Evalueerd de mens zich nog door?

Ja, de mens als biologisch wezen, evolueert verder. Die evolutie dien je evenwel op heel lange termijn te zien (miljoenen jaren). Bepaalde evoluties (bijv. lichaamslengte,..) gaan sneller.

Evolutie is een heel, heel langzaam proces waarbij het organisme dat het best is aangepast aan de omgeving, de grootste kans heeft zich voort te planten, waardoor mutaties heel langzaam meer en meer kunnen voorkomen. De mens echter heeft al een jaartje of 5000 geleden ontdekt hoe we ons kunnen onttrekken aan natuurlijk invloeden, en de omgeving aan ONS kunnen aanpassen, door het dragen van kleding, het maken van warmte, het kweken van voedsel en dergelijke. Sindsdien doen we ook iets anders heel onnatuurlijks : we houden de zwakkeren in stand, zodat zelfs kansloze overlevers zich kunnen voortplanten, we helpen de voortplanting van mensen die dat zelf niet lukt, en de meest succesvolle individuen planten zich statistisch het minst voort. Op de hele lange duur zou dat allemaal interessante effecten kunnen hebben op de evolutie (en soms verbeeld ik me wel eens dat ik er al sporen van zie, met echte meisjes in de jungle bijvoorbeeld, of groeten uit...) . Echter de wereld waarin wij leven is nog kakelvers, en gaat het ook geen miljoenen jaren volhouden. Vroeg of laat zullen we natuurlijke processen weer moeten toelaten in ons leven, en herstelt deze tijdelijke vreemde invloed zich wel weer. Uiteindelijk zal de mens zeker door-evolueren, maar in welke mate en in welke richting, dat is zuiver speculatie. In elk geval hoef je niet bang te zijn dat we allemaal enorme duimen krijgen of onze benen verliezen, puur omdat we op dit moment onevenredig veel of weinig gebruik van die ledematen maken. Dat is maar eventjes.

Ja, uiteraard evolueert de mens. Dat proces gaat steeds sneller sinds onze kennis is toegenomen. Kijk bijvoorbeeld maar eens hoe oud we nu worden. De levensverwachting is in de loop van de laatste eeuwen van menselijke geschiedenis drastisch gestegen. Deze verbetering is grotendeels het resultaat van verbeterde hygiëne (riolering en schoon drinkwater), beschikbaarheid van goed voedsel, levensomstandigheden (verwarming), vrede en geneeskunde. In 1901 werden we gemiddeld 50 jaar nu 77 jaar. En wat dacht je van lengte: in 1700 werden mannen gemiddeld 162cm, in 1900 172cm en nu 184 cm. Mensen in koude gebieden hebben grotere ogen (om het weinige zonlicht op te vangen), Tibetanen hebben een gen ontwikkeld waardoor hun longen betere zuurstof uit de ijle lucht kunnen halen. Mensen passen zich kortom nog steeds aan aan hun omgeving en hun levensomstandigheden. Volgens Cochran en Harpending gaan de mensen ten gevolge van de enorme bevolkingsgroei en veranderende levensomstandigheden genetisch gezien meer en meer van elkaar afwijken.

Alleen evolutie door gerichte partnerkeuze en daardoor een groter reproductief succes speelt eigenlijk een rol. Voor de natuurlijke selectie maakt het niet uit hoe oud je wordt, maar telt het aantal nakomelingen na 2 generaties. Deze vorm van evolutie gaat ook veel sneller dan natuurlijke selectie (runaway selection). De menselijke populaties zijn tegenwoordig ook zo goed gemengd dat gespecialiseerde aanpassingen van bijvoorbeeld tibetanen aan specifieke natuurlijke omstandigheden al vrij snel waardeloos zijn als zij of hun nakomelingen in een ander gebied komen. Dit maakt het onduidelijk wat natuurlijke selectie precies is in de moderne maatschappij. Er wordt gedacht dat de snelle groei van de hersenen in een vroege fase van de menselijke evolutie veroorzaakt moet zijn door seksuele selectie, maar waarschijnlijk zitten we qua hersengrootte al aan een plafond. Voor nog grotere breinen zullen we zelf (de vrouwen) nog groter moeten worden en dan zal ook de generatieduur toenemen, wat weer ongunstig is. Ik ga er wel vanuit dat mensen muzialer, communicatiever en meer "sexy" zullen worden in de komende generaties. Ook gaat het uitsterven van bv. indianen, aboriginals en eskimo's nog door dacht ik, omdat deze volkeren grote moeite hebben en vooral hadden met de aanpassing aan de westerse maatschappij en ze hun klassieke levenswijze door ruimtegebrek en interactie met de westerse maatschappij niet meer kunnen doorzetten. Om onduidelijke redenen gaat de reproductie van natuurvolkeren met sprongen naar beneden zodra ze in contact met de westerse maatschappij komen. Ik betwijfel of we op middenlange termijn minder of kleinere tanden zullen krijgen vanwege het voedsel dat makkelijker te vermalen is. Pas als veel grote en stevige tanden een duidelijk nadeel worden is er een selectie op aanwezig.