Wanneer was het aller eerste centraal examen op het voortgezet onderwijs?

De overheid stelde in 1845 een examen in, dat zowel de promotie (eindexamen) van de Latijnse scholen als de toelatingsexamens van de universiteiten verving.

Het staatsexamen overleefde slechts vijf jaar. De volbloed liberaal Thorbecke vond dat niemand verhinderd mocht worden hoger onderwijs te volgen. Na de Wet op het Middelbaar Onderwijs van 1863 van dezelfde Thorbecke kwamen gecentraliseerde eindexamens toch weer terug. Eerst werden de examens per provincie georganiseerd, na 1920 landelijk.