Waar wordt waterkoeling allemaal toegepast?

Tegenwoordig is waterkoeling verreweg de meest gebruikte manier voor het koelen van motoren. Hierbij komt de koelvloeistof uiteindelijk in een eenheid met een groot koeloppervlak (de radiateur) waar het wordt afgekoeld, alvorens weer terug te stromen naar het reservoir. Daarvandaan begint de cyclus opnieuw.

De hete delen van een watergekoelde motor zijn deels dubbelwandig uitgevoerd, zodat er tussen die twee wanden koelwater kan stromen. Andere delen van het motorblok zijn al naar gelang de plaatselijke behoefte aan warmteafvoer voorzien van waterkanaaltjes waarin de warmte van het motorblok eveneens overgedragen kan worden op het koelwater.

Het koelwater wordt net na de koude start eerst alleen door de waterpomp rondgepompt in de motor zelf en in de kachel. De kachel heeft een kleine radiator die het water slechts gedeeltelijk wat af kan koelen. Dan kun je je voorruit alvast ontwasemen. Het water komt dus nog tamelijk warm terug in de motor. Door deze beperkte wateromloop kan het circulerende water snel op de ideale bedrijfstemperatuur van ruim 80 graden of daaromtrent komen.
Vanaf het moment dat de bedrijfstemperatuur bereikt is gaat de thermostaatklep een stukje open zodat heet water nu ook naar de grote radiateur vooraan onder de motorkap wordt gevoerd. Daar zat al water in, maar dat stond eerst nog stil. De stroomsnelheid daar doorheen wordt nu dus door het toerental van de waterpomp bepaald (gaat mee op en neer met het motortoerental), en daarbij nader gedoseerd door de naar behoefte verder opengaande thermostaat. Nu komt er dus ook water de motor in dat onderin de radiateur stond, en geleidelijk aan wordt de radiateur eerst bovenin warm, en op warmere dagen en als de motor hard moet werken ook verder naar onderen toe. Het werkelijk afkoelend oppervlak wordt dus vanzelf naar onderen toe uitgebreid.

De hoeveelheid afkoelend effect op het hete koelwater wordt daarnaast bepaald door de rijwind en zonodig geholpen doordat de thermostatisch geregelde ventilator kunstmatig ‘rijwind’ kan maken door lucht door de radiator heen te zuigen of te blazen. En de chauffeur kan de koelwerking ook nog een beetje beïnvloeden door de kachel meer of minder warmte in het interieur te laten blazen.

Omdat het water bij het warmer worden uitzet, is er een soort bufferreservoir waar het teveel in bewaard wordt en tijdens het afkoelen na een rit zuigt het afkoelende water weer voorraad terug uit dat vat.

Bij een buitenboordmotor wordt er gewoon water via een grove zeef uit de sloot gebruikt dat opgewarmd gewoon weer terug de sloot in gaat. Geen radiator nodig!

Voor een fraaie afbeelding verwijs ik naar
http://www.hoehetwerkt.nl/index.php/Koelsysteem

De werking van een radiateur wordt mooi uitgelegd in http://www.kulsdom.be/werking_koelsysteem.html

(vervolg in reactie)