Bron: Canva enkelband oplossing voor cellentekort
De Nederlandse overheid presenteert nieuwe plannen om het cellentekort terug te dringen: meer veroordeelden moeten hun straf uitzitten met een enkelband in plaats van achter de tralies. Het ministerie van Justitie en Veiligheid wijst op zowel de kosten als de effectiviteit.
Kostenbesparing: enkelband veel goedkoper dan cel
Een dag in de gevangenis kost de staat gemiddeld €400 per gedetineerde. Daartegenover staat dat een enkelband per dag slechts zo’n €80 tot €100 kost. Met de huidige druk op het gevangeniswezen kan de overheid miljoenen besparen door veroordeelden met een laag risicoprofiel thuis hun straf te laten uitzitten.
Cellentekort loopt op
Nederland kampt al langer met een tekort aan cellen. In 2024 meldde de Dienst Justitiële Inrichtingen dat er dagelijks meer dan 400 gedetineerden op een wachtlijst stonden voor een cel. Nieuwe gevangenissen bouwen kost jaren en miljarden, terwijl de druk nu al hoog is.
Staatssecretaris Ingrid Coenradie zei: “We zitten op code zwart in het gevangeniswezen.”
Lees ook: Beland je als bejaarde minder snel in de gevangenis dan een jonger persoon?
Korte straffen weinig zinvol
Daarnaast wijzen experts op het geringe nut van korte gevangenisstraffen. Volgens criminologen dragen straffen van enkele weken nauwelijks bij aan gedragsverandering of re-integratie. Integendeel: detentie kan werk, huisvesting en relaties onder druk zetten, waardoor de kans op recidive juist toeneemt.
Een enkelband biedt meer mogelijkheden om werk of studie voort te zetten, terwijl de straf zichtbaar en handhaafbaar blijft.
Lees ook: Jongeren belanden in gevangenis voor volwassenen.
De tekst gaat onder de berichten verder >>
Steun voor enkelband in plaats van korte celstraf groeit in Tweede Kamer: https://t.co/ykWPTHETA5 wordt er in dit kand ook nog rekening gehouden met de slachtoffers van dit tuig? @geertwilderspvv
— nick71 (@nick711423532) September 8, 2025
Vraagje: mag je met de enkelband naar Tomorrowland? pic.twitter.com/JfppTRpmb2
— @kuifjesdream (@Kuifjesdream) July 20, 2025
Hoe werkt de enkelband en wat mag er wel en niet?
Wie een enkelband draagt, staat onder streng toezicht van de reclassering. De drager moet zich houden aan vaste leefregels: Thuisblijven tijdens opgelegde uren, niet reizen buiten een vooraf bepaald gebied en zich houden aan meldplicht en controle-afspraken.
Bewegingen worden continu gemonitord via GPS. Een enkelband is dus geen “vrijheid-blijheid”: bij overtreding, zoals het verlaten van de toegestane zone of het knippen van de band, volgt direct ingrijpen en vaak alsnog plaatsing in de gevangenis.
Actuele cijfers
- 4.109 veroordeelden wachten momenteel op een cel (mei 2025).
- Betreft 5.258 strafzaken, een verviervoudiging sinds eind 2023.
- Verwachte groei gevangeniscapaciteitstekort: +1% per jaar tussen 2026–2030.
Kritiek en zorgen
Tegenstanders waarschuwen dat het “elektronisch detentiebeleid” te soft zou overkomen en dat slachtoffers zich onveilig kunnen voelen als daders sneller thuis blijven. Het ministerie benadrukt echter dat enkelbanden alleen worden toegepast bij niet-gewelddadige delicten en dat de reclassering toezicht houdt.
Bronnen
NOS, ministerie van Justitie en Veiligheid, Reclassering Nederland
Eerder schreven wij >>
Gevangenen hoeven niet de cel in: personeelstekort in gevangenissen
16 februari 2025 – Ongeveer 1800 veroordeelden in Nederland zijn nog niet aan hun gevangenisstraf begonnen. Dit komt door het acute personeelstekort in de penitentiaire instellingen. Het schijnt een (tijdelijke) noodmaatregel te zijn voor de gevangenis.
door Harro van Uffelen
In 2023 kampten de gevangenissen ook al met dit probleem. Dit zegt demissionair minister Franc Weerwind over de situatie.
1800 zelfmelders nog niet opgeroepen
Vanwege het kritieke tekort aan gevangenispersoneel besloot Weerwind vorig jaar om de “zelfmelders” (veroordeelden die zichzelf melden om hun straf uit te zitten) niet op te roepen. Deze keuze was om celruimte te behouden voor arrestanten en preventieve hechtenis.
Echter, het resultaat van deze beslissing is een toenemende groep van veroordeelden die hun straf nog moeten uitzitten. Hoewel Weerwind benadrukt dat het noodzakelijk is dat elke veroordeelde zijn straf uitdient, kan hij niet voorspellen hoe lang deze tijdelijke oplossing nog van kracht is.
Nieuwe maatregelen nodig
Weerwind erkent dat er dringend nieuwe en duurzame oplossingen nodig zijn om het tekort aan gevangenispersoneel aan te pakken.
De Tweede Kamer toont zich bezorgd over de huidige situatie en pleit voor innovatieve strafmaatregelen, zoals elektronisch toezicht voor thuisdetentie of taakstraffen voor veroordeelden die hun boetes niet kunnen betalen.
De nieuwe regering moet een besluit nemen
Weerwind geeft aan deze voorstellen te overwegen, maar merkt op dat het aan een volgende regering is om hierover uiteindelijk de knoop door te hakken.
Discussies over potentiële oplossingen voor het personeelstekort zijn al gaande en Weerwind heeft beloofd dat er tegen begin april meer informatie zal zijn over mogelijke maatregelen.
Minister Weerwind lag in 2023 al onder vuur
Zijn voorstel om gediscrimineerde gevangenen een compensatie te geven, viel niet in goede aarde bij veel x-volgers.
Gevangenen moeten nazorg krijgen als ze te maken krijgen met discriminatie en racisme. Dat wil minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming). https://t.co/kKiUQirYlo
— De Telegraaf (@telegraaf) March 29, 2023
Dezelfde gevangenis problemen bij onze Zuiderburen
43,7% gedetineerden komt uit het buitenland in hun gevangenissen. Ze hebben daar ook te maken met ruimtegebrek in de gevangenissen.
Bekijk de video hieronder >>
Bron: wnl