Ga naar de inhoud

Waren ze fout in de oorlog? Dat is nu op te zoeken in het Oorlogsarchief

oorlogsarchief open oorlogsarchief open 

Het Nationaal Archief onthult een langverwacht historisch project: een uitgebreide namenlijst van individuen verdacht van collaboratie met de nazi’s tijdens de Tweede Wereldoorlog. Hoewel aanvankelijk was aangekondigd dat deze documenten digitaal toegankelijk zouden zijn, is dat plan gewijzigd uit zorgen om de privacy van de nabestaanden.

Nationaal archief maakt namen van verdachten openbaar

De collectie, genaamd Oorlog voor de Rechter, bevat maar liefst 425.000 namen, afkomstig uit het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Ondanks de immense waarde voor historisch onderzoek en persoonlijke verhalen, heeft de Autoriteit Persoonsgegevens gewaarschuwd voor mogelijke inbreuken op de privacy. En daarom zijn de namen niet op te zoeken via het internet.

Lees ook: Zo bescherm je je privacy op het internet.

De tekst gaat verder onder de video >>

Toegang tot de documenten nu nog alleen in Den Haag

Onderwijsminister Eppo Bruins heeft een tijdelijke oplossing ingesteld: fysieke inzage in de studiezaal van het Nationaal Archief in Den Haag. Het aantal beschikbare werkplekken is uitgebreid van 108 naar 140, waarvan 61 specifiek zijn gereserveerd voor dit project. Geïnteresseerden moeten vooraf toestemming aanvragen en het kopiëren van gegevens blijft strikt verboden.

De tekst gaat verder onder het Instagram-bericht >>

Onschatbare Historische Betekenis

“Het CABR is een schatkamer van historische waarde”, benadrukte minister Bruins. “Het draagt bij aan het in leven houden van de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en biedt nabestaanden de kans om cruciale informatie te vinden.”

Het archief omvat dossiers van zware oorlogsmisdadigers, waaronder leden van de Waffen-SS en de NSB, en ook van onschuldigen. Juist die diversiteit maakt het een bron van nuance en complexiteit. Of het digitale archief in de toekomst op andere locaties beschikbaar komt, zoals regionale studiezalen, wordt momenteel onderzocht.

Dit project illustreert de delicate balans tussen openbaarheid en privacy, terwijl het ons uitnodigt om de lessen van het verleden zorgvuldig te blijven koesteren.

Bronnen:

NOS. Foto: Fotocollectie Anefo/Nationaal Archief.

Lees hieronder wat we eerder dit jaar hierover schreven >>

Nabestaanden van oorlogsmisdadigers in angst om openbaring dossiers

1 mei 2024 – De Stichting Werkgroep Herkenning, onder leiding van de 73-jarige Jeroen Saris, merkt grote onrust onder de nabestaanden van NSB’ers en oorlogsmisdadigers. Vooral ouderen die net na de oorlog zijn geboren, tonen zich bezorgd over de aanstaande publicatie van dossiers. Jongere generaties reageren vooral nieuwsgierig.

door Harro van Uffelen

Bezorgdheid bij nabestaanden oorlogsmisdadigers

Jeroen Saris, voorzitter van de Stichting Werkgroep Herkenning en voormalig wethouder in Amsterdam, ziet een duidelijk verschil in reacties tussen generaties. De stichting krijgt veel telefoontjes, brieven en e-mails van mensen die ongerust zijn. Dit komt door de bekendmaking van de openbaring van de dossiers van circa 450.000 oorlogsmisdadigers en NSB’ers, die na de bevrijding werden opgepakt.

Openbaring dossiers bij Nationaal Archief 1 januari 2025

Na de Tweede Wereldoorlog zijn meer dan 300.000 Nederlanders onderzocht. In verband met verband met de bijzondere rechtspleging. Zijn ze verdacht van samenwerking met de Duitse bezetter, verraad, lidmaatschap van de NSB of dienstneming bij het Duitse leger. Velen van hen worden vermeld in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). Hier komen zowel veroordeelden als personen van wie de verdenking ongegrond bleek in voor.

Tot 1 januari 2025 is het CABR vanwege privacywetgeving beperkt openbaar (B-beperking). Dit betekent dat directe toegang niet mogelijk is, maar dat het wel mogelijk is om dossiers in te zien.

Om toegang te krijgen tot persoonsdossiers in het CABR moet er momenteel een inzageverzoek worden ingediend. Een medewerker van het Nationaal Archief voert vooronderzoek uit. Voor het inzageverzoek zijn de volledige naam en geboortedatum van de persoon van wie het dossier wordt opgevraagd vereist. Ook bij voorkeur aanvullende gegevens zoals woonplaats en beroep.

Bij het bekijken van stukken uit het CABR is het niet toegestaan ​​om foto’s of scans te maken. Het maken van aantekeningen is wel toegestaan.

Daar komt verandering in, want deze dossiers worden op 1 januari openbaar gemaakt. Dit leidt tot vragen en bezorgdheid onder met name de oudere generatie nabestaanden.

Wat doet Stichting Werkgroep Herkenning?

De tekst gaat verder onder het bericht >>

Een blik op de toekomst voor nabestaanden oorlogsmisdadigers

De stichting, opgericht in 1981, staat voor een belangrijke taak om de betrokken families te steunen in deze roerige tijden. De bekendmaking van de dossiers is een moment waar velen met spanning naar uitkijken. Saris benadrukt dat het belangrijk is rust en begrip te bewaren, en wil met de stichting een brug slaan tussen de generaties door informatie en steun te bieden.

@dit.eo

‘Deze helm was van mijn vader’   De vader van André vocht voor de SS. In tegenstelling tot veel andere nakomelingen van ‘foute’ Nederlanders, schaamt André zich niet voor de daden van zijn vader. Dat volgend jaar de oorlogsarchieven opengaan, en iedereen online kan lezen wat zijn vader heeft gedaan, vindt André niet erg. Zelf hoopt hij meer te weten te komen over zijn vader. “Misschien vind ik zelfs een foto van hem.”   🟣 Op 1 januari 2025 gaat het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging open en kan iedereen online dit oorlogsarchief doorzoeken. Maar wat betekent dit voor nazaten van daders en slachtoffers? Meer weten? Kijk Dit is de Kwestie (EO) via NPO Start of ga naar dit.eo.nl #diteo #ditisdekwestie #wo2 #archief

♬ origineel geluid – DIT – Evangelische Omroep – DIT – Evangelische Omroep

Bron: nd
Headerfoto: The Everett Collection (Canva)