Gratis gordelroosvaccin? Ouderen boven de 65 dreigen achter het net te vissen

Bron: © Canva - Gordelroos, gratis vaccin 60-plussers 

---

Moet de gratis gordelroosprik niet voor álle 60-plussers gelden? Volgens ouderenorganisatie Senioren Netwerk Nederland wel. Zij waarschuwen dat het huidige kabinetsplan, dat alleen 60- tot en met 65-jarigen wil vaccineren, de meest kwetsbare ouderen buiten spel zet. Lees waarom dit debat nu oplaait en wat er op het spel staat.

Update augustus 2025

Het huidige kabinetsplan voorziet erin dat vanaf 2027 alleen mensen van 60 tot en met 65 jaar gratis gevaccineerd worden tegen gordelroos. Ouderenorganisatie Senioren Netwerk Nederland vindt dat te beperkt en pleit ervoor dat alle 60-plussers, dus óók mensen van 66 jaar en ouder, deze vaccinatie kosteloos krijgen.

Juist in de hogere leeftijdsgroepen is de weerstand vaak lager en het risico op complicaties groter. Bovendien vervullen veel ouderen boven de 65 nog een belangrijke maatschappelijke rol, bijvoorbeeld als mantelzorger of vrijwilliger. Volgens de organisatie maakt dat het uitsluiten van deze groep moeilijk te verdedigen.

De tekst gaat onder de berichten verder >>

Beperkte verstrekking

Het kabinet heeft voor de komende jaren 39 miljoen euro per jaar gereserveerd voor vaccinatie, maar dat budget lijkt volgens deskundigen onvoldoende om iedereen te bereiken. Hierdoor dreigt de toegang beperkt te worden tot een kleinere groep, terwijl juist ouderen op hogere leeftijd extra kwetsbaar zijn.

Gordelroos en dementie

Nieuwe onderzoeken wijzen bovendien op een mogelijk verband tussen gordelroos en het ontstaan van dementie, wat de maatschappelijke waarde van brede vaccinatie nog groter zou maken.

Het RIVM komt later dit jaar met een definitief advies voor het programma dat in 2027 start.

Eerder schreven wij >>

---

Alles over het gordelroosvaccin: wat verandert er in 2026?

Vanaf 2026 kunnen mensen van 60 jaar en ouder zich waarschijnlijk gratis laten vaccineren tegen gordelroos. Het kabinet is namelijk van plan om het gordelroosvaccin op te nemen in het Rijksvaccinatieprogramma. Wat betekent dat voor jou? En hoe zit het nu al met vergoeding voor risicogroepen? We leggen het uit.

Dit plan is onderdeel van het nieuwe zorgakkoord.

Wat is gordelroos en waarom vaccineren?

Gordelroos is een pijnlijke huiduitslag die veroorzaakt wordt door het varicella-zoster virus. Hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt. Het virus blijft na een waterpokkeninfectie inactief in het lichaam aanwezig en kan later in het leven opnieuw actief worden, vaak op latere leeftijd of bij verminderde weerstand.

De infectie kan zorgen voor een brandende, stekende pijn die weken tot maanden aanhoudt. Bij sommige mensen ontstaan complicaties zoals zenuwpijn (postherpetische neuralgie). Vaccinatie kan helpen om het risico op gordelroos én de ernst van de klachten flink te verminderen.

Leer hier meer over gordelroos en lees daarna hoeveel (schrikbarend!) mensen last krijgen van gordelroos >>

Hoeveel mensen krijgen last van gordelroos?

In Nederland komt gordelroos relatief vaak voor, vooral bij ouderen:

• Jaarlijks melden zo’n 90.000 tot 94.000 mensen zich bij de huisarts met gordelroos .
• Ongeveer 375 patiënten worden per jaar in het ziekenhuis opgenomen vanwege deze aandoening .
• Bij mensen van 65 jaar en ouder is het aantal meldingen recent gestegen van circa 40 naar 100 per 100.000 ouderen .

Kortom: ongeveer 1 op de 25 volwassenen krijgt gordelroos, waarbij oudere mensen een aanzienlijk hoger risico lopen

Gratis vaccinatie voor 60-plussers vanaf 2026

Goed nieuws: vanaf 2026 komt het gordelroosvaccin waarschijnlijk beschikbaar voor alle mensen van 60 jaar en ouder. Het vaccin wordt dan opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Wie binnen deze doelgroep valt, hoeft niets te betalen voor de vaccinatie.

Lees hier alles wat je moet weten over de vaccinatie en lees daarna verder >>

Dit bericht op Instagram bekijken

Een bericht dat is gedeeld door @devragendokter

Nu al vergoeding voor medische risicogroepen

Mensen met een verhoogd medisch risico, zoals bij een verminderde afweer of chronische ziekte, kunnen het gordelroosvaccin soms al eerder vergoed krijgen. Dit loopt via de basisverzekering, maar wordt alleen vergoed als een arts het vaccin medisch noodzakelijk acht.

Let op: bij vergoeding vanuit de basisverzekering geldt meestal wél het eigen risico.

Mogelijkheden via aanvullende verzekering

Sommige aanvullende zorgverzekeringen bieden een (gedeeltelijke) vergoeding voor het gordelroosvaccin. De dekking verschilt per verzekeraar en polis. Het is verstandig om vooraf contact op te nemen met je verzekeraar om te controleren of je in aanmerking komt voor vergoeding.

Wat kost het gordelroosvaccin?

Als je het vaccin zelf betaalt, moet je rekenen op een bedrag van enkele honderden euro’s. Het vaccin bestaat uit 2 prikken, meestal met enkele maanden ertussen. De totale kosten kunnen oplopen tot circa € 200 / € 400.

Zijn de kosten aftrekbaar?

In sommige gevallen zijn de kosten voor het gordelroosvaccin op te geven als specifieke zorgkosten bij de belastingaangifte. Dit is onder voorwaarden mogelijk. Raadpleeg hiervoor een belastingadviseur of de website van de Belastingdienst.

Belangrijke tips op een rij

• Vraag je arts of je medisch gezien in aanmerking komt voor vergoeding via de basisverzekering.
• Informeer bij je zorgverzekeraar of je polis een vergoeding biedt via de aanvullende verzekering.
• Houd rekening met het eigen risico bij vergoeding vanuit de basisverzekering.
• Vanaf 2026 is het vaccin gratis beschikbaar voor iedereen van 60 jaar en ouder.
• De vaccinatie bestaat uit twee doses voor volledige bescherming.

Conclusie: bereid je goed voor

De opname van het gordelroosvaccin in het Rijksvaccinatieprogramma is goed nieuws voor 60-plussers. Tot die tijd zijn er toch al mogelijkheden voor vergoeding, zeker voor mensen met een verhoogd risico.

Neem bij twijfel altijd contact op met je arts of verzekeraar en bekijk welke opties voor jou gelden.

Bronnen

RIVM, DSW Zorgverzekeraar, AD, Spaarne Gasthuis

Eerder schreven wij >>

---

Gordelroosvaccinatie voor 60-plussers: Wat je moet weten

Vaccinatie tegen griep is al jarenlang een standaardmaatregel voor ouderen, binnenkort kan daar misschien wel het vaccin tegen gordelroos bij komen. Vooral 60-plussers zullen in aanmerking komen voor deze vaccinatie. In dit artikel lees je alles wat je moet weten over het gordelroosvaccin en de voor- en nadelen ervan.

Gordelroosvaccin hoog op de politieke agenda

Het onderwerp vaccinatie tegen gordelroos staat hoog op de politieke agenda. Begin van dit jaar debatteerde de Tweede Kamer over medische preventie, waaronder ook het belang van vaccinatie tegen gordelroos. Al in 2020 werd er een motie aangenomen voor de landelijke invoering van de gordelroosvaccinatie. Echter, vanwege de hoge kosten en de relatief kleine groep die bescherming nodig heeft tegen ernstige zenuwpijn. Mensen uit een van de medische risicogroepen krijgen de vaccinatie momenteel vergoed. Wie niet tot zo’n risicogroep behoort kan zich laten inenten, maar op eigen kosten.

Is een vaccin tegen gordelroos de moeite waard?

Het nieuwe gordelroosvaccin, bekend onder de merknaam Shingrix, is effectief in 9 van de 10 gevallen. Dit vaccin wordt al op grote schaal toegepast in landen zoals Duitsland en de Verenigde Staten. Het vaccin biedt tal van voordelen:

1. Vermindert de kans op gordelroos: Het vaccin verlaagt het risico op gordelroos met 50% tot 70%.
2. Mildere infectie na vaccinatie: Als je toch gordelroos krijgt na vaccinatie, is de infectie vaak milder en duurt deze minder lang.
3. Bescherming tegen complicaties: Het vaccin kan ook het risico op ernstige complicaties, zoals postherpetische neuralgie (langdurige zenuwpijn), aanzienlijk verminderen.
4. Betere levenskwaliteit: Aangezien gordelroos pijn en ongemak veroorzaakt, kan het vaccin bijdragen aan een betere levenskwaliteit, vooral voor ouderen.
5. Langdurige bescherming: Het vaccin biedt langdurige bescherming, wat het een waardevolle investering in je gezondheid maakt.

Waarom komt gordelroos vaker voor bij ouderen?

Gordelroos treft vooral mensen met een verzwakt immuunsysteem, waaronder ouderen. Daarom hebben vooral 60-plussers bat bij het vaccin. Oudere volwassenen lopen een groter risico op complicaties, waaronder hevige zenuwpijn. Het vaccin beschermt hen tegen deze pijnlijke aandoening.

Wat is gordelroos precies?

Gordelroos, ook wel bekend als herpes zoster, wordt veroorzaakt door hetzelfde virus dat waterpokken veroorzaakt: het varicella-zoster-virus. Na een doorgemaakte waterpokkeninfectie blijft het virus sluimeren in de zenuwcellen van het lichaam en kan het later in het leven opnieuw actief worden, wat leidt tot gordelroos. De infectie veroorzaakt vaak een pijnlijke, jeukende uitslag in de vorm van een band aan 1 kant van het lichaam.

Symptomen van gordelroos

Gordelroos begint vaak met een pijnlijke uitslag, die snel verandert in met vocht gevulde blaasjes. Deze blaasjes barsten open en vormen korstjes. De uitslag gaat gepaard met intense pijn, jeuk en gevoeligheid van de huid.

Wie krijgt gordelroos?

Hoewel gordelroos vooral voorkomt bij ouderen, kan het ook optreden bij jongere mensen met een verzwakt immuunsysteem. Ook mensen die nog nooit waterpokken hebben gehad en in contact komen met iemand met gordelroos, kunnen geïnfecteerd raken.

Behandeling van gordelroos

De behandeling van gordelroos bestaat meestal uit antivirale medicijnen om de duur van de infectie te verkorten. Daarnaast kunnen pijnstillers en corticosteroïden worden voorgeschreven om de symptomen te verlichten.

Kan gordelroos voorkomen worden?

Ja, gordelroos is te voorkomen. Het Shingrix-vaccin biedt bij 9 van de 10 mensen bescherming tegen de ziekte. Volgens Bart-Jan Kullberg, voorzitter van de Gezondheidsraad, kan dit vaccin een hoop leed besparen. In 2019 adviseerde de Gezondheidsraad het vaccin aan te bieden aan alle 60-plussers, op voorwaarde dat de kosten verlaagd zouden worden.

Hoewel het RIVM in 2022 vergevorderde gesprekken voerde met de producent van het vaccin om de prijs te verlagen, is het onderwerp stil komen te liggen. In Nederland is de vaccinatie voorlopig nog geen prioriteit voor de overheid, in tegenstelling tot landen zoals Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk waar al nationale vaccinatieprogramma’s bestaan.

De kosten en beschikbaarheid van het vaccin

In Nederland kunnen individuen het vaccin wel op eigen kosten verkrijgen. De 2 benodigde injecties kosten samen ongeveer 350 euro. Voor gezonde mensen wordt het vaccin momenteel niet vergoed door de basisverzekering. Dit roept de vraag op of het vaccin voor iedereen toegankelijk zou moeten zijn, ongeacht de financiële middelen.

Preventie tegen waterpokken: een stap verder?

Voor ouders die willen voorkomen dat hun kinderen later in hun leven gordelroos ontwikkelen, bestaat er ook een vaccin tegen waterpokken. Viroloog Matthijs Welkers stelt dat het waterpokkenvaccin niet alleen beschermt tegen deze kinderziekte, maar mogelijk ook het risico op gordelroos op latere leeftijd vermindert. Dit vaccin kost rond de 150 euro, maar is in Nederland niet breed beschikbaar omdat de Gezondheidsraad het vanwege de lage ziektelast niet aanbeveelt voor grootschalige inenting.

Moet je je laten inenten tegen gordelroos?

De keuze om je te laten vaccineren tegen gordelroos is afhankelijk van je leeftijd, gezondheidstoestand en persoonlijke voorkeur. Het vaccin biedt aanzienlijke bescherming en kan veel pijn en complicaties voorkomen, vooral voor ouderen. Met een jaarlijkse toename van gordelroosgevallen en de mogelijkheid van ernstige zenuwpijn, is het vaccin een waardevolle preventieve maatregel. Echter, gezien de kosten die nu nog aan de vaccinatie verbonden zijn, is het belangrijk om goed geïnformeerd te blijven over toekomstige ontwikkelingen rondom de beschikbaarheid en vergoeding van het vaccin.

Heb jij al nagedacht over een gordelroosvaccin?

Foto: Canva

Eerder schreven wij >>

---

Gordelroos: wat is het en hoe kom je ervan af?

Ben je op een leeftijd dat je alle kinderziektes ruimschoots achter je hebt gelaten, slaat het waterpokkenvirus alsnog toe. Datzelfde virus veroorzaakt namelijk gordelroos, een ziekte waar je vatbaar voor bent als je wat ouder bent, of als je weerstand daalt. Wat is gordelroos? En wat kun je er tegen doen?

Het begint met een paar prikkende, jeukende of pijnlijke plekjes op je rug of schouders, maar kan zich snel uitbreiden tot een grotere rode, gevoelige plek. Blaasjes of vlekjes ontstaan op je gezicht, rug, schouders, borstkas of ergens anders op het lichaam.

Wat zou het zijn? Zonnebrand? Allergie? Als je ziet dat de uitslag en de pijn maar aan één kant van het lichaam zit – in de vorm van een trosje -, dan zou het gordelroos kunnen zijn. Gordelroos wordt veroorzaakt door het waterpokkenvirus. Als je die ziekte als kind hebt gehad, blijft het virus achter in je lichaam. Vermindert je weerstand, dan kan het weer actief worden.

Pas op, besmettelijk

Heb je gordelroos, dan ben je besmettelijk voor mensen die nog geen waterpokken hebben gehad en zich niet tegen waterpokken hebben laten inenten. Vooral voor zwangere vrouwen is een besmetting met waterpokken risicovol, hou daar goed rekening mee.

Restklachten: pijn, ontsteking

In uitzonderlijke gevallen blijven de plekken erg pijn doen, of veroorzaakt het virus een ontsteking van de aangezichtszenuw. Dat is de reden dat mensen zich laten vaccineren tegen gordelroos. Dat kan via de huisarts, de kosten voor het vaccin moet je zelf betalen.

Gordelroos samenvatting:

• Gordelroos wordt veroorzaakt door het waterpokkenvirus;
• Rode vlekken, blaasjes op de huid en pijn zijn klachten die horen bij gordelroos;
• Opvallend: alle vlekken en blaasjes zitten maar aan één kant van het lichaam;
• Gordelroos gaat in de meeste gevallen vanzelf over;
• Je kunt je tegen gordelroos laten vaccineren.

Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij gezondheidsklachten altijd een arts.

Bron: RIVM, Thuisarts