Katten kunnen ook dement worden: 8 tips om het te herkennen. Foto: Canva
Onze katten zijn volwaardige gezinsleden. We zien ze opgroeien van speelse kittens tot rustige senioren. Net als mensen kunnen katten op latere leeftijd te maken krijgen met ouderdomskwalen, waaronder geheugenproblemen en gedragsveranderingen. Dit staat bekend als dementie, ofwel het cognitief disfunctie syndroom. Is jouw kat ook dement? Lees het in dit artikel.
Wat is dementie bij katten (Cognitief Disfunctie Syndroom)?
Dementie bij katten, officieel het cognitief disfunctie syndroom (CDS), is een aandoening die de hersenen aantast en vergelijkbaar is met de ziekte van Alzheimer bij mensen. Het treedt voornamelijk op bij katten ouder dan 10 jaar. De kans hierop neemt sterk toe met de leeftijd: naar schatting ontwikkelt meer dan 50% van de katten ouder dan 15 jaar één of meerdere symptomen.
Door verouderingsprocessen in de hersenen verandert de manier waarop je kat informatie verwerkt. Dit leidt tot verwarring, geheugenverlies en veranderingen in gedrag en routines.
De 8 belangrijkste signalen van dementie bij katten
De symptomen van dementie zijn vaak subtiel en worden soms onterecht toegeschreven aan ‘gewoon oud worden’. Let daarom goed op de volgende gedragsveranderingen:
1. Desoriëntatie
Je kat lijkt de weg kwijt in haar eigen huis. Ze kan verdwaasd naar een muur staren, moeite hebben met het vinden van haar voerbak of kattenbak, of zelfs vast komen te zitten in een hoek.
2. Veranderd slaappatroon
Het dag-nachtritme raakt verstoord. Een demente kat slaapt mogelijk veel meer overdag en is juist ’s nachts rusteloos. Dit kan zich uiten in ronddwalen door het huis of luid miauwen als iedereen slaapt.
3. Verlies van zindelijkheid
Een kat die altijd zindelijk was, doet haar behoefte plotseling buiten de kattenbak. Dit gebeurt vaak omdat ze de locatie van de bak vergeet, er niet op tijd kan komen, of de aandrang niet meer herkent.
4. Minder sociale interactie
Je kat zoekt merkbaar minder contact. Ze reageert niet meer op haar naam, wil minder graag geaaid worden, of lijkt gezinsleden (mens en dier) niet altijd meer te herkennen. Ze kan zich terugtrekken en isoleren.
5. Gedragsveranderingen en prikkelbaarheid
De persoonlijkheid van je kat kan veranderen. Een voorheen zelfverzekerde kat kan plotseling angstig of onzeker worden. Andersom kan een lieve kat sneller geïrriteerd, prikkelbaar of zelfs agressief reageren.
6. Ongepast miauwen
Een van de meest opvallende signalen is luid, klagelijk en aanhoudend miauwen zonder duidelijke reden. Dit gebeurt vaak ’s nachts en klinkt anders dan het ‘normale’ gemiauw om aandacht of eten.
De tekst gaat onder de video verder >>
@juliekoops PS: de dierenarts zegt dat Pleun nog een happy kid is ❤️
♬ origineel geluid – Julie Koops
7. Verlies van routines en aangeleerd gedrag
Dagelijkse gewoontes lijken vergeten. Je kat reageert niet meer op commando’s die ze kende, vergeet wanneer het etenstijd is, of verliest interesse in vaste speelrituelen.
8. Veranderde eetlust
Je kat kan minder interesse tonen in eten. Dit komt niet altijd door een gebrek aan honger, maar soms omdat ze vergeet te eten, het voedsel niet herkent, of afgeleid raakt tijdens het eten.
De weg naar een diagnose: dementie of iets anders?
Als je bovenstaande signalen herkent, is het belangrijk om altijd een dierenarts te raadplegen. Veel symptomen van dementie overlappen namelijk met andere, goed behandelbare medische aandoeningen die veel voorkomen bij oudere katten.
De dierenarts zal dementie vaststellen door andere oorzaken uit te sluiten. Mogelijke andere aandoeningen zijn:
- Artrose of andere pijn: Pijn kan leiden tot onzindelijkheid (de kattenbak doet pijn), prikkelbaarheid en minder bewegen.
- Nierfalen of blaasproblemen: Dit kan onzindelijkheid en meer drinken/plassen veroorzaken.
- Hoge bloeddruk (hypertensie): Kan leiden tot blindheid, desoriëntatie en nachtelijk miauwen.
- Schildklierproblemen (hyperthyreoïdie): Veroorzaakt vaak rusteloosheid, gewichtsverlies en luid miauwen.
- Verminderd zicht of gehoor: Kan desoriëntatie en schrikreacties veroorzaken.
- Gebitsproblemen: Pijn in de bek kan leiden tot een verminderde eetlust.
De dierenarts zal een grondig lichamelijk onderzoek uitvoeren en vaak ook een bloed- en urineonderzoek aanraden om deze aandoeningen uit te sluiten. Pas als andere medische oorzaken zijn uitgesloten, kan de diagnose ‘cognitief disfunctie syndroom’ worden gesteld.
Welke oorzaken liggen eraan ten grondslag?
De precieze oorzaak van dementie bij katten is nog onbekend. Wel weten we dat ouderdomsprocessen leiden tot veranderingen in de hersenen: de doorbloeding wordt minder, er ontstaan meer vrije radicalen en er wordt minder dopamine aangemaakt. Allemaal factoren die de hersenfunctie van je kat beïnvloeden.
Hoe kun je een kat met dementie helpen? Een praktische gids
Hoewel er geen genezing is voor dementie, kun je het leven van je kat aangenamer en comfortabeler maken. Geduld en begrip zijn hierbij de sleutel.
1. Creëer een veilige en voorspelbare omgeving
- Structuur: Houd vaste tijden aan voor eten, spelen en knuffelen. Voorspelbaarheid vermindert stress.
- Vermijd veranderingen: Verplaats meubels zo min mogelijk. Grote veranderingen kunnen een demente kat in de war brengen.
- Toegankelijkheid: Zorg voor kattenbakken met een lage instap op meerdere, makkelijk bereikbare plekken. Plaats extra water- en voerbakken in huis. Creëer warme, comfortabele slaapplekken op de grond zodat je kat niet hoeft te springen.
2. Mentale en fysieke stimulatie
- Houd de hersenen actief: Gebruik voerpuzzels of een voerbal om je kat op een laagdrempelige manier uit te dagen.
- Zachtjes spelen: Korte, rustige speelsessies met een hengel of een zacht speeltje helpen je kat betrokken te houden.
- Positieve interactie: Blijf tegen je kat praten en nodig haar rustig uit voor een aaisessie, maar forceer niets.
3. Voeding en supplementen
- Speciale voeding: Overleg met je dierenarts over voeding die verrijkt is met antioxidanten (vitamine E en C), omega-3 vetzuren en andere stoffen die de hersenfunctie kunnen ondersteunen.
- Supplementen: Er zijn supplementen beschikbaar die specifiek gericht zijn op het ondersteunen van de ouder wordende hersenen. Vraag je dierenarts om advies.
- CBD-olie: Sommige eigenaren gebruiken CBD-olie om angst en stress te verminderen. Overleg dit altijd eerst met je dierenarts, omdat de kwaliteit en dosering cruciaal zijn en het niet gecombineerd mag worden met bepaalde medicatie.
De tekst gaat onder de video verder >>
@drharriet Her request was fulfilled, she got a big cuddle just after this video was taken #seniorcat #seniorcatsoftiktok #elderlycat #cowcat #oldcats #oldcat #catsoftiktok
♬ you are my sunshine – christina perri
Ondersteun je kat
Hoe eerder je de signalen van dementie herkent en medische oorzaken uitsluit, hoe sneller je kunt beginnen met het ondersteunen van je kat. Door de omgeving aan te passen, voor structuur te zorgen en eventuele pijn goed te behandelen, help je de stress bij je kat te verminderen.
Het doel is niet om het proces te stoppen, maar om het te vertragen en de kwaliteit van leven zo hoog mogelijk te houden. Zo zorg je ervoor dat je kat ook op haar oude dag kan blijven genieten van een comfortabel, veilig en liefdevol leven.et. Merk je dus veranderingen? Overleg altijd met je dierenarts en zoek samen naar de beste aanpak voor jouw kat.
Bronnen
Dierenapotheek, welingelichtekringen, dierenkliniekarker.nl
Let op: Dit artikel is bedoeld ter informatie. Het vervangt geen medisch advies. Raadpleeg bij twijfel of gezondheidsproblemen altijd een dierenarts.