Ga naar de inhoud

SuperAgers hebben super neuronen in hun brein: doorbraak in Alzheimer onderzoek


Een SuperAger is een 80-plusser die een cognitieve functie vertoont die vergelijkbaar is met die van een gemiddelde persoon van middelbare leeftijd. Bovendien is aangetoond dat deze groep minder verlies van hersenvolume heeft. Uit een post-mortem onderzoek blijkt dat hersenen van SuperAgers aanzienlijk grotere neuronen hebben in het geheugengebied. Hoe zit dat?

Groot onderzoek

Volgens onderzoek van Northwestern Medicine zijn neuronen in een gebied van de hersenen – dat verantwoordelijk is voor het geheugen – veel groter bij SuperAgers in vergelijking met leeftijdsgenoten die cognitief gemiddeld functioneren. Om welke getallen gaat het dan? 

  • De neuronen van SuperAgers zijn 15 procent groter dan die van leeftijdsgenoten;
  • De neuronen van SuperAgers zijn 25 procent groter dan mensen met beginstadium van alzheimer;
  • De neuronen van SuperAgers zijn 6 procent groter dan bij personen die 20 tot 30 jaar jonger zijn;

Neuronen SuperAgers aanzienlijk groter

Uit het onderzoek blijkt dat 80-plussers met een bijzonder scherpe geest opvallend grote en gezonde neuronen hebben in de 2e laag van het brein. De ERC is het deel van de hersenen dat een belangrijke rol speelt bij ons geheugen en bestaat uit 6 lagen. In de 2e laag van de entorinale schors wordt alle informatie uit andere geheugengebieden verzameld. Neuronen zijn zenuwcellen en zijn o.a. belangrijk voor het sturen van signalen en verwerken van informatie. 

Minder neurofibrillaire knopen: Alzheimer onderzoek

De neuronen van de ‘SuperAgers’ bevatten minderen neurofibrillaire knopen, het kenmerk van de ziekte van Alzheimer. Dat zijn onoplosbaar verstrengelde vezels in de hersencellen, die vooral tau-eiwit bevatten. Dit eiwit is cruciaal om de stevigheid van het “skelet” van de zenuwcellen te behouden. Wanneer de structuur van dit eiwit verandert, kan het geheugen aangetast worden. Dat komt doordat de communicatie tussen de eiwitten dan niet goed functioneert. Neurofibrillaire knopen krimpen volgens de onderzoekers makkelijker zodra je ouder wordt.

Opvallend is dat de neuronen van de SuperAgers zelfs 6 procent groter zijn dan die van mensen die 20 tot 30 jaar jonger waren, een significant verschil. Het geneeskunde onderzoek werd gepubliceerd in the Journal of Neuroscience. Hoofdauteur Tamar Gefen, universitair docent psychiatrie en gedragswetenschappen aan de Northwestern University Feinberg School of Medicine concludeert dat grotere neuronen een biologische handtekening zijn van het Super-Aging traject. 

Belangrijke doorbraak in Alzheimer onderzoek

Het Northwestern SuperAging Research Program bestudeert unieke mensen die bekend staan als SuperAgers, 80+ jarigen die een buitengewoon geheugen vertonen dat minstens zo goed is als individuen van 20 tot 30 jaar jonger. “Om te begrijpen hoe en waarom mensen resistent kunnen zijn tegen het ontwikkelen van de ziekte van Alzheimer, is het belangrijk om de postmortale hersenen van SuperAgers nauwkeurig te onderzoeken,” stelt Gefen. “Wat maakt de hersenen van SuperAgers uniek? Hoe kunnen we hun biologische eigenschappen gebruiken om senioren te helpen de ziekte van Alzheimer af te wenden?” Volgens Gefen toont dit onderzoek aan dat bij de ziekte van Alzheimer neuronale krimp (atrofie) in de enthorinale cortex een karakteristieke marker van de ziekte blijkt te zijn. 

Meer lezen over het einde van Alzheimer

Postmortem onderzoek

Deelnemers aan de SuperAger-studie doneren na hun overlijden hun hersenen voor onderzoek. Voor de studie analyseerden onderzoekers de hersenen van zes SuperAgers, 7 cognitief gemiddelde ouderen, 6 jonge personen en 5 personen met vroege stadia van de ziekte van Alzheimer. 

Nader onderzoek nodig

Volgens Gefen kan de opmerkelijke vaststelling dat SuperAgers grotere neuronen hebben dan die van leeftijdsgenoten betekenen dat grotere cellen al vanaf de geboorte bij SuperAgers aanwezig zijn. Dat zal verder onderzoek uit moeten wijzen.

Lees ook:

Meer over: