Hoe 'ontstaat' het gapen?

Laten we beginnen met het kijken wat geeuwen nou eigenlijk is. Volgens het woordenboek is geeuwen het 'krampachtig openen van de mond als gevolg van lusteloosheid of vermoeidheid'. Gapen is een reflex die ontstaat in de hersenstam. Een geeuw begint meestal met een gevoel achter in je mond. Als het eenmaal zover is, is het bijna niet meer te vermijden: je spieren spannen zich aan, je mond gaat open en de longen zuigen lucht naar binnen. Bij een volledige geeuw sluit je je ogen en rek je je uit. Sommige mensen krijgen traanogen van geeuwen: dit komt doordat tijdens het gapen de gezichtsspieren op de traanbuisjes drukken.

Ook treden er tijdens het geeuwen een aantal veranderingen op in je lichaam: je hartslag gaat omhoog (tot wel 30% meer), je bloeddruk stijgt en je kleine bloedvaten vernauwen zich.

Maar waarom doen we het nou?
Men is het nog steeds niet eens, wat de reden is dat mensen geeuwen. Er zijn een aantal theorieën over:
◦Mensen geeuwen om het zuurstofgehalte in het bloed te verhogen. Deze theorie gaat ervan uit dat mensen geeuwen om het zuurstofgehalte in het bloed te verhogen en het koolstofdioxidegehalte te verlagen. Geeuwen zou dan een reflex zijn als gevolg van een hoog koolstofdioxidegehalte in de lucht. Omdat iedereen in één ruimte dezelfde lucht inademt, gaat bij meerdere mensen deze reflex werken. Hierdoor lijkt het of gapen aanstekelijk werkt, terwijl het eigenlijk het gelijktijdig optreden van dezelfde reflex is. Dit zou ook kunnen verklaren waardoor mensen gaan gapen als ze moe zijn of als ze zich vervelen. Wanneer mensen moe zijn of lusteloos, gaan ze vanzelf langzamer ademen. Hierdoor bereikt minder zuurstof de longen en daalt het zuurstofgehalte van het bloed. Ook stijgt dan het koolstofdioxide gehalte. De reflex wordt nu in gang gezet en je moet gapen. Omdat veel mensen rond dezelfde tijd moe zijn, zullen mensen dan ook op ongeveer hetzelfde moment moeten gapen.

Als het te maken zou hebben met zuurstof en koolstofdioxide, dan zouden sporters constant gapen.
Gapen is een oerreflex dat we zelf bij dieren zien. Meestal geeuwen we als we vermoeid zijn en hebben daarna een goed gevoel, bij mij in elk geval. Merk ook op dat we op het moment dat we aan het gapen ons zeer kwetsbaar opstellen. We zijn volledig verkrampt, onze ogen zijn dicht, onze waarnemingen verminderen en we hebben een goed gevoel. Als we dit projecteren op een oermens die in een zeer gevaarlijke wereld leefde, kan je veronderstellen hoe kwetsbaar hij op dat moment was. Logischer wijze deed hij dit op momenten dat hij geen gevaar liep. In onze eigen wereld is er veel minder gevaar dan toen maar zo hebben we nog reflexen die toen zijn ontstaan en die ons hebben laten overleven.
Volgens mij heeft het te maken met wat er gebeurd in het lichaam wanneer dat het vermoeid wordt.
Mischien is het wel een overlevings of waarschuwings reaktie van het lichaam tijdens de overgang van wakker naar slapen, op het moment dat je minder gaat ademen, door vermoeidheid, maar dat je nog niet in de slaapmodus bent en dat het lichaam voelt dat het aan het stikken is.
In de slaapmodus wordt er voor gezorgd dat je voldoende ademd, maar in de overgang van wakker en slapen is er mischien een moment dat je eerder verdoofd bent en daardoor minder reaktie hebt om te ademen, met gapen tot gevolg.
Het kan ook een signaal zijn van het lichaam om te zeggen dat we moeten rusten, omdat we minder reaktie hebben doordat we vermoeid zijn. Gapen zou u dat in spanning breneg om dan over te gaan naar volledige ontspanning en een goed gevoel wat dan het in slaap raken zou vergemakkelijken.
Voorlopig blijft het gissen maar chemische reaktie zullenwel het mechanisme zijn .
Robby BB