Bron: © Canva. Hersentechnologie maakt in China een enorme sprong voorwaarts.
In een hersenonderzoekslaboratorium in Peking werken wetenschappers aan de verbetering van hersentechnologie. Terwijl in het Westen bedrijven als Neuralink van Elon Musk in de schijnwerpers staan, heeft China een technologische en commerciële voorsprong opgebouwd. De ontwikkeling roept vragen op over de toekomst van hersentechnologie wereldwijd.
Medische en militaire toepassingen
Hersenentechnologie, ook wel brain-computer interface (BCI) genoemd, maakt directe communicatie mogelijk tussen het menselijk brein en externe apparaten. Toepassingen variëren van medische innovaties, zoals het herstellen van motorische functies bij verlamming of Parkinson, tot militaire en industriële toepassingen. Het brein kan hiermee digitale apparaten aansturen of signalen ontvangen zonder fysieke interactie.
China Brain Project
China investeert al jaren fors in deze technologie, onder meer via het ‘China Brain Project’. Dit onderzoeksprogramma moet het land positioneren als wereldleider op het gebied van neurowetenschappen en neurotechnologie. Het project wordt gecoördineerd vanuit universiteiten als Tsinghua en Peking University en omvat zowel fundamenteel hersenonderzoek als toegepaste BCI-ontwikkeling.
Lees verder onder de (Engelstalige) video >>
Wetenschappelijke en commerciële voorsprong
Volgens het Center for Security and Emerging Technology (CSET) worden onderzoeksresultaten snel vertaald naar commerciële producten. Zo ontving het Chinese bedrijf NeuraMatrix in 2024 als eerste wereldwijd goedkeuring voor medische proeven met een draadloze hersenchip bij patiënten met verlamming.
De Chinese overheid stimuleert deze ontwikkeling via miljardeninvesteringen, minder strikte regelgeving en nauwe samenwerking tussen universiteiten, staatsbedrijven en private investeerders. Het tempo van ontwikkeling ligt daardoor aanzienlijk hoger dan in het Westen, waar ethische toetsing en regelgeving meer tijd vergen.
Draadloze hersenchips
CNN-journalist Kristie Lu Stout bevestigt deze ontwikkeling in haar reportage over een hersenonderzoekslaboratorium in Peking. Zij kreeg zeldzame toegang tot het centrum, waar wetenschappers werken aan geavanceerde toepassingen van hersentechnologie, waaronder draadloze hersenchips voor medische doeleinden.
Verschil tussen Oost en West
In haar verslag benadrukt zij hoe China niet alleen wetenschappelijke vooruitgang boekt, maar vooral uitblinkt in het snel omzetten van onderzoeksresultaten in klinische en commerciële toepassingen. Volgens Lu Stout vormt dit, samen met grootschalige overheidssteun en soepele regelgeving, een belangrijk verschil met de situatie in het Westen, waar ethische bezorgdheden en trage goedkeuringsprocedures de voortgang vertragen.
Toepassingen en mogelijkheden
In China zijn inmiddels diverse toepassingen van hersentechnologie actief in ontwikkeling of in gebruik. Binnen de medische sector wordt gewerkt aan hersenchips die verlamming kunnen omzeilen. In revalidatieklinieken worden BCI-systemen getest om hersenfuncties te herstellen na beroertes. Het leger doet onderzoek naar hoe de hersenfuncties van soldaten in stressvolle situaties kunnen worden beïnvloed.
In het onderwijs en gamingsegment ontwikkelen technologiebedrijven draagbare headsets waarmee concentratie en leervermogen in realtime kunnen worden gemeten en bijgestuurd.
Neuralink van Elon Musk
In de Verenigde Staten is Neuralink van Elon Musk de bekendste speler binnen de hersentechnologie. In januari 2024 slaagde het bedrijf erin om een hersenchip te implanteren bij een menselijke proefpersoon, die sindsdien een computermuis kan bedienen met gedachten. Musk stelt dat BCI in de toekomst kan worden ingezet voor geheugenuitbreiding, directe communicatie en zelfs gegevensoverdracht tussen hersenen.
Lees verder onder het bericht >>
Onze auteur Stan van Pelt schoof aan bij Tijd voor MAX en vertelde over de chip die Elon Musks bedrijf Neuralink in iemands hersenen implanteerde. In zijn boek 'Hack je hersenen' lees je nog veel meer over spannende hersentechnologie. https://t.co/USGJi1Yckh https://t.co/t6WcBKw8eD
— New Scientist NL (@NewScientistNL) January 30, 2024
Trage ontwikkeling door regelgeving
Toch verloopt de ontwikkeling van Neuralink traag. Amerikaanse regelgeving vereist uitgebreide veiligheidstesten en ethische beoordeling door instanties zoals de FDA. Dat vertraagt niet alleen Neuralink, maar ook andere Amerikaanse initiatieven in de sector.
Volgens Reuters heeft Neuralink jarenlang vertraging opgelopen in het verkrijgen van toestemming voor proeven op mensen. De ethische zorgen rond privacy, hersenmanipulatie en mentale autonomie spelen in de VS een grotere rol dan in China, waar deze kwesties minder zichtbaar zijn in het publieke debat.
- Lees ook: Hersenen geven teken van leven na de dood.
Wie kennis heeft, heeft macht
De opkomst van China als leider in hersentechnologie heeft niet alleen technologische maar ook geopolitieke gevolgen. Brain-computer interfaces worden gezien als strategische technologie, vergelijkbaar met kunstmatige intelligentie. Toepassingen in defensie, surveillance en cognitieve versterking kunnen machtsverhoudingen beïnvloeden. Een rapport van het Brookings Institution geeft aan dat wie met deze technologie voorop loopt en kan toepassen wereldwijd invloed kan uitoefenen.
Economische impact
De markt voor hersentechnologie groeit snel. China streeft ernaar om hierin een leidende rol te vervullen, mede door het exporteren van BCI-producten naar opkomende markten in Azië, Afrika en Latijns-Amerika.
Voor Europa en de Verenigde Staten vormt deze trend een wake-upcall. Zonder gezamenlijke strategie op het gebied van onderzoek, regelgeving en ethiek dreigt het Westen zijn innovatiekracht en marktaandeel in deze opkomende sector te verliezen.
Bronnen:
CMIT Technology Review, Reuters, CNN, Nature, Brookings Institution