Excelvraag: hoe tel je drie klassen in twee kolommen?

Voor dit voorbeeld ga ik ervan uit dat je de bovenstaande Ja's en Nee's in A1 t/m B4 hebt gezet.

Ga dan naar A5, en type daar het volgende in:

      =SOM((A1:A4="Ja")*(B1:B4<>"Ja"))

Heel belangrijk: zodra je dat hebt ingetypt, druk je op Control+Shift+Enter.

Vervolgens ga je naar B5; daar type je het volgende in:

      =SOM((B1:B4="Ja")*(A1:A4<>"Ja"))

Ook nu eindig je door Control+Shift+Enter in te typen.

De beide formules komen nu tussen accolades te staan, om aan te geven dat het zogenaamde array formulas zijn. Array formulas zijn, simpel gezegd, een soort formules met een ingebouwde sommatiefunctie.

Toegevoegd na 2 uur:
 
Laat ik uitleggen wat deze formule doet. Ik neem de eerste formule als voorbeeld; de tweede werkt natuurlijk net zo.

De uitdrukking

      =(A1="Ja")

heeft als resultaat ofwel WAAR, ofwel ONWAAR. Ook de uitdrukking

      =(B1<>"Ja")

heeft als resultaat ofwel WAAR, ofwel ONWAAR.

Door beide uitdrukkingen met elkaar te vermenigvuldigen, worden ze automatisch eerst omgezet in een getalswaarde. WAAR wordt daarbij omgezet in 1, ONWAAR wordt omgezet in 0.

Dus

      =(A1="Ja")*(B1<>"Ja")

wordt 0*0, of 0*1, of 1*0, of 1*1  --  net wat de waarden van A1 en B1 zijn. Het resultaat wordt alleen maar 1 wanneer A1 "Ja" is, én tegelijk B1 niet "Ja" is.

Dit is dus het begin van de door jou gewenste Ja's in A, zonder de dubbele Ja's mee te tellen.

Nu kun je natuurlijk bovenstaande vermenigvuldiging in C1 zetten; daar komt dan (in dit geval) een 1 te staan. Vervolgens zet je dezelfde formule in C2 t/m C4 neer, en tel je de resultaten van C1 t/m C4 op. Da's de eenvoudige manier, maar je hebt wel een tussenstap (de formules in C1 t/m C4) nodig.

In plaats van die tussenstap, kun je ook de sommatie meteen in de cel zelf laten gebeuren.

Daartoe zet je niet A1 neer, maar A1:A4. En niet B1, maar B1:B4. Vervolgens sommeren door er SOM() omheen te zetten.

Je krijgt dan

      =SOM((A1:A4="Ja")*(B1:B4<>"Ja"))

Om het sommeren daadwerkelijk te laten gebeuren, moet je de formule invoeren met Control-Shift-Enter. Daardoor ziet Excel dat je niet zomaar A1:A4 bedoelt, en B1:B4, maar dat je wilt dat hij het splitst in A1 t/m A4 en B1 t/m B4, en dat hij daarna pas de resultaten aan SOM() geeft om ze op te tellen.