Ga naar de inhoud

18 juni: de dag dat de Prins van Oranje de kogel kreeg

Bron: © Artist impressions door DALL-e. De slag bij waterloo maakte het koningshuis populair.  

De datum 18 juni is voor de meeste mensen gewoon een zomerse dag midden in juni. Maar wist je dat deze dag in het jaar 1815 een cruciale rol speelde in de geschiedenis van het Nederlandse koningshuis? Op deze dag vond de wereldberoemde Slag bij Waterloo plaats. De markering van een stevigere positie voor het huis Oranje-Nassau. Lees hier over hoe de geschiedenis geschreven is.

De Slag bij Waterloo, een stukje geschiedenis

En dat alles begon met een kogel. In de schouder. Van een prins. Een jonge prins in het vuur van de strijd. We schrijven 1815. De jonge Willem Frederik, zoon van koning Willem I en erfprins van Oranje, voegt zich bij de geallieerde troepen om Napoleon te verslaan.

Tijdens de bloedige veldslag bij Waterloo vecht hij zij aan zij met soldaten uit heel Europa. En dan gebeurt het: een kogel treft hem in de linkerschouder. De prins raakt gewond en overleeft. Wat toen misschien ‘gewoon’ een militair incident leek, groeide uit tot een sleutelmoment in de Nederlandse geschiedenis.

Van kogel naar kroon: hoe een verwonding politiek goud werd

Zijn vader, koning Willem I, had in 1814 al de titel soeverein vorst der Nederlanden aangenomen en liet zich in maart 1815 kronen tot koning. Zijn gezag stond nog in de kinderschoenen. De verwonding van zijn zoon bood onverwachte politieke kansen.

De gewonde prins werd thuis onthaald als een held. Hij had bloed gegeven, letterlijk, voor de vrijheid van Europa én voor het pas herboren Nederland. Koning Willem I gebruikte de nationale trots die daarop volgde om zijn eigen positie te verstevigen. Het was het perfecte verhaal: een koningshuis dat niet hoog in een toren zat en meevocht, leed, en zegevierde.

Waterloo als patriottisch vuur

De terugkeer van de gewonde prins bracht iets op gang in het Koninkrijk der Nederlanden: een golf van patriottisme. De bevolking voelde zich verbonden met het koningshuis. Het idee dat ‘onze prins’ had gestreden tegen Napoleon werkte als een soort nationale lijm. Koning Willem I kon dat sentiment goed gebruiken om zijn jonge monarchie te consolideren.

Bovendien werd Nederland, dankzij de overwinning bij Waterloo, weer serieus genomen op het internationale toneel. En dat kwam de Oranjes maar al te goed uit.

Geschiedenis is nooit eenduidig

Interessant is dat historici er nog altijd verschillend naar kijken. Sommigen zien de gewonde prins als een échte held, een man van vlees en bloed, die stond waar het erop aankwam. Anderen leggen de nadruk op de politieke marketing van koning Willem I, die het incident handig gebruikte om zijn eigen status te versterken.

Beide perspectieven vertellen iets over hoe geschiedenis is geschreven: als een mix van feiten, interpretatie en, soms, een beetje theater.

Dus als je op 18 juni je koffie drinkt of geniet van de zon, denk dan even terug aan die dag in 1815. Aan een jonge prins met een gewonde schouder, een koning die zijn kans greep, en een natie die langzaam maar zeker haar koninklijke identiteit vormde.

Bekijk tot slot nog deze video over de slag bij Waterloo >>

Meer over: