Als een vliegtuig van Lapland naar Canada vliegt, gaat de reis dan over de Atlantische oceaan of via de noordpool (wat korter is)?

Nee, want de motoren die gaan dan bevriezen, die risico gaan ze echt niet nemen.

Vliegtuigen volgen inderdaad meestal de kortste route tussen twee punten, er wordt wel rekening gehouden met luchtstromingen en gebieden waar men geen toestemming voor heeft om overheen te vliegen.
Er zullen alleen weinig lijnvluchten tussen Lapland en Canada zijn.

Vliegtuigen vliegen niet altijd de meest logische route, maar wel de meest veilige route. Zo vliegt een vliegtuig vanuit de (voormalige) Nederlandse Antillen ook niet via Afrika (de kortste route), maar via Noord-Amerika.

Mocht het vliegtuig in problemen komen, dan gaat men er vanuit dat men in Noord-Amerika/Groenland/IJsland veiliger terecht kan dan in Afrikaanse landen.

De reis van Lapland (theoretisch) naar Canada gaat waarschijnlijk niet over een ijslandschap waar hulp lang onderweg zal zijn.

izmo heeft gelijk, ze kiezen altijd voor de veiligste route.

De vlucht zal inderdaad afgebogen naar de pool zijn. Zo gaat een vlucht van Brussel naar San Fransisco over het noorden van Canada. (eigen ervaring)
Hieronder een voorbeeld van de route van Los Angeles naar Azie, waarbij de route naar het noorden is afgebogen.

Toegevoegd na 1 dag:
Een nog mooier voorbeeld gevonden voor een vlucht over de Grote Oceaan. Hierbij wordt van west naar oost gevlogen via de kortste route (great circle genaamd), maar de snelste route (en langste) is van oost naar west, omdat er gebruik wordt gemaakt van de straalstroom. Hierbij wordt dus ook helemaal geen rekening meer gehouden met een veilige route, gewoon de snelste en zuinigste route wordt op lange afstanden gekozen.