In de afgelopen 10 jaar is de overleving binnen 5 jaar na de diagnose kanker gestegen van 58 procent naar 66 procent. Dat is mooi nieuws, helaas is er niet voor alle soorten kanker vooruitgang geboekt. Hiermee stijgt de gemiddelde 5-jaarsoverleving van alle kankerpatiënten met gemiddeld 1 procent per jaar, blijkt uit onderzoek van integraal kankercentrum Nederland.
Hogere overlevingskans kankerpatiënten
In de periode 2001-2011 was de gemiddelde 5-jaarsoverleving 58 procent, in de 10 jaar daarvoor was dat nog 43 procent. In de afgelopen 10 jaar is dit gestegen naar 66 procent. Dit komt vooral doordat het aantal diagnoses met een relatief gunstige prognose sneller is gestegen. Bij kankersoorten met een slechtere prognose is deze stijging minder groot. Maar ook de verbeterde kennis, diagnostiek en behandelingen zorgen ervoor dat de overlevingskans van kankerpatiënten jaarlijks stijgt.
Verschillende groepen
Op basis van de 5-jaarsoverleving worden 3 groepen kanker onderscheiden: de groep met een relatief hoge overleving (75 procent of hoger). Hieronder vallen veelvoorkomende kankersoorten zoals borstkanker, prostaatkanker en huidkanker, net als sommige vormen van lymfklierkanker. Bij de tweede groep is de 5-jaarsoverleving 30 tot 75 procent, waar darmkanker, blaaskanker, nierkanker, baarmoederhalskanker en hoofd-halskanker onder vallen. Vooral bij hematologische maligniteiten (bloed- en lymfeklierkanker) is er de afgelopen decennia veel vooruitgang geboekt. Ook bij prostaat-, nier-, schildklier-, darm-, keelholte-, lever- en longkanker was er een stijging van minstens 10 procent.
Kankersoorten met vooruitgang
Bij een aantal vormen van kanker is er nog weinig vooruitgang geboekt en blijft de 5-jaarsoverleving zeer laag (onder de 30 procent). Het gaat hier dan onder andere om longkanker, maag- en slokdarmkanker, alvleesklierkanker en acute myeloïde leukemie. Zo is de 5-jaarsoverleving na een diagnose maagkanker rond de 22 procent, en daar is in de afgelopen dertig jaar weinig in veranderd. Bij mesothelioom (longvlieskanker) is slechts 5 procent van de patiënten na 5 jaar nog in leven.
Effect COVID-19 en overlevingskans kankerpatiënten
Naar vermoeden is de gemiddeld 5-jaarsoverleving van kankerpatiënten nog hoger dan nu is vastgesteld. Door COVID-19 was er echter veel oversterfte in 2020 en 2021, ook onder kankerpatiënten. Daarnaast werden er minder diagnoses gesteld van kankersoorten met een hoge overlevingskans doordat er minder bevolkingsonderzoeken werden uitgevoerd.