Waarom heet sinterklaas sinterklaas?

Dat weten we niet precies.

Wanneer de samenvoeging van het woord Sinterklaas uit Sint-Nicolaas is ontstaan is niet bekend, maar de mogelijk vroegste vermelding in schrift stamt uit 1283

De volgende verklaringen voor de vorming van Sinterklaas uit Sint-Nicolaas zijn ooit voorgesteld:
1) de ontwikkeling van een wisselvorm voor heiligennamen beginnend met een R, zoals Sinte Remeis naar Sinter Meis, waarna analoog daaraan die vorm werd gekopieerd voor Sint Nicolaas
2) een versteende taalvorm van het datief vrouwelijk enkelvoud, ontstaan uit bijvoorbeeld sinter claes messe
3) de zwakke betoning van de eerste lettergreep van Niclaes, waardoor de vervorming sinter de kans kreeg de zwakke N te verdringen; dus sinteneklaas naar sintereklaas
4) De theorie dat Sinterklaas een samentrekking van Sint heer Nicolaas zou zijn, wordt niet meer aangehangen

Marlies Philippa (etymologe) heeft zich over "Sinterklaas" gebogen in het Etymologisch Woordenboek van het Nederlands


sinterklaas zn. ‘Sint-Nicolaas, kindervriend’
Mnl. sinter, senter niclaus, niclaes, claus, claes, cloes in senter cloes bunre ‘Sinterklaasbunder’ (stuk land te Rijkhoven (Limburg B)) [1283; VMNW senterclaesbunre], in senter niclaus kerke ‘de kerk van Sint-Nicolaas’ [1297; VMNW selve], Sinter Claeus dach ‘Sinterklaasdag’ [1340-44; MNW sente], Senter Claes [1374; MNW sente], Sinter Claes [ca. 1400; MNW sente], Sinterclaes [1450-1500; MNW sente]; vnnl. Sinterklaas ook ‘feest op de vooravond van de naamdag van Sint-Nicolaas, met geschenken’ in Wat kreeghje in uw schoen voor ... Sinter-Klaes? [1661; WNT wondering].

Wrsch. ontstaan uit Sinte-Klaas (zie → sint), een vorm die in dialecten nog steeds voorkomt. Hierbij ontstond de vorm Sinterklaas, waarbij wrsch. meerdere oorzaken een rol hebben gespeeld (Pijnenburg 1988), zoals de analogie met (Jansen-Sieben 1968) heiligennamen met een r- en onbeklemtoonde eerste lettergreep, zoals Sint Remeis ‘Sint-Remigius’ > senter Meis [1280-90; VMNW ander] en Sint Remakel ‘Sint-Remaclus’ > Senter Makel [1280-90; VMNW makel]. Nog steeds komen heiligennamen met Sinter- voor in streken met een populaire heilige, voor wie op de naamdag bedevaarten plaatsvinden of andere feestelijkheden worden gevierd: in Brussel Sintergoelen ‘Sint-Goedele of Sint-Gudula’ [1898; WNT vesper], in Antwerpen Sintergwijden ‘Sint-Guido’, in de Zaanstreek en Waterland Sintermaarten [1920; WNT volk], in Groningen Suntermaerten, en Sinternelle ‘Sint-Reneldis’ in Sint-Renelde.

Te verwerpen valt de hypothese van Vercouillie dat uitgegaan moet worden van sinter, senter in vrouwelijke datiefenkelvoudverbindingen als Tsenter Victors misse ‘op de dag van de mis van Sint Victor’ [1334; MNW]: senter Victors is hier een genitiefconstrucie, waarbij geen vrouwelijk zelfstandig naamwoord aanwezig is. Zeer onwaarschijnlijk is de verklaring van FvW en MNW: Sinterklaas zou ontstaan zijn uit Sint Heer Klaas. Die volle vorm is nergens aangetroffen, ook niet voor andere heiligennamen.

De naam "Sinterklaas" is een verkorting van "Sint Nicolaas," de bisschop van Myra. "Sint" is een eretitel voor heiligen, en "Nicolaas" verwijst naar de historische figuur die de basis vormt voor het huidige Sinterklaasfeest in Nederland en België.