Ga naar de inhoud

Misofonie: een heftige emotionele respons op geluiden

Update:

Smakken, slikken en kuchen – het zijn stuk voor stuk geluiden die soms irritaties opleveren. Bij mensen met misofonie, een vorm van mindere geluidstolerantie, is deze ergernis zó groot dat het invloed heeft op hun dagelijks functioneren. Dit kan erg vervelend zijn voor hen zelf, maar ook voor de mensen om ze heen.

Wat is misofonie precies en hoe ga je hiermee om?

Dit houdt misofonie in

Misofonie betekent letterlijk geluiden-haat. Mensen met misofonie hebben een heftige emotionele respons op geluiden waar ze gevoelig voor zijn. Dit zijn specifieke geluiden die per persoon verschillen. Zo kunnen het mondgeluiden, ademhaling, bepaalde stemgeluiden, omgevingsgeluiden en lichaamsgeluiden zijn. Door deze geluiden voelen mensen zich met misofonie erg oncomfortabel. Hierdoor kunnen ze uit het niets boos worden en zelfs een paniekaanval krijgen. De geluiden worden dan ook wel auditieve triggers genoemd. Behalve geluiden kunnen mensen met misofonie ook niet tegen bepaalde bewegingen. Dit worden kinesthetische triggers genoemd. 

De grootste triggers zijn de geluiden van mensen uit hun directe omgeving. Mensen die misofonie hebben, begrijpen dat hun reactie buiten proportie is, maar hun irritatie staat daarboven. Ze kunnen compleet doorslaan als je bijvoorbeeld een slokje drinken neemt of een hapje van je broodje neemt. Deze emotionele uitbarstingen verschillen per situatie en persoon. Zo kunnen ze gaan schelden, schoppen of huilen. Het enige wat deze uitbarstingen gemeen hebben, is dat ze extreem zijn.

Geluiden die misofonie kunnen triggeren

  • Smakken
  • Kauwen
  • Boeren
  • Oprispen
  • Eten
  • Zuigen
  • Slikken
  • Fluisteren
  • Ademhalen
  • Snuffelen
  • Niezen
  • Hikken
  • Gapen
  • Stopwoordjes
  • Sissende geluiden 
  • Tikkende klokken
  • Ringtones
  • Richtingaanwijzer
  • Getik van telefoontoetsen of een toetsenbord 
  • Ventilatoren
  • Geluid van afstandsbediening
  • Kraken van papier
  • Dichtslaan van autodeuren
  • Televisie
  • Krakende deuren
  • Dierengeluiden
  • Knorrende maag
  • Knippende vingers
  • Nagelbijten

Wat kan je doen als iemand misofonie heeft? 8 tips!

1. Toon begrip

Wanneer iemand in je directe omgeving last heeft van misofonie, weet je als geen ander hoe onverwachts iemand ineens heftig kan reageren. Hier kan diegene weinig aan doen, en jij vaak ook niet. Je moet toch eten, ademhalen, de deur open doen. Daarnaast kan je er weinig aan doen dat de hond van de buren blaft, je maag knort of je telefoon afgaat. Toch zijn er een paar tips om met iemand die aan misofonie lijdt, om te gaan. Begin met het tonen van begrip. Mensen met misofonie stuiten vaak op onbegrip uit de omgeving. Vaak komt daar ook bij dat ze het zelf ook lastig vinden dat ze hier aan lijden, dat ze hierdoor een negatief zelfbeeld ontwikkelen. Dit kan leiden tot deprimerende gevoelens en sociale isolatie. 

2. Probeer zoveel rekening te houden met zijn of haar emoties 

Misofonie brengt veel negatieve emoties met zich mee. Het heeft dan ook onvermijdelijke invloed op de sfeer in huis. Een misofoon wordt het meest getriggerd door de mensen waar hij of zij het meest van houdt. Daar komt bij dat het makkelijker is om bij hun naasten hun emoties en gevoelens te uiten. Dit zorgt voor moeilijke situaties. Een misofoon probeert vaak bij mensen die hij of zij minder goed kent, zijn emoties te onderdrukken. Wanneer hij of zij dan thuiskomt, komen vaak al deze opgekropte emoties eruit. Die vang jij dan als naaste. Probeer hier zoveel mogelijk rekening mee te houden, hoe moeilijk het ook is. Leef je in en bedenk hoe lastig dit voor diegene moet zijn. Een misofoon heeft er nog veel meer last van dan jij! 

3. Blijf altijd goed met elkaar communiceren

Wanneer je aan misofonie leidt, heb je hier 24 uur per dag last van. Het zorgt constant voor grote uitdagingen. Zo kan het je als puber extra onzekerheid meegeven. Je bent immers ‘anders’ dan de rest. Wanneer je ouder wordt, kan het zorgen voor relatieproblemen. Het zorgt namelijk voor een hoop zinloze discussies. Sommige mensen met misofonie willen liever geen kinderen, omdat zij bang zijn om ook hun kinderen ermee te belasten. Hier heb je helaas weinig tot geen invloed op. Ga in gesprek om te kijken of je bepaalde zelfgecreëerde ideeën uit zijn of haar hoofd kan praten. 

4. Maak duidelijke afspraken 

Wanneer iemand met misofonie erg dichtbij staat, weet je waarschijnlijk wel waar diegene door getriggerd wordt. Probeer hier zoveel mogelijk rekening mee te houden. Je kunt niet stoppen met ademen, maar wel je telefoon op stil zetten. Het is verstandig om goed met elkaar in gesprek te gaan. Maak een lijstje met dingen die je minder, op een ander moment of niet kan doen als de misofoon in de buurt is. 

5. Kijk naar mogelijke behandelplannen 

Mensen met misofonie gaan triggers zoveel mogelijk uit de weg. Dit kan ver gaan. Ze vertonen extreem  vluchtgedrag. Sociale isolatie is hier een van. Ze trekken zich deels of helemaal terug uit het sociale leven. Zo eten misofonen liever niet met anderen, bezoeken geen restaurant en willen niet met hun partner in bed slapen. Dit heeft niets te maken met de mensen, maar met de misofoon zelf. Hij of zij kan al die prikkels en triggers gewoon niet aan. Dit heeft verschillende gevolgen. Van het nemen van ontslag tot het verhuizen. Meestal is dit een korte termijn oplossing.

Wanneer een misofoon nieuw werk heeft of woont in een andere stad, ontstaan hier vanzelf nieuwe triggers. Het is daarom erg belangrijk dat een misofoon leert omgaan met zichzelf. Hier zijn verschillende therapieën, behandelingen en cursussen voor. Probeer dit te stimuleren. 

Meer lezen in deze boeken over misofonie

6. Pas je gedrag, indien mogelijk, aan

Wanneer je partner misofonie heeft, stelt dit je relatie behoorlijk op de proef. Partners hebben en krijgen vaak het gevoel dat ze nooit goed genoeg zijn. Vooral omdat jij als geliefde de meeste triggers opwekt. Als je daar de negatieve gevoelens en de dagelijkse spanning en stress bij optelt, is het moeilijk om een fijne relatie te hebben. Veel relaties lopen dan ook stuk.

Toch zijn er een paar dingen die je wel kunt doen. Het aanpassen van je gedrag kan al helpen. Het zorgt er niet voor dat de misofonie verdwijnt, maar haalt wel de druk van de ketel. Wanneer een misofoon merkt dat er rekening met hem of haar gehouden wordt, worden de reacties en irritaties al minder. Maak het daarom bespreekbaar en maak goede afspraken. 

7. Schaf een goede koptelefoon aan

Iemand met misofonie is constant omringd door prikkels. Deze triggers kan je niet laten verdwijnen, je kunt ze wel verminderen. Wanneer een misofoon een koptelefoon draagt, krijgt hij veel minder omgevingsgeluid mee.

TIP: schaf er koptelefoon aan met noise canceling (volledig geluiddempend). Ook fijn om te dragen op de werkvloer!

8. Rust, rust en nog een rust

Zorg er tot slot voor dat een een rustige plek is in huis waar een misofoon tot rust kan komen. Hoe stiller, hoe beter. Een klein appartementje met huisgenoten in een drukke stad naast de weg, is dan ook geen slim idee. Wanneer je met een misofoon gaat samenwonen, probeer dan een plek te vinden in een ontspannende omgeving. Dat ene stille dorpje, heeft veel meer te bieden dan je denkt! 

Wat kan je doen als je zelf misofonie hebt?

Misofonie is een aandoening waarbij bepaalde geluiden of visuele prikkels heftige emoties kunnen veroorzaken, zoals woede, irritatie of walging. Er zijn een aantal strategieën en behandelingen die kunnen helpen om de symptomen van misofonie te verminderen. Ten eerste het vermijden van triggers. Probeer situaties te vermijden die je misofonie kunnen activeren. Als bepaalde geluiden of visuele prikkels je bijvoorbeeld in de war brengen, probeer dan afstand te houden van de bron ervan. Afleiding kan ook helpen om de aandacht af te leiden van de triggers. Probeer te luisteren naar muziek of een podcast, of gebruik witte ruis om storende geluiden te blokkeren. Yoga, meditatie of diepe ademhalingsoefeningen helpen om stress te verminderen en emoties onder controle te houden. Verder helpt gedragstherapie om te leren omgaan met de emoties die worden veroorzaakt door misofonie. Dit kan bestaan uit cognitieve gedragstherapie, exposure therapie of andere vormen van psychotherapie. Ook geluidstherapie kan helpen om de hersenen te trainen om bepaalde geluiden te negeren. Dit kan bestaan uit het luisteren naar speciaal ontworpen geluiden die geleidelijk aan worden opgebouwd om de gevoeligheid voor triggers te verminderen.

Bronnen: AMC, Hoorzaken, Vereniging Misofonie 

Meer over: