Bron: © Canva. Kamers in de verpleeghuizen blijven tegenwoordig steeds vaker leeg.
De vraag naar een plek in het verpleeghuis neemt af, terwijl Nederland juist snel vergrijst. Waar zorgbestuurders een paar jaar geleden nog vreesden voor een ‘tsunami aan ouderen’, blijven nu op verschillende locaties kamers leeg.
Uitstel of helemaal vermijden
De leegstand is opmerkelijk, want het aantal ouderen groeit sneller dan ooit. Toch blijkt dat veel mensen de stap naar het verpleeghuis liever uitstellen of helemaal vermijden. “De nieuwe generatie ouderen denkt anders over zorg”, zegt bestuurder John de Wee van Mijzo tegenover Omroep Brabant. “Ze willen de regie houden, en zo lang mogelijk thuis blijven wonen.”
Lees verder onder de video >>
Zorg liever aan huis
De trend naar meer zorg aan huis is onmiskenbaar. In 2017 kreeg zo’n 5 procent van de ouderen verpleeghuiszorg in de thuissituatie, nu is dat ruim 20 procent meer dan 40.000 mensen. Volgens NOS Nieuws komt dat niet alleen doordat ouderen zelfstandiger willen blijven, maar ook omdat de overheid inzet op langer thuis wonen. Gemeenten en zorgverzekeraars stimuleren mantelzorg en wijkverpleging, terwijl verpleeghuiszorg pas in beeld komt bij zwaardere zorgbehoefte.
De coronaperiode heeft bovendien diepe indruk gemaakt. Veel ouderen herinneren zich de isolatie en het bezoekverbod in verpleeghuizen, waardoor de drempel om er te gaan wonen hoger is geworden. “Het beeld dat je je vrijheid verliest, is moeilijk te doorbreken”, stelt ActiZ.
De leegstand is niet alleen een probleem, het is ook een kans om de zorg opnieuw uit te vinden
Een andere generatie ouderen
De huidige 65-plussers zijn mondiger, mobieler en digitaal vaardiger dan vorige generaties. Ze reizen, sporten, en blijven langer maatschappelijk actief. Wonen in een verpleeghuis past niet bij dat beeld van zelfstandigheid. Ook financieel speelt mee dat veel ouderen hun woning willen behouden, het is een belangrijk deel van hun vermogen.
Toch is de keuze om thuis te blijven niet zonder risico’s. “Ongeveer de helft van de nieuwe bewoners komt pas in een verpleeghuis na een crisissituatie, zoals een val of plotselinge ziekte”, aldus hoogleraar Bianca Buurman in EenVandaag. “Dat betekent dat mensen vaak te lang wachten en dat de zorgvraag zwaarder is zodra ze wel worden opgenomen.”
Krimpende wachtlijsten, zwaardere zorg
Volgens de meest recente rapportage van Zorgverzekeraars Nederland stonden in april 2025 ruim 18.000 mensen op de wachtlijst voor een verpleeghuisplek. Dat zijn er bijna 4.000 minder dan een jaar eerder. Toch schuilt achter die daling een ander verhaal: van de mensen die wachten, hebben slechts zo’n 300 een urgente zorgvraag. De rest kan nog thuis blijven met hulp van mantelzorg of wijkverpleging.
Voor de instellingen zelf betekent dat minder inkomsten en hogere kosten per bewoner. De vaste lasten voor onderhoud en personeel lopen door, terwijl kamers leegstaan. “Dat houden we niet lang vol”, waarschuwt een bestuurder in EenVandaag. Bovendien wordt de zorg die wél geleverd wordt intensiever. Bewoners hebben vaak complexe zorgvragen en verblijven korter dan voorheen.
Nieuwe rol voor het verpleeghuis
De leegstand dwingt instellingen om creatief te worden. Lege kamers worden soms tijdelijk gebruikt voor dagbesteding, revalidatie of opvang voor ouderen uit de buurt. Sommige huizen werken nauwer samen met de thuiszorg en fungeren als een soort wijkzorgbasis. Daarmee vervaagt het klassieke onderscheid tussen thuiszorg en intramurale zorg.
De verpleeghuizen van de toekomst lijken meer op kleinschalige zorgcentra waar wonen, welzijn en medische zorg samenkomen. Dat vraagt om anders denken: minder bedden, meer maatwerk en meer samenwerking tussen zorgaanbieders, gemeenten en familieleden.
Lees verder onder de berichten >>
Je hebt als huisbezitter helemaal geen zak aan overwaarde. Sterker nog, het kost je alleen maar meer aan OZB. Feitelijk wordt dus dus eerst jarenlang armer en ooit, over 50 jaar als je het huis verkoopt heb je misschien 'winst', die je dan weer kwijt bent aan het verpleeghuis !
— Purper Floyd 🦨 (@floyd_purper) October 20, 2025
CZ Zorgkantoor betaalt niet voor leegstand in verpleeghuizen – Nationale Zorggids https://t.co/LRWokoWrDB #verpleeghuis #ouderenzorg #leegstand #zorgkantoor
— Nationale Zorggids (@Zorggids) October 21, 2025
De keerzijde is dat deze omslag niet vanzelf gaat. Personeelstekorten blijven nijpend, terwijl de zorgzwaarte stijgt. Veel medewerkers ervaren dat ze meer tijd kwijt zijn aan administratieve taken en crisissituaties. Dat verhoogt de druk op de sector, stelt ActiZ, die waarschuwt voor een ‘stille crisis in de ouderenzorg’ als de trend doorzet.
Wat betekent dit voor jou?
Wie nadenkt over ouder worden of de zorg voor een naaste, doet er goed aan nu al keuzes te verkennen. De vraag is niet alleen of je later in een verpleeghuis wílt wonen, maar ook of er plek is wanneer dat nodig blijkt. Daarom is het verstandig om te onderzoeken welke alternatieven er in je gemeente zijn.
- Kijk naar woonvormen waar zorg dichtbij is, zoals geclusterde seniorenwoningen of woonzorgcomplexen.
- Bespreek tijdig met familie of mantelzorgers wat haalbaar is als de zorgvraag verandert.
- Vraag bij de gemeente of zorgverzekeraar naar de mogelijkheden voor wijkverpleging, huishoudelijke hulp of dagopvang.
De kern van de ontwikkeling is duidelijk. Ouderen nemen steeds vaker het heft in eigen hand. Ze willen zelfstandig blijven, hun omgeving behouden en hun leven vormgeven zoals zij dat willen. Dat betekent niet dat het verpleeghuis verdwijnt, maar wel dat de functie ervan verschuift, van laatste woonplek naar gespecialiseerd centrum voor intensieve zorg.
Ouderdom met nieuwe keuzes
De leegstaande kamers symboliseren een bredere verandering. Waar het verpleeghuis ooit de vanzelfsprekende eindbestemming was, kiezen ouderen nu bewust voor alternatieven. De ouderenzorg komt in een transitiefase waarin maatwerk, flexibiliteit en samenwerking centraal staan.
“De leegstand is niet alleen een probleem”, zegt ActiZ, “het is ook een kans om de zorg opnieuw uit te vinden.” En dat is precies wat er nu gebeurt: van traditionele instellingen naar een netwerk van zorg in de wijk, waar ouderen, zolang het kan, hun leven blijven leiden zoals zij dat gewend zijn.
Bronnen:
Omroep Brabant, NOS, ActiZ, EenVandaag
Eerder schreven wij >>
Verpleeghuizen staan voor grote uitdagingen
8 april 2025 – De leefomstandigheden en zorgkwaliteit in Nederlandse verpleeghuizen staan onder druk. Zij lopen tegen tal van uitdagingen aan. Ruimtegebrek, een tekort aan personeel en onvoldoende aandacht voor bewoners. Toch zijn er oplossingen in zicht: van technologische innovaties tot beleidsmaatregelen die de zorgsector kunnen transformeren.
door Laura Varsseveld
Ruimtegebrek en leefomstandigheden
Verpleeghuizen in Nederland staan onder druk door ruimtegebrek en een tekort aan kwaliteitszorg. Uit recente rapporten blijkt dat 40% van de Nederlandse verpleeghuizen kampt met onvoldoende ruimte om bewoners een comfortabele en gastvrije omgeving te bieden. Dit gebrek aan ruimte beperkt de vrijheid van bewoners, die vaak moeite hebben om persoonlijke spullen op te slaan of een rustige plek te vinden.
Volgens een onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) geeft 60% van de bewoners aan dat hun leefomgeving niet voldoet aan hun verwachtingen. De vraag naar verbeterde infrastructuur en grotere ruimtes wordt steeds urgenter, vooral nu de vergrijzing in Nederland toeneemt.
Psychosociale uitdagingen
Bewoners kunnen zich eenzaam voelen of moeite hebben met het aanpassen aan hun nieuwe omgeving. Het gebrek aan sociale activiteiten of persoonlijke begeleiding kan deze gevoelens versterken.
Kwaliteit van voeding
In sommige verpleeghuizen is de kwaliteit van voeding een punt van zorg. Bewoners hebben vaak specifieke voedingsbehoeften, maar door budgettaire beperkingen wordt hier niet altijd voldoende rekening mee gehouden.
Verouderde inrichting
Veel verpleeghuizen kampen met verouderde faciliteiten, en dat heeft een directe invloed op hoe bewoners hun dagelijks leven ervaren. Stel je voor dat je in een omgeving leeft waar het meubilair niet comfortabel is, de ruimtes kil en somber aanvoelen, en de voorzieningen niet goed werken. En waar de ruimte beperkt is. Dat doet iets met je gevoel van eigenwaarde en welzijn.
Kwaliteit van zorg onder druk
Naast ruimtegebrek speelt ook de kwaliteit van zorg een belangrijke rol. Het tekort aan zorgpersoneel is een groeiend probleem: volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) waren er in 2024 meer dan 49.000 openstaande vacatures in de zorgsector. Dit tekort heeft directe gevolgen voor de bewoners van verpleeghuizen, die vaak aangeven zich ongezien te voelen door het gebrek aan persoonlijke aandacht.
Om deze problemen aan te pakken, pleiten experts voor een betere inzet van personeel en innovatieve oplossingen. “We moeten creatief nadenken over hoe we het werk van zorgmedewerkers kunnen verlichten, bijvoorbeeld door technologie in te zetten,” aldus een woordvoerder van ActiZ, de branchevereniging van zorgorganisaties.
De tekst gaat verder onder de video >>
Personeelstekort in verpleeghuizen
Het tekort aan gekwalificeerd personeel vormt een van de grootste uitdagingen in verpleeghuizen. Dit probleem leidt tot een hoge werkdruk en beperkte tijd voor persoonlijke aandacht aan bewoners. Hierdoor krijgen bewoners niet altijd de zorg en aandacht die ze nodig hebben, wat hun welzijn negatief beïnvloedt. Het aantrekken en behouden van zorgpersoneel is zeer belangrijk om de kwaliteit van zorg te waarborgen.
Maatregelen voor verbetering
Om deze uitdagingen het hoofd te bieden, zijn er verschillende maatregelen denkbaar. Het vergroten van de ruimtes en het verbeteren van de infrastructuur kan al een wereld van verschil maken. Daarnaast moet er gekeken worden naar het opleiden en aantrekken van meer vakbekwame zorgmedewerkers. Het scheppen van een aangename werkplek en het aanbieden van goede arbeidsvoorwaarden kan helpen om meer mensen te interesseren voor een baan in de zorg. Tevens moeten innovaties in zorg technologie worden ingezet om de efficiëntie en kwaliteit van de zorg verder te verbeteren.
Innovaties in zorgtechnologie
Technologie biedt veelbelovende oplossingen voor verpleeghuizen. Robotica en kunstmatige intelligentie (AI) worden steeds vaker ingezet om routinetaken te automatiseren, waardoor zorgpersoneel meer tijd krijgt voor persoonlijke aandacht. Een voorbeeld hiervan is de inzet van zorg robots die bewoners ondersteunen bij dagelijkse activiteiten zoals eten en bewegen.
Daarnaast zijn draagbare technologieën, zoals gezondheidsmonitoren, een waardevolle toevoeging. Deze apparaten maken het mogelijk om de gezondheid van bewoners continu te volgen. Volgens een pilotstudie van het ministerie van Volksgezondheid leidde het gebruik van gezondheidsmonitoren tot een vermindering van ziekenhuisopnames met 15%.
Beleidsmaatregelen en investeringen
De overheid speelt een hoofdrol in het verbeteren van verpleeghuizen. In 2025 heeft het kabinet €500 miljoen gereserveerd voor de modernisering van zorginstellingen en het opleiden van nieuwe zorgmedewerkers. Deze fondsen worden ingezet om gebouwen te renoveren en uit te breiden, en om betere arbeidsvoorwaarden te bieden aan zorgpersoneel.
Daarnaast wordt er gewerkt aan nieuwe standaarden voor ruimte en zorg omstandigheden. Het ministerie van Volksgezondheid heeft aangekondigd dat vanaf 2026 alle verpleeghuizen moeten voldoen aan strengere eisen op het gebied van leefruimte en zorgkwaliteit.
Investeren in modernisering
Het moderniseren van verpleeghuizen gaat verder dan alleen nieuwe meubels of technologie. Het betekent het creëren van een omgeving waar bewoners zich thuis voelen, sociale contacten kunnen onderhouden en hun dagen met plezier doorbrengen. Dit soort investeringen verhoogt de kwaliteit van leven aanzienlijk en maakt een groot verschil voor zowel bewoners als verzorgers.
De tekst gaat verder onder deze video>>
Een waardige oude dag
Iedereen verdient een waardige, comfortabele en veilige leefomgeving, vooral in de latere levensjaren. Het verbeteren van de faciliteiten in verpleeghuizen is daarom niet alleen een kwestie van luxe, maar een noodzakelijke stap om ouderen een beter leven te bieden.
Bron:
Twittertrends
Eerder schreven wij >>
Verpleeghuiszorg: is er straks geen plek meer voor jou?
21 maart 2025 – Nederland staat aan de vooravond van een monumentale uitdaging die de verpleeghuiszorg voor senioren betreft. Volgens recent onderzoek van ABF Research, een autoriteit op het gebied van bevolkings- en woningmarktprognoses, ziet Nederland in de komende 15 jaar geconfronteerd met een significante stijging in het aantal ouderen met behoefte aan verpleeghuiszorg.
door Yvette Juch
Het eerlijke verhaal: ernstig tekort aan zorgplekken in verpleeghuizen
Het onderzoek voorspelt een toename van meer dan 100.000 senioren die verpleeghuiszorg nodig hebben. Is er straks geen plek meer voor jou?
De capaciteitskloof: aanbod is laag, zorgvraag is hoog
Een alarmerende bevinding uit het onderzoek is dat bijna 3/4 van deze toename aan senioren niet in een verpleeghuis terecht kan. Dit legt een aanzienlijke druk op zowel de huisvestingssector als de gezondheidszorg. De vraag naar geschikte woonruimte en adequate zorgfaciliteiten neemt aanzienlijk toe, terwijl het aanbod momenteel achterblijft.
Deze discrepantie tussen vraag en aanbod vormt een kloof die moeilijk te overbruggen is zonder aanzienlijke investeringen en herzieningen in beleid en infrastructuur.
Het eerlijke verhaal: de zorg kan het niet meer aan
De kern van deze kwestie is de noodzaak voor transparantie en realisme. Het is essentieel dat de samenleving wordt geconfronteerd met het eerlijke verhaal: de toekomstige zorg voor senioren in Nederland staat voor grote uitdagingen.
Dit toekomstige tekort aan verpleeghuiszorg vereist een proactieve houding van overheden, zorginstellingen, huisvestingscorporaties en de gemeenschap als geheel. Het is niet alleen een kwestie van het bouwen van meer verpleeghuizen, maar ook van het ontwikkelen van alternatieve woon- en zorgvormen die beter aansluiten bij de behoeften van een vergrijzende bevolking.
Zijn er geen oplossingen voor tekort aan verpleeghuiszorg?
De oplossing voor dit vraagstuk ligt in innovatie, samenwerking en flexibiliteit. Een heroverweging van hoe we ouderenzorg vormgeven is onontkoombaar. Dit kan bijvoorbeeld door meer in te zetten op thuiszorg, mantelzorgwoningen, het bevorderen van woongemeenschappen waar senioren elkaar ondersteunen: zoals het steeds populairder wordende co-housing. We moeten technologieën ontwikkelen die ouderen in staat stellen langer zelfstandig te wonen.
Daarnaast is het cruciaal dat er meer aandacht komt voor preventie en het bevorderen van een gezonde levensstijl, om de druk op de zorg te verlichten.
Bovendien vraagt deze situatie om een bredere maatschappelijke discussie en een sterkere betrokkenheid van burgers bij de zorg voor ouderen. Het is belangrijk dat de samenleving zich bewust is van de urgentie van dit vraagstuk en samen naar creatieve en duurzame oplossingen zoekt.
We staan voor een complexe uitdaging in de verpleeghuiszorg
De toekomstige huisvesting en zorg voor senioren in Nederland stelt ons voor een complexe uitdaging. Het recente onderzoek van ABF Research onderstreept de ernst van de situatie en de acute noodzaak voor actie.
Navigeren door deze uitdaging vereist dat we als samenleving onze visie op seniorenzorg herdefiniëren en ons inzetten voor innovatieve en inclusieve oplossingen. Het is tijd om het eerlijke verhaal te omarmen en gezamenlijk te werken aan een toekomst waarin alle senioren de zorg en ondersteuning krijgen die zij verdienen.
Bron:
AD
Eerder schreven wij >>
Commerciële verpleeghuizen schieten als paddenstoelen uit de grond
12 maart 2024 – In slechts 10 jaar tijd is het aantal commerciële verpleeghuizen voor ouderen explosief gestegen: van 96 naar meer dan 500. Deskundigen vinden deze trend zorgwekkend, zo blijkt uit recente cijfers van de Kamer van Koophandel (KVK).
door Wendy Ruittemanz
Wat zeggen de cijfers
Volgens de meest recente gegevens van de KVK heeft de sector een gigantische sprong gemaakt. Terwijl er 10 jaar geleden slechts een handjevol commerciële verpleeghuizen was, staat de teller nu op meer dan 500. Deze toename zorgt voor gemengde gevoelens bij experts. Waar de één het ziet als een welkome uitbreiding van de keuzemogelijkheden voor ouderen, vrezen anderen voor de kwaliteit van zorg en de mogelijke financiële gevolgen voor de bewoners.
Gevolgen en zorgen
Deze snelle groei roept vragen op over de toekomst van de ouderenzorg in Nederland. Deskundigen wijzen op het belang van strakke regulering en toezicht om te waarborgen dat de zorg binnen deze commerciële instellingen van hoog niveau blijft. Zij benadrukken dat zonder adequate controle, de kwaliteit van de zorg in het gedrang kan komen. Het laatste wat we willen, is dat onze ouderen in een situatie terechtkomen waarin de zorg ondermaats is. Puur omdat er winst gemaakt moet worden.
Voor- en de nadelen op een rij
De mogelijke voordelen van commerciële verpleeghuizen
- Financiële robuustheid: Commerciële verpleeghuizen, gedreven door winstoogmerk, excelleren in het bieden van hoogwaardige zorg. Dit is mogelijk dankzij hun vermogen tot investeringen in moderne faciliteiten en gespecialiseerd personeel.
- Vrijheid in keuzes: Met een breed scala aan diensten en voorzieningen geven commerciële verpleeghuizen bewoners en families de vrijheid om een zorgomgeving te kiezen die perfect aansluit bij hun behoeften.
- Innovatieve aanpak: De winstgerichte instelling stimuleert innovatie in zorgpraktijken en services, wat resulteert in een dynamisch en geavanceerd zorgaanbod.
- Competitieve kwaliteit: In de strijd om bewoners streven commerciële verpleeghuizen naar excellentie. Dit leidt tot een verhoogde algehele kwaliteit van zorg en dienstverlening.
De mogelijke nadelen van commerciële verpleeghuizen
- Financiële lasten: Commerciële verpleeghuizen dragen mogelijk hogere kosten met zich mee. Dit kan een uitdaging vormen voor diegenen met beperkte financiële middelen.
- Winstoogmerk: In de jacht op winst bestaat het risico dat sommige commerciële verpleeghuizen concessies doen aan de zorgkwaliteit, mogelijk resulterend in beperkingen op personeel, training en faciliteiten.
- Marketinggericht: Een focus op marketing kan leiden tot een nadruk op het aantrekken van betalende klanten, soms ten koste van duidelijke communicatie over de werkelijke kwaliteit van zorg.
- Kwaliteitsvariaties: De kwaliteit van zorg kan sterk verschillen tussen verschillende commerciële verpleeghuizen, wat de consistentie in de sector beïnvloedt.
Bron:
AD