Bron: © Canva.
De groei van commerciële privéklinieken baart ziekenhuizen zorgen. De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen (NVZ) roept op tot strengere regels voor privéklinieken, meldt het AD. Publiek zorggeld verdwijnt namelijk in de zakken van aandeelhouders.
Zorggeld verdwijnt in zakken van aandeelhouders
In de afgelopen tijd zien ziekenhuizen dat zorggeld wegvloeit naar privéklinieken. Volgens de NVZ lekt publiek zorggeld op deze manier weg naar aandeelhouders, soms buitenlandse. Privéklinieken richten zich meestal op eenvoudige behandelingen, niet acute zorg. Ziekenhuizen, die ook acute zorg aanbieden, zien hierdoor hun stabiele inkomsten afnemen.
Personeel loopt over
Tegelijkertijd klagen ziekenhuizen over personeelstekort. Privéklinieken trekken personeel weg met aantrekkelijke werktijden, vaste dagdiensten en vaak een hoger salaris dan volgens de ziekenhuis-cao.
Dat leidt tot grotere werkdruk, langere wachtlijsten en mogelijke consequenties voor patiënten.
Lees verder onder het bericht >>
Privékliniek met zorggeld gespekt. Ziekenhuizen: oneerlijke concurrentie. Wat een onzin. Als ziekenhuizen efficiënter en commerciëler zouden werken dan zouden die privéklinieken nooit zo’n opmars hebben kunnen maken. pic.twitter.com/D9Ha2Uv0Ze
— Sjoerd (@hsdvries) December 8, 2025
Toegankelijkheid zorg onder druk
De NVZ waarschuwt dat het verdwijnen van inkomsten door routinezorg het voortbestaan van ziekenhuizen bedreigt. Zonder die inkomsten wordt het moeilijker om dure, complexe en acute zorg te blijven leveren.
Ook de verschuiving van personeel naar privéklinieken tast de continuïteit en kwaliteit van publieke zorg aan.
Ten slotte bestaat het gevaar dat door de groeiende rol van privéklinieken de zorg steeds meer richting winst en rendement beweegt in plaats van maatschappelijke dienstbaarheid. Daarmee komt toegankelijkheid van de zorg onder druk te staan.
‘Politiek moet ingrijpen’
De NVZ vraagt de politiek om in te grijpen met concrete maatregelen voor privéklinieken. Hun belangrijkste eisen:
- Een eerlijke bekostiging voor alle zorgaanbieders. Zo wordt winstmaximalisatie ontmoedigd.
- Grenzen aan investeringen door private equity en buitenlandse aandeelhouders, zodat publiek geld niet wegvloeit.
- Wetgeving die voorkomt dat publieke ziekenhuizen verder uitgehold worden en dat personeelstekort escaleert.
Volgens de ziekenhuizen is dat nodig om de balans in de zorg te herstellen.
Er is al groeiende politieke aandacht voor de rol van investeerders in klinieken in de zorg. De discussies gaan over de vraag of marktwerking en winstgedreven zorg passen bij een zorgstelsel dat gebaseerd is op solidariteit en publieke taak.
Lees ook: Wildgroei beautyklinieken zorgwekkend: veel Roy Donders achtige types.
Strenge toetsing fusies
De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft recent stappen gezet. In 2025 is strengere toetsing van fusies, overnames of samenwerkingen tussen zorgaanbieders ingevoerd. Fusies of overnames worden voortaan grondiger gecontroleerd, vooral als er risico is voor kwaliteit of continuïteit van zorg.
Toch is er géén totaalverbod op investeerders die bedrijven in de zorg opkopen om ze snel winstgevender te maken en daarna met winst te verkopen (private equity). De discussie over verdere regulering blijft gaande.
Zorglandschap uit balans
Het debat over privéklinieken brengt een fundamentele vraag naar boven. Is zorg primair een publieke taak of moet marktwerking leidend zijn?
Als commerciële klinieken blijven groeien zonder duidelijke regels, dreigt het zorglandschap uit balans te raken. Publieke ziekenhuizen kunnen in geldnood komen. Personeel slaat op drift naar privéklinieken. De toegankelijkheid van acute en complexe zorg voor iedereen wordt kwetsbaar.
Dat kan leiden tot 2 niveaus van zorg:
- Makkelijke, planbare zorg bij privéklinieken
- Acute, complexe zorg bij ziekenhuizen met beperkte middelen
Dat tast de gelijkheid in het zorgstelsel aan.
Zorg mag niet draaien om winst
De politiek moet nu beslissen of ze regels invoert om het evenwicht te herstellen.
Effectieve maatregelen kunnen zijn eerlijke bekostiging, beperkingen op winstuitkering en overnames, en strenge kwaliteitscontrole ongeacht of de aanbieder publiek of privaat is. Zo blijft zorg gebaseerd op solidariteit, toegankelijkheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid.
De oproep van ziekenhuizen is helder: zorg moet dienen, niet draaien om winst.
Bronnen:
AD, ANP