Bron: © ANEFO/Nationaal Archief. Beatrix bij een onderdeel van een 419-delig tafelservies dat zich bevindt in de Koninklijke Verzamelingen (1974).
In het hart van Den Haag, op het terrein van Paleis Noordeinde, bevindt zich een van de meest bijzondere erfgoedinstellingen van Nederland: de Koninklijke Verzamelingen. En dat bestaat dit jaar 200 jaar. Deze unieke collectie biedt een fascinerende blik op de geschiedenis van het Nederlandse koningshuis en zijn rol in de nationale geschiedenis. En jij kan de verzameling gaan bewonderen.
200 Jaar Koninklijke Verzamelingen
In 2025 vieren de Koninklijke Verzamelingen hun 200-jarig bestaan. Een bijzonder jubileum dat de rijke geschiedenis en het blijvende belang van deze collectie onderstreept.
De tekst gaat verder onder het welkom bericht van Koning Willem-Alexander >>
Wat begon als een bescheiden koninklijke verzameling is in 2 eeuwen uitgegroeid tot een indrukwekkend geheel van archieven, kunstwerken en historische documenten die niet alleen het verhaal van het Huis Oranje-Nassau vertellen, maar ook dat van Nederland zelf.
Het jubileumjaar biedt een uitgelezen kans om stil te staan bij de ontwikkeling van de verzamelingen én bij de rol die het koningshuis al 2 eeuwen speelt in de Nederlandse cultuur en identiteit. In het kader van dit jubileum worden in 2025 speciale tentoonstellingen, publicaties en digitale initiatieven georganiseerd om het brede publiek te betrekken bij deze schatkamer van het koninklijk erfgoed.
Wat zijn de Koninklijke Verzamelingen?
De Koninklijke Verzamelingen zijn een omvangrijke collectie van archieven, kunstwerken, historische objecten, foto’s en boeken die door de eeuwen heen door leden van het Huis Oranje-Nassau zijn verzameld. Deze collecties zijn ondergebracht in verschillende stichtingen en worden beheerd door de Dienst van het Koninklijk Huis. Het doel is om dit erfgoed te bewaren, te verzorgen en te delen met het publiek.
De tekst gaat verder onder het Instagram-bericht >>
Geschiedenis en oorsprong
De oorsprong van de Koninklijke Verzamelingen gaat terug tot de 19e eeuw. In 1895 gaf Koningin-Regentes Emma opdracht tot de bouw van het Koninklijk Huisarchief, met als doel het erfgoed van de royals goed te bewaren. Dit archief bracht collecties uit verschillende paleizen samen en werd ingericht met moderne technieken van die tijd .
Wat bevat de collectie?
De Koninklijke Verzamelingen omvatten een breed scala aan objecten:
- Archieven: Particuliere archieven van de Koninklijke Familie en de Dienst van het Koninklijk Huis.
- Bibliotheek: Een uitgebreide collectie boeken en documenten die inzicht geven in de geschiedenis van het koningshuis.
- Kunst en kunstnijverheid: Schilderijen, beeldhouwwerken en andere kunstobjecten die door de eeuwen heen zijn verzameld.
- Fotocollectie: Een rijke verzameling foto’s die het leven en de activiteiten van de Koninklijke Familie documenteren.
- Historische objecten: Voorwerpen die een directe link hebben met belangrijke gebeurtenissen in de geschiedenis van het koningshuis.
Toegankelijkheid en publiek bereik
Hoewel de Koninklijke Verzamelingen privé-eigendom zijn, iser veel gedaan om het publiek toegang te geven tot dit erfgoed. Objecten uit de collectie worden regelmatig uitgeleend aan musea in binnen- en buitenland voor tentoonstellingen. Daarnaast zijn het Koninklijk Paleis Amsterdam en Paleis Noordeinde in de zomerperiode opengesteld voor publiek, waarbij bezoekers de kans krijgen om delen van de collectie te bewonderen.
Bekijk hier: Paleis Noordeinde en Koninklijke Stallen deze zomer open voor publiek.
Wetenschappelijk onderzoek
De Koninklijke Verzamelingen zijn ook een waardevolle bron voor wetenschappelijk onderzoek. Onderzoekers kunnen, na toestemming, archieven raadplegen voor hun studies. Sinds 1 januari 2024 is de openbaarheidstermijn van de archieven verruimd tot en met 6 september 1948, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor historisch onderzoek
Digitale toegang en beeldmateriaal
Om het erfgoed breder toegankelijk te maken, zijn hoogwaardige scans van archiefstukken en professionele foto’s van werken uit de collectie beschikbaar voor download. Voor niet-commercieel gebruik zijn deze beelden gratis beschikbaar, mits voorzien van de juiste bronvermelding.
De Koninklijke Verzamelingen vormen een belangrijk onderdeel van het Nederlandse culturele erfgoed. Ze bieden een unieke kijk op de geschiedenis van het koningshuis en zijn verweven met de nationale geschiedenis.
Bronnen:
Koninklijke Verzamelingen, Wereldmuseum Leiden, Koninklijk Huis, dehuizenvanoranjeennassau.nl