Bron: © Canva. Zwemmen in natuurwater wordt steeds vaker betaald.
Je handdoek uitrollen aan de rand van een recreatieplas en zonder gedoe het water in lopen: het klinkt vanzelfsprekend. Toch verandert dat beeld razendsnel. Op steeds meer plekken in Nederland moet je betalen om te zwemmen in natuurwater. Niet alleen voor parkeren, maar ook voor toegang.
Wat is hier aan de hand? En is dit het begin van een nieuwe werkelijkheid waarin natuurwater niet meer gratis is?
De tekst gaat onder de video verder >>
De opkomst van toegangsprijzen bij zwemplekken
Wie de afgelopen jaren een frisse duik nam bij populaire natuurplassen, merkte het misschien al: waar voorheen alleen een bordje met wat gedragsregels stond, zie je nu vaker slagbomen, kassa’s en controleurs. Of de invoer van betaald parkeren.
Het motief? Gemeenten willen meer grip op drukte, overlast en onderhoud. De gedachte is simpel: wie betaalt, gedraagt zich verantwoordelijker én draagt bij aan de kosten van beheer.
Wat is er veranderd?
In de praktijk hebben veel recreatieplassen te maken met:
- Grote bezoekersstromen tijdens warme dagen
- Zwerfafval, geluidsoverlast en wildparkeren
- Hoge kosten voor schoonmaak, toiletten en toezicht
Voor gemeenten en terreinbeheerders wordt het lastig om dit nog uit eigen zak te bekostigen. Door een toegangsprijs in te voeren, hopen ze de situatie beheersbaar te houden. Betalen wordt gepresenteerd als een middel voor veiligheid en leefbaarheid.
Wat vinden bezoekers ervan?
De meningen zijn verdeeld. Voorstanders vinden het logisch dat je betaalt voor kwaliteit, rust en veiligheid. Zeker als daar schone toiletten, toezicht en een EHBO-post tegenover staan. Tegenstanders wijzen erop dat natuur van iedereen is en dat je mensen met een kleine portemonnee zo buitensluit van iets basaals als buitenrecreatie.
Er leeft ook de angst dat toegangsprijzen een glijdende schaal zijn. Wat begint als een paar euro parkeergeld, kan zomaar uitgroeien tot verplichte tickets, pasjes of zelfs abonnementen om natuurwater te mogen betreden.
Is dit echt de toekomst?
Feit is: het aantal plekken waar je moet betalen, groeit. En niet alleen op extreem drukke locaties. Ook kleinere gemeenten kijken naar vormen van toegangsbeheer. Tegelijkertijd blijft er verzet, zowel onder inwoners als binnen lokale politiek. Niet elke gemeente wil deze kant op. Maar de trend lijkt ingezet.
Het roept vragen op over hoe we omgaan met publieke ruimte in tijden van massatoerisme, klimaatverandering en druk op natuurgebieden. Wie mag nog gratis genieten van wat altijd als ‘van iedereen’ gold?
Wat kun je als zwemmer doen?
Wie liever niet betaalt voor een frisse duik, doet er goed aan vooraf even te checken:
- Is de zwemlocatie officieel en vrij toegankelijk?
- Wordt er parkeergeld gevraagd?
- Zijn er (tijdelijke) toegangskosten bij drukte?
Via platforms zoals zwemwater.nl of apps van natuurorganisaties kun je actuele informatie vinden. Er zijn nog altijd honderden plekken waar je kosteloos kunt zwemmen, maar het vraagt wat meer voorbereiding dan vroeger.
Bronnen:
RIVM, zwemwater.nl