Bron: © Canva. Had jij ooit gedacht dat jouw liefde voor alcohol komt door de apen?
Waarom grijpen mensen al duizenden jaren naar een glas wijn, bier of sterke drank, ondanks dat we weten dat het schadelijk kan zijn? Wetenschappers denken dat het antwoord niet in onze moderne cultuur ligt, maar in onze verre afkomst: van de apen
Slingerapen tipsy in Panama
In de regenwouden van Panama eten zwarthandslingerapen dagelijks palmvruchten die al beginnen te gisten. Die bevatten alcohol, en de apen nemen dit bewust. Ze doen dit niet voor de roes, maar omdat gegiste vruchten meer calorieën en energie bevatten. Er lopen dus volop bezopen apen rond. Niet voor niets dus dat de uitdrukking: ‘Zo dronken als een aap’ bestaat.
Bekijk deze beelden van dronken dieren en lees daarna verder >>
Evolutionair geprogrammeerd
Deze ontdekking sluit aan bij de zogeheten drunken monkey-hypothese van bioloog Robert Dudley. Volgens deze theorie raakten onze voorouders evolutionair geprogrammeerd om de geur en smaak van alcohol aantrekkelijk te vinden, omdat dit wees op rijpe, energierijke vruchten. Slim he, van die dieren?
Chimpansees die samen proosten
En het gaat verder dan calorieën alleen. Onderzoekers van de Universiteit van Exeter legden in Guinee-Bissau chimpansees vast die samen gefermenteerde broodvruchten deelden, met een licht alcoholpercentage (0,61%).
Hoewel ze er waarschijnlijk niet dronken van werden, kan het wel voor een lichte roes hebben gezorgd. En opmerkelijk: chimpansees staan er normaal gesproken niet om bekend dat ze veel voedsel delen. Het feit dat ze juist dit fruit met elkaar aten, wijst volgens de onderzoekers mogelijk op het begin van iets groters: samen alcohol gebruiken om sociale banden te versterken.
NRC maakte een podcast over hoe ons verlangen naar alcohol is ontstaan. Beluister het en lees daarna verder >>
Van oerinstinct naar feestcultuur
Bij mensen weten we dat alcohol dopamine en endorfine losmaakt, wat gevoelens van ontspanning en geluk geeft. En we weten ook dat samen drinken een sociale functie heeft: het brengt mensen dichter bij elkaar.
Misschien is dat dus geen toeval. De wortels van borrels, feesten en proosttradities liggen mogelijk al bij onze gemeenschappelijke voorouders. Van slingerapen die energierijk fruit eten tot chimpansees die delen en verbinden. De kiem voor onze hedendaagse drankcultuur werd miljoenen jaren geleden gelegd.
Bronnen:
BBC Science, National Geographic, NRC