kan een kind in de kleuterleeftijd van 4, 5/6 j r al aanvoelen /weten dat hij /zij anders is dan zn leeftijdsgenootjes van zn omgeving /gezin ?

Ja zeker. Ik heb les gegeven aan een kind van 5. Dit kind had goed door dat hij 'anders' was. Hij was hoogbegaafd en had niet de connectie met groepsgenoten zoals anderen dat hadden. Ook zat het kind hierdoor met vragen en gaf opmerkingen over de situatie. Dus ja.. als een kind bijvoorbeeld hoogbegaafd is kan hij al door hebben dat hij iets 'anders' is dan anderen. Maar dit verschilt ook per kind en daarbij is het ook maar net wat je 'anders' vindt.

Het hangt er natuurlijk vanaf op welke manier anders. Kinderen vanaf 4 jaar hebben bijvoorbeeld bij een scheiding vaak last van een schuldgevoel en danken dan ook vaak dat ze anders zijn.

Elk kind is anders; hoe snel een kind dingen snapt/weet is dus nogal verschillend.
Gemiddeld begint zo rond de 2 jaar het begrip van 'ik' en 'jij' als verschillende figuren. Tussen 2 en 4, leert een kind dan hoe de basis van het sociale gebeuren werkt (sociale gebruiken, delen, samen spelen). Een gemiddelde kleuter zou dus moeten kunnen constateren dat wat hij doet anders is dan wat anderen doen. Het kunnen inleven in andermans gedachten- /gevoelswereld (mentalization) begit zich dan te ontwikkelen, werkt dan eerst nog goeddeels op realiteitsbevestiging ('wat ik kan zien/horen, zo is het echt'). Ook het voelen van schaamte komt pas later (ca. 7 jr). Een kleuter zal dus enigszins kunnen bemerken dat wat hij denkt/voelt anders is dan andermans idee/gevoel (als hijzelf ergens blij van wordt terwijl anderen gaan huilen, ziet hij het verschil; als hij denkt 'dat is stom' en anderen roepen "joepie wat leuk!" hoort hij het verschil). Of hij er last van heeft, hagt een beetje van de persoonlijke ontwikkeling van het kind af.

Iedereen 'voelt' zich anders
Hoeveel mensen ken je die zeggen "ik ben hetzelfde als alle anderen" ?
Dit is dus alleen bijzonder omdat het op jonge leeftijd geuit wordt.

ik ken geen enkel kind wat zegt dat het door de omgeving goed begrepen wordt.

blijkbaar denkt dit kindje heel goed na. het moet inzicht hebben in het eigen gedrag, dingen zien waaruit blijkt dat het niet in een groep hoort, en anders is dan anderen.
kinderen ontdekken veel over zichzelf op deze leeftijd, in de brede zin van het woord. hun persoonlijkheid, en de verschillen met andere kinderen omdat ze wat meer interactie hebben met andere kinderen dan wanneer ze enkel op zichtzelf zijn gefocust. (ook dat is een fase wat elk kind doorloopt)

het lijkt mij dus ook dat het kind een beetje aan moet kunnen geven wat er anders is (niet concreet maar met voorbeelden)

wat is er anders bij het kindje, en hoe is dat bij de meeste kindjes?
kinderen kunnen van alles ervaren, maar kunnen nog maar deels relativeren. wat ze ervaren hoeft dus nog niet te kloppen.
blijkbaar is er vastgesteld dat het om een hooggevoelig kind gaat (waar blijkt dat uit? wie heeft dit vastgesteld?) maar ook andere oorzaken zijn m.i. niet uit te sluiten.

kinderen die wat terughoudender zijn (om welke reden dan ook) staan sneller buiten een groepje, zeggen sneller dat ze anders zijn, zeggen sneller dat ze niet begrepen worden. ze zijn idd anders, en liggen er sneller buiten omdat kinderen nu eenmaal meer interactie hebben met kinderen waar meer vanuit gaat.
(herken dat in mezelf, en in mijn dochter)
en ja, een kind is dan anders, omdat niet alle kinderen hetzelfde zijn.

dan is er ook nog het punt van weinig persoonlijke aandacht, dus denk dat het een kindje betreft wat de kat uit de boom kijkt, geen impulsief spring in het veld is en makkelijk aansluiting vind etc.

zou het dus niet enkel onder de noemer HS plaatsen, en zie al helemaal geen reden om het in deze categorie te plaatsen omdat het kind zegt dat het anders is.
vandaar een algemeen antwoord. ik kan zo nergens uit op maken dat het per definitie met spiritualiteit te maken zou moeten hebben.

verder in reacties.

Ja dat kan en ja ik zou het in die zin ernstig nemen dat jij of iemand anders voldoende tijd kan vrijmaken om aandachtig en met de intentie om te 'willen begrijpen' te Luisteren zodat het kind zich tenminste ergens begrepen voelt. Stel vragen als je iets niet begrijpt en probeer niets in te vullen in de plaats van het kind want de kans is groot dat dit een averechts effect heeft.

Wat dit over de kleuter zegt kan je beter zelf achterhalen door alles speels zijn gang te laten gaan.

De kleuter is lang geen uitzondering op wereldvlak, doch misschien wel een uitzondering op lokaal gebied. Spoor via internet extra gerelateerde informatie op zodat je er makkelijker en losser kan mee omgaan.
Maak er dus geen wij-zij gedoe van want dan bestendig je enkel maar de niet gewenste kantjes van het anders zijn.

Laat het dus aan het kind over om dit op te lossen. Zorg gewoon dat het bij jou of iemand anders een veilig gevoel krijgt waardoor het zich naar eigen behoefte kan ventileren en verder ontwikkelen....
Geloof me, de rest loopt wel vanzelf los. Kinderen zijn vaak wijzer en flexibeler dan vele 'volwassenen' dus ze kunnen binnen een veilige omkadering behoorlijk wat uitdagingen aan.

Behandel het kind ook niet als onmondig of te jong om reeds wereldse zaken te bevatten.
Door vanuit oprechte interesse vragen te stellen over hetgeen jij niet begrijpt geef je bij het kind aan dat je geloof en waarde hecht aan diens ervaringen en/of standpunten.

Hanteer dus het Gelijktijdig leerling-leermeester principe en stel jezelf ook in of op als ijverige leerling ;-)

Succes ermee!

Ik heb mijn kinderen ook altijd zeer serieus genomen in dit soort uitspraken. Als zij ook een nieuwe tijds kind is zal dit absoluut kloppen.
Mijn zoon wilde bijvoorbeeld niet in een veiligheidsriem, hij was nog geen 1 jaar en begon enorm te krijsen, hysterisch werd hij hiervan. ik heb het niet omgedaan.