Bron: © DALL-E Art Impressions
Op 4 mei staat Nederland traditiegetrouw stil bij de slachtoffers van oorlogen en vredesmissies. Een moment van nationale bezinning, maar leeft deze herdenking nog even sterk als voorheen? In een tijd van veranderende perspectieven is het essentieel om te reflecteren op de diepere betekenis van deze dag. Herdenk jij nog? Lees in dit artikel waarom het belangrijk blijft!
Waar vindt de herdenking plaats en wie zijn erbij?
De centrale Nationale Herdenking vindt jaarlijks plaats op de Dam in Amsterdam. Koning Willem-Alexander, Koningin Máxima en minister-president Schoof zullen hier aanwezig zijn. De plechtigheid begint om 18.50 uur in de Nieuwe Kerk, waarna de kranslegging bij het Nationaal Monument volgt. Om 20.00 uur is heel Nederland 2 minuten stil.
Waarom blijft herdenken belangrijk?
Voor de meeste Nederlanders is herdenken van onschatbare waarde. Het Nationaal Vrijheidsonderzoek 2024 toonde aan dat maar liefst 83% de Nationale Herdenking (heel) belangrijk vindt.
De voornaamste redenen blijven het stilstaan bij de gruwelijkheden van de Tweede Wereldoorlog en de diepe waardering voor de vrijheid die wij nu kennen. De cijfers liegen er niet om: in 2024 namen 84% de 2 minuten stilte in acht, en 68% volgde de herdenking via de media.
Voor wie zijn we eigenlijk stil? Bekijk deze video en lees daarna verder >>
Een historisch moment: Eerste krans voor Indische en Indonesische verzetsstrijders sinds 1952
Dit jaar kent de Nationale Herdenking een bijzondere primeur. Voor het eerst sinds 1952 zullen nakomelingen van Indische en Indonesische verzetsstrijders een krans leggen op de Dam. Melanie Webb en Winka Djojoadhiningrat van werkgroep Merapi eren hiermee de vaak onderbelichte verzetsdaden van deze groepen tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Decennialang bleef hun cruciale rol in het verzet tegen de Duitse bezetter onder de radar, mede door de latere onafhankelijkheid van Indonesië. Nu krijgen de verhalen van helden als de Indonesische Irawan Soejono en de Indische Rudi Jansz, die Joodse kinderen hielp onderduiken, eindelijk de erkenning die ze verdienen. Hun strijd was vaak ideologisch gedreven, voortkomend uit een reeds bestaand verzet tegen het kolonialisme en een vroegtijdig herkennen van de gevaren van het fascisme.
Nationale Herdenking live op televisie
Het Nationaal Comité 4 en 5 mei benadrukt dat het beperken van het aantal deelnemers op de Dam de vele andere herdenkingen in het land niet zal beïnvloeden. Deze zijn voor iedereen toegankelijk. De plechtigheid op de Dam is traditioneel live te volgen op NPO1, vanaf 18.45 uur.
Er zijn wel zorgen over de 2 minuten stilte.
Bekijk hoe dit precies zit in onderstaande video en lees daarna verder >>
Kranslegging bij het Nationaal Monument
Na de bijeenkomst leggen Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima een krans bij het Nationaal Monument. Ook vertegenwoordigers van de Eerste en Tweede Kamer, de minister-president en andere hoogwaardigheidsbekleders leggen kransen namens verschillende instanties.
Honderden lokale herdenkingen door het hele land
Naast de centrale herdenking op de Dam vinden er door heel Nederland honderden lokale herdenkingen plaats, waar iedereen aan kan deelnemen. Deze herdenkingen staan stil bij alle Nederlandse slachtoffers sinds de Tweede Wereldoorlog: militairen en burgers die omkwamen in oorlogssituaties en vredesoperaties.
Winkels sluiten tijdens Dodenherdenking
Als teken van respect hangt de Nederlandse vlag op 4 mei halfstok van 18.00 uur tot zonsondergang. Veel winkels en openbare gelegenheden sluiten rond 19.00 uur om iedereen de gelegenheid te geven de Dodenherdenking bij te wonen of in acht te nemen.
Een moment van verbondenheid en herinnering
4 mei blijft een dag waarop Nederland zich verenigt in herinnering. Dit jaar met een belangrijke toevoeging die een lang onderbelicht deel van onze geschiedenis belicht. Het is een dag om stil te staan bij het verleden, de offers die zijn gebracht en de vrijheid die wij vandaag koesteren.
Bekijk hier de Dodenherdenking van vorig jaar >>