Ga naar de inhoud

Zwemplassen gifgroen door blauwalgen: naast stank ook gevaar voor gezondheid

 

Het zwemseizoen is begonnen, maar sommige plassen veranderen in een gifgroen tapijt door blauwalg. Naast de stank is er ook gevaar voor de gezondheid als je toch besluit om daar te zwemmen. Wat is hier precies aan de hand, en waar let je als zwemmer op?

Wat is blauwalg en waarom verschijnt het zo massaal?

Blauwalgen zijn microscopisch kleine bacteriën die overal ter wereld in zoet water voorkomen. Normaal zijn ze nauwelijks zichtbaar, maar bij warm, stilstaand en voedselrijk water groeien ze snel. Ze vormen dan een opvallende groen- of blauwkleurige drijflaag op het water. Deze kan ook stinken, vaak een muffe geur, of eruitzien als een verfachtige laag of schuim.

Is zwemmen in water met blauwalg gevaarlijk?

Niet elke blauwalg is direct gevaarlijk, maar sommige soorten maken gifstoffen aan die klachten kunnen veroorzaken. Als je zwemt in besmet water krijg je soms last van:

Kinderen en huisdieren zijn extra kwetsbaar. Honden kunnen zelfs ernstig ziek worden omdat ze vaak water inslikken. Na zwemmen in water met blauwalg is het slim om huid en ogen direct goed af te spoelen met schoon water.

De tekst gaat onder de berichten verder >>

Hoe ontstaat blauwalg nou eigenlijk?

Warme zomers, weinig wind, en veel voedingsstoffen in het water maken het ideaal voor blauwalgen. Meststoffen en afvalwater zorgen voor fosfor en stikstof in plassen en meren. Door klimaatverandering ontstaan langere warme periodes, waardoor blauwalgen steeds vaker en eerder in het jaar verschijnen.

Wat doen instanties om de waterkwaliteit te verbeteren?

Lokale waterbeheerders en overheden nemen verschillende maatregelen zoals:

  • Regelmatig testen van officiële zwemwaterlocaties
  • Aanpakken van voedselrijkdom (baggeren, afvalwater zuiveren, defosfatering)
  • Water verversen of bewegen met pompen en mixers
  • Drijvende planteneilanden inzetten om voedingsstoffen te onttrekken en het water natuurlijk te reinigen
  • Direct waarschuwen via Zwemwater.nl bij aangetroffen blauwalg

Deze oplossingen zijn soms tijdelijk, want blauwalgen kunnen snel weer groeien. Steeds meer wordt gekozen voor duurzame, natuurlijke manieren om de balans in het water structureel te verbeteren.

Praktische tips voor veilige zwemmers en huisdiereigenaren

  • Zwem alleen bij officiële locaties zonder blauwalgwaarschuwing
  • Mijd water dat olieachtig oogt, ruikt of draden en schuim bevat
  • Spoel na het zwemmen altijd goed af met kraanwater
  • Laat honden niet zwemmen in verdachte plassen
  • Meld klachten na contact met zwemwater bij de provincie of via Zwemwater.nl
  • Volg de actuele meldingen op, neem voorzorgsmaatregelen, en geniet bewust en veilig van het zwemwater deze zomer.

Let op: Startpagina geeft geen medisch advies. Raadpleeg bij twijfel altijd een arts of specialist.

Bronnen

Omroep West, zwemwater.nl, Rijkswaterstaat

Eerder schreven wij >>


Blauwalg duikt weer op, gevaarlijk voor mens en dier

11 juli 2023 – Wil je tijdens dit warme weer een verfrissende duik nemen in open water? Kijk dan eerst goed in het water voordat je gaat plonzen. Met dit warme weer kan het zijn dat je in een bad van blauwalg stapt en dat is gevaarlijk, want blauwalgen zijn gevaarlijk voor je gezondheid, lees er meer over in dit artikel.

door Yvette Juch

Blauwalg rukt weer op met de stijgende temperatuur in Nederland

Verschillende instanties waarschuwen weer massaal voor blauwalg in het open water. Maar wat is blauwalg precies en waarom is het zo gevaarlijk? Blauwalg is een cyanobacterie die leeft van voedingsstoffen in het water. Als water opwarmt, gaat blauwalg groeien. Dit zorgt voor een drijflaag in het water, waaruit giftige stoffen voor mensen vrijkomen. Dit zorgt voor milde tot ernstige gezondheidsklachten. Denk aan huidirritatie en maag- en darmklachten.

Vanwege de aanhoudende warmte en bij lange droogte staat veel water, in sloten, plassen, rivieren en meren, laag. Door de tropische temperaturen van de laatste weken, loopt de temperatuur in laagstaand water snel op. Verschillende instanties waarschuwen daarom voor blauwalg en adviseren om niet te gaan zwemmen.

Hoe ziet blauwalg eruit?

In de polder is blauwalg makkelijk te herkennen. De algen drijven op het water, en zitten als dikke vlokken bij elkaar. Ze vormen een lichtgroene, roodbruine olieachtige laag op het water.

De tekst gaat verder onder de afbeeldingen >>

Hoe langer ze op het water drijven, hoe blauwer ze worden. Het lijkt dan net of een schilder illegaal zijn resten verf heeft gedumpt, zoals te zien is op de laatste foto hierboven.

Tekst gaat onder de video verder >>

Pas ook op voor botulisme

Rijkswaterstaat waarschuwt bij oplopende temperaturen ook voor botulisme. Botulisme is een bacterie die veroorzaakt wordt door gifstoffen van een andere bacterie. Bij mensen is botulisme zeer zeldzaam. Meestal loop je dit op door het eten van onjuist ingemaakt of bewaard, besmet voedsel. Je kunt het ook oplopen door contact met dode vissen of dode watervogels.

Sproeiverbod vanwege blauwalg

Verschillende landbouwbedrijven mogen niet sproeien als er in de zomer geen vers water wordt aangevoerd. Dit verbod is nodig om het water in de polder en andere wateren op peil te houden. Hoelang zulke maatregelen gelden, hangt elk jaar weer af van de groei van de blauwalgen in de betreffende gebieden.

Veilig zwemwater voor mens en dier

Vraag je je af of je vandaag veilig kan zwemmen in open water bij jou in de buurt? Surf dan naar www.zwemwater.nl en kijk of je veilig kunt plonzen.

Tot slot: blauwalgen zijn ook giftig voor honden. Krijgen ze een slok blauwgroene pap binnen, dan krijgen ze vaak last. In het ergste geval krijgen ze schade aan hun zenuwstelsel of lever. Kleine honden lopen meer kans om schade op te lopen dan grote honden. Kijk in de zomer dus bij het uitlaten in de buurt van water extra goed op!

Meer over: