Bron: © Canva. Historische uitspraak over gebruik van pesticiden zet landbouw op scherp
Een baanbrekende uitspraak van het gerechtshof in ’s-Hertogenbosch zorgt voor opschudding in de Nederlandse landbouw. Een lelieteler mag tot eind 2028 geen gewasbeschermingsmiddelen gebruiken op percelen die grenzen aan een woonwijk.
Het hof oordeelde dat er sprake is van een bijzondere zorgplicht tegenover omwonenden. Die gaat zwaarder wegen dan het feit dat de gebruikte middelen wettelijk zijn toegelaten.
De tekst gaat onder het X-bericht verder >>
Een lelieteler uit Maasbree mag tot eind 2028 geen gewasbeschermingsmiddelen gebruiken bij de teelt van lelies naast een woonwijk. Dat oordeelde het gerechtshof ’s-Hertogenbosch gisteren in hoger beroep. https://t.co/Uy0wzUXx8B
— foodlog.nl (@foodlog_nl) July 27, 2025
Geen automatisch recht meer op spuiten
Wat deze uitspraak zo bijzonder maakt, is dat het hof voor het eerst erkent dat een toelating door het Ctgb niet automatisch betekent dat middelen overal en altijd gebruikt mogen worden. Het recht om te spuiten hangt voortaan af van de omstandigheden, en dus ook van de mogelijke gezondheidseffecten voor mensen in de directe omgeving.
De rechter wijst erop dat er geen specifiek onderzoek is gedaan naar gezondheidsrisico’s zoals Parkinson en ontwikkelingsstoornissen bij kinderen, terwijl er volgens deskundigen wel degelijk aanwijzingen zijn voor zulke risico’s. De Europese richtlijn vereist extra bescherming van kwetsbare groepen zoals kinderen en omwonenden. De huidige toelatingsprocedures schieten daarin tekort, aldus het hof.
De tekst gaat onder de video verder >>
Een lelieteler uit het Limburgse Maasbree mag komende jaren geen pesticiden gebruiken bij het telen van lelies. Eerder bepaalde de Raad van State in een andere zaak dat het gebruik van pesticiden mogelijk schadelijk is voor de natuur. #Nieuwsuur pic.twitter.com/9Zm0KkdfLc
— Nieuwsuur (@Nieuwsuur) July 23, 2025
Precedent met grote gevolgen
De uitspraak creëert een juridisch precedent dat verstrekkende gevolgen kan hebben voor de hele agrarische sector. Als het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen naast woonwijken niet langer vanzelfsprekend is, wordt spuiten in zulke gebieden mogelijk vergunningsplichtig. Dat geldt dan niet alleen voor lelieteelt, maar ook voor gewassen als aardappelen, bieten en spruitjes.
Mocht deze uitspraak standhouden bij de Hoge Raad, dan betekent dit een structurele verschuiving in het landbouwbeleid: toelating alléén is niet meer genoeg, ook de context en locatie spelen een rol.
Derde juridische nederlaag in een jaar tijd
Voor de leliesector is dit de derde tik binnen een korte tijd:
- In 2023 verbood de rechtbank in Roermond het gebruik van middelen in een vergelijkbare zaak.
- In april 2024 oordeelde de Raad van State dat lelieteelt vanwege natuurschade vergunningsplichtig is.
- En nu bevestigt het hof het eerdere verbod én uit het opnieuw harde kritiek op het functioneren van het Ctgb.
Boerenorganisaties luiden de noodklok
De teler kreeg in deze zaak steun van boerenorganisaties, die waarschuwen voor een gevaarlijk precedent. Zij vrezen dat boeren straks voor ieder perceel in de buurt van woningen een vergunning nodig hebben. De zorgen strekken zich uit tot de hele sector. De verwachting is dat er fel gereageerd zal worden.
Bronnen:
Foodlog, Rechtbank Roermond en Raad van State