Ga naar de inhoud

Gaat de nieuwe paus aan de slag met AI: Welke weg slaat de kerk in?

Gaat de nieuwe paus aan de slag met AI Bron: © EWTN what happens in a Conclave 

Kunstmatige intelligentie in het Vaticaan? Het klinkt als sciencefiction, maar tijdens het conclaaf – de besloten bijeenkomst waarin kardinalen een nieuwe paus kiezen – staat AI verrassend vaak op de agenda. Terwijl de wereld zich buigt over ethische dilemma’s rond algoritmes, autonome wapens en digitale ongelijkheid, rijst in de Sixtijnse Kapel een prangende vraag: wie leidt de katholieke kerk straks door deze technologische revolutie?

Katholieke kerk staat voor grote uitdaging

Achter gesloten deuren overleggen 133 kardinalen over de opvolging van paus Franciscus. Maar het gaat dit keer om méér dan spiritualiteit of traditie. De paus van morgen moet zich ook uitspreken over de menselijke waardigheid in een tijd waarin machines steeds meer beslissingen nemen.

De katholieke kerk staat voor een ongekend morele uitdaging: hoe bewaak je menselijkheid in een wereld waar technologie sneller verandert dan ethiek?

De tekst gaat onder het bericht verder >>

Welke weg slaat de kerk in?

Steeds meer kardinalen laten zich hierover uit. Ze zien in AI niet alleen een praktische, maar ook een fundamentele kwestie. Mag een algoritme bepalen wie recht heeft op zorg? Wat betekent het als deepfakes (nepvideo’s) de waarheid vervangen? En: moet de kerk richting geven aan deze discussie, of slechts volgen?

Juist daarom kijken Vaticaan-volgers nu met bijzondere aandacht naar 3 kardinalen die niet alleen theologisch, maar ook maatschappelijk gewogen zijn. Hun standpunten over AI, migratie, armoede en rechtvaardigheid geven een glimp van de koers die de kerk mogelijk inslaat.

Lees ook: Kerken in Nederland leger en leger.

3 gezichten van de toekomst

1. Kardinaal Peter Turkson uit Ghana

Is een voorvechter van sociale rechtvaardigheid, duurzaamheid en menselijke ontwikkeling. Hij waarschuwt al vroeg voor de gevaren van “digitale ongelijkheid”, waarbij rijke landen profiteren van AI, terwijl arme landen achterblijven op het gebied van werk, zorg en beleid.

Turkson pleit voor mondiale regels en ethisch toezicht. Zijn Afrikaanse achtergrond weerspiegelt bovendien de groeiende rol van het Zuiden in de wereldkerk.

2. Kardinaal Matteo Zuppi, aartsbisschop van Bologna

Hij wordt vaak genoemd als een hervormer met een hart. Zijn vredesmissies in conflictgebieden en zijn open houding naar LHBT+ gelovigen maken hem geliefd bij progressieve katholieken.

Ook hij waarschuwt voor technocratie: AI mag nooit het menselijke geweten vervangen. Zuppi ziet technologie als nuttig hulpmiddel, zolang compassie en solidariteit leidend blijven.

3. Kardinaal Luis Antonio Tagle uit de Filipijne

Hij brengt een charismatische en verbindende stijl. Hij noemt AI ‘een test voor onze empathie’, en benadrukt in lezingen dat het geloof zijn relevantie verliest als het geen antwoorden biedt op moderne dilemma’s.

Tagle spreekt miljoenen Aziatische gelovigen aan – een regio waar het katholicisme nog groeit – en wordt wel de “Aziatische Franciscus” genoemd.

3 grootste kanshebbers om nieuwe paus te worden

Bekijk de (Engelstalige) video hieronder en lees daarna verder >>

Wat zijn de kansen dat Nederlander Wim Eijk (71) de nieuwe paus wordt?

Als het aan Wim Eijk (71) ligt, wordt hij de nieuwe paus. Hoewel het al ruim vijfhonderd jaar geleden is dat Nederland voor het laatst de paus afleverde, gaat de bisschop van Utrecht ervoor. Hoe groot zijn zijn kansen?

Bekijk de aflevering van WNL hieronder terug en lees daarna verder >>

Hoe werkt het conclaaf?

  • Vanaf het moment dat het conclaaf begint, trekken de kardinalen zich letterlijk terug “met sleutel” (cum clave) in de Sixtijnse Kapel.
  • Mobiele telefoons zijn verboden, gesprekken zijn vertrouwelijk, en er vinden dagelijks stemrondes plaats.
  • Om paus te worden, moet een kardinaal tweederde van de stemmen halen.
  • Na elke stemming wordt een papiertje verbrand: zwarte rook betekent geen uitkomst, witte rook betekent dat er een nieuwe paus is gekozen.

Accepstasne electionem

Zodra een kandidaat voldoende stemmen heeft, stelt de deken van het kardinalencollege de klassieke vraag: Accepstasne electionem? – Aanvaard je de verkiezing?

Als de kardinaal instemt, kiest hij een pausnaam en verschijnt even later op het balkon van de Sint-Pieter met de woorden: Habemus Papam! – “Wij hebben een paus!”

Paus geestelijke leider en moreel kompas

Het contrast tussen de moderne digitale dilemma’s van nu en het middeleeuws aandoende ritueel van het conclaaf is groter dan ooit. En toch is dat misschien precies de kracht van de katholieke kerk: het vermogen om eeuwenoude tradities te verbinden met moderne morele uitdagingen. AI zal geen expliciete verkiezingsagenda zijn – maar het tekent wél de contouren van het pauschap in de 21e eeuw.

Of het nu Turkson, Zuppi of Tagle wordt, de wereld kijkt verder dan het Vaticaan. De nieuwe paus zal niet alleen geestelijk leider zijn, maar ook een moreel kompas in een tijd waarin technologie vraagt om menselijkheid. En wie weet: misschien laat de witte rook straks ook zien dat de kerk kiest voor een toekomst waarin mens en machine op waardige wijze samen bestaan.

Bronnen:

Newsweek, Instagram Vatican News