Hoe weten wetenschappers welke kleur dinosauriërs hadden?

Dat weten ze niet. Ze kijken naar vergelijkbare hedendaagse dieren (dat kunnen allerlei dieren zijn niet alleen reptielen), en gaan er vanuit dat dat de kleuren van de dinosauriërs daar op hebben geleken.

Heel zelden blijven weke delen zoals de huid in een fossiel bewaard. Maar het kan wel, als het dode dier is omgekomen in een droge omgeving en gemummificeerd wordt voor minerale processen het tot fossiel maken.
Er zijn huidafdrukken gevonden van diverse dinosaurussoorten. Op die afdrukken zijn schubben en huidplooien te zien, en het is duidelijk dat de huid van de dinosauriërs leek op die van huidige reptielen. Op grond van de samenstelling van sommige schubben denken onderzoekers dat ze pigment hadden. Maar sporen van kleuren zijn er nooit in de afdrukken gevonden, omdat pigmenten snel afbreken en fossielen de kleur aannemen van mineralen eromheen. Daarom zijn er geen strikt wetenschappelijke feiten over de kleuren van de dinosauriërs, en moeten de onderzoekers ernaar raden.
Net als de diersoorten van nu moesten de dinosauriërs naar voedsel zoeken, voor vijanden vluchten en een partner zoeken. Ze moeten kleur gebruikt hebben zoals dieren dat nu doen, bijvoorbeeld als camouflage of onderling signaal naar soortgenoten. Een dinosaurus die in dichte begroeiing leefde, was waarschijnlijk groen of bruin en had vast vlekken of strepen om zich beter schuil te kunnen houden tussen bladeren en in de schaduw. Dino’s op de vlakten hadden wellicht de kleur van huidige savannedieren.

Onlangs is voor het eerst uit fossielen fysiek bewijs gehaald voor welk kleurenpatroon het verendek van een dinosaurus had.

Met een sterke microscoop zijn er melanine-dragende organellen opgespoord. Deze organellen geven vacht en veren hun kleur. Op basis van deze vondst kon dus daadwerkelijk met harde, fysieke bewijzen worden vastgesteld wat de waarschijnlijke kleur van hun veren was.

Voorlopig is dit nog maar bij een aantal specimens gedaan, en je moet natuurlijk het geluk hebben dat het fossiel in goede staat is. Maar er valt ook een hoop te zeggen voor parallellen trekken met het heden, en logica hanteren op basis van andere bekende eigenschappen van het organisme. Wanneer je op basis van het fysieke bewijs dat je hebt aannemelijk kunt maken wat voor levensstijl een organisme gehad heeft, is hier uit op te maken wat een waarschijnlijk kleurenpatroon zou zijn geweest.

Dieren die voor hun voedsel afhankelijk zijn van onopvallendheid, zullen bijvoorbeeld hoogstwaarschijnlijk niet een al te opvallende kleur hebben. Camouflage zal ook in alle fasen van de geschiedenis een voordeel hebben opgeleverd voor in elk geval sommige organismen. En natuurlijk zullen er altijd soorten tussenzitten waar seks zorgt voor "interessante" patronen, al zal dit waarschijnlijk lastiger te bespeculeren zijn.