in carnavalstradities in Nederland wordt de term gebruikt, met name in plaatsen langs de Duitse grens zoals Kerkrade en Venlo.

In 'zo was het vroeger' geeft Ineke Strouken van het Nederlands Centrum voor Volkscultuur in Utrecht antwoord op de vraag waarom carnavallisten elkaar met alaaf begroeten...

Het groeten met 'alaaf' komt uit het Rijnland in Duitsland. Het carnaval in Nederland heeft veel rituelen, gebruiken en symbolen overgenomen uit dit carnavalsgebied.
Allaaf komt in de zeventiende eeuw voor het eerst in schriftelijke bronnen voor.

In een bede of verzoekschrift van vorst Metternich aan de keurvorsten van Keulen uit 1635 komt de begroeting alaaf voor.

De betekenis van het woord is onduidelijk. Het gaat hoogst waarschijnlijk om een verkorting van de toast: Kölle Alaaf. Alaaf zou dan een samentrekking zijn van all af . Wat zo iets als ‘buiten Keulen kan alles weg’ betekent. Het voorvoegsel Kölle zou later verdwenen zijn. In Nederland is alaaf de meest gebruikte groet.

De uitroep kan echter niet in heel Duitsland gebezigd worden door carnaval vierders. Op de rechter Rijnoever groeten carnavallisten elkaar met Helau. Helau is ook de meest verbreidde groet in Duitsland. Het zou een verbastering en afkorting zijn van ‘halleluja’ of van het Germaanse hel auf (weg met de hel).

De carnavalsetiquette schrijft voor dat men de juiste groet moet gebruiken op de juiste plaats. Het is onethisch om in alaaf-gebieden, met helau te groeten.

Naast Helau en Alaaf is ook ahoi, de begroeting van scheepslieden populair. De vierders identificeren zich wellicht met de opvarenden van het narrenschip of de blauwe schuit. Met name in Noord Duitsland gebruiken feestvierders deze groet.

Persoonlijk zou ik het gaan zoeken in een verbastering van de oorspronkelijke woorden waarmee het 'uitbrengen van een heildronk aan de 'onzichtbare stadgoden / beschermers van de 'Kir', de nederzetting, gepaard ging en welke via een of andere volkse traditie de eeuwen hebben overleefd.

Maar mijn kennis op het vlak van Aramees/Babylonisch of Hebreeuws of mogelijk zelfs latijn is ietwat beperkt.
Nazoekwerk in dit verband zou wel eens de sleutel kunnen opleveren.

Alaaf -/ Ha- Laaf /- allah-aaf (of na klankverplaatsing) Ho-laf zijn enkel van de mogelijkheden...

Maar ze passen volledig in de voorouderaanbidding en het aanroepen van de beschermgoden in de 'vruchtbaarheidscultus' uit de oudheid.