waarom is er een conflict tussen china en tibet?

China zoals wij dat nu kennen is fundamenteel anders van het China van voorheen. Voor 1912 was China een keizerrijk, vanaf 1912 was China een moderne natiestaat. Van oudsher was China niet de enige macht in de regio; de Mongolen en Tibetanen waren ook regionale machten en gebieden tussen deze grootheden wisselden dan ook vaak van meester. In 763 veroverden de Tibetanen zelfs de Chinese hoofdstad, Chang'an (ongeveer het moderne Xi'an). In 821 or 822 tekenden Tibet en China een vredesakkoord welke de grens tussen de twee vaststelde.

In de 13de eeuw, echter, onstond het Mongoolse Rijk, dat vele gebieden veroverde, waaronder ook China en Tibet. In China versloeg Kublai de Chinese Song Dynastie en riep hij de Yuan Dynastie uit. Kublail Khan zelf werd keizer van deze dynastie en later werd ook Tibet deel van deze dynastie. In 1368 kwamen de Chinezen weer aan de macht met de Ming Dynastie. In 1644 verloren de Chinezen de macht toen de dynastie overgenomen werd door de Mantsjoe, die de Qing Dynastie stichtten.

Toen China in 1912 een moderne natiestaat werd wou het natuurlijk haar koloniale gebieden in de nieuwe staat betrekken en de Republiek van China claimde Tibet dan ook als onderdeel van China. De hedendaagse Volksrepubliek van China doet hetzelfde en gebruikte haar legertroepen om Tibet in 1949 in te lijfen bij de Volksrepubliek (Tibet had zich in 1912, na de val van de Qing, onafhankelijk verklaard).

De kern van het probleem is dus de complexe aard van de relaties tussen de Chinezen, Tibetanen en Mongolen gedurende de historie. De Volksrepubliek beweert dat Tibet al sinds de Yuan Dynastie een onlosmakelijk onderdeel van China is. De Republiek beweerde dat China's souvereiniteit pas gedurende de Qing tot stand was gekomen. En de Tibetaanse regering in ballingschap zegt dat de relatie van Tibet met China en Mongolië was gebaseerd op het concept van een weldoener (China, Mongolië) en een heilige (Tibet) waarbij de voorgaande de wereldse zaken regelde in ruil voor de spirituele bijstand en leer van Tibet.

Het is dus een complex vraagstuk waarbij de geschiedenis gebruikt wordt om hedendaagse claims kracht bij te zetten. De Tibetanen willen meer respect voor hun cultuur en levenswijze terwijl de Chinezen Tibet als onlosmakelijk deel van China zien (en China een niet al te goede reputatie heeft op het gebied van mensenrechten en het respecteren van meningen die afwijken van die van de Chinese regering).