Wat is het verschil tussen meerderjarig en volwassen zijn?

Meerderjarig is een wettelijke bepaling. Volwassen is een gewogen afweging; zo kan iemand die 12 jaar oud is veel volwassner overkomen dan iemand die 21 jaar oud is.

Dus meerderjarig is een juridische term en wanneer je dan meerderjarig bent kan verschillen per land. Volwassen is als je zelfstandig, dus zonder de hulp van anderen, kan handelen maar er zijn meerdere vormen van volwassenheid:

Biologisch gezien is iemand volwassen als hij of zij lichamelijk volgroeid is. Een ander kenmerk van biologische volwassenheid is het zich kunnen voortplanten. Beide definities zijn in de huidige tijd enigszins achterhaald, omdat nu ook vooral het hebben van een betaalde baan meestal pas mogelijk is (omdat een opleiding moet worden gevolgd) op een leeftijd (ca. 22 tot 30 jaar) die jaren na de seksuele (ca. 16 jaar) en lichamelijke (ca. 20 jaar; beide leeftijden variëren onder meer in functie van het klimaat) volwassenheid wordt bereikt.

Psychologisch is iemand volwassen wanneer hij of zij een stabiele identiteit ("persoonlijkheid") heeft gevormd. Deze wordt gevormd tijdens de verschillende fasen van de kindertijd en in het bijzonder tijdens de adolescentie (circa 14 jaar tot midden twintig). Toch is ook je identiteit dynamisch.

Gedrag kan een ijkmaat vormen. Wanneer iemand blijk geeft van zelfstandigheid en een zekere bedachtzaamheid in zijn gedrag, dan noemen we dit volwassen gedrag. Hiertegenover staat onvolwassen gedrag, waarmee we gedrag bedoelen waaruit duidelijk blijkt dat iemand nog niet zelfstandig is.

Wettelijk is iemand tegenwoordig doorgaans 'meerderjarig' vanaf een bepaalde leeftijd, maar er kunnen ook andere criteria in acht worden genomen, zoals de lichamelijke rijpheid in het Romeins recht. In de meeste landen is die leeftijd 18 jaar, maar dit kan ook jonger (16) of ouder (21) zijn. In Nederland is men normaal gesproken vanaf 18 jaar meerderjarig, en vanaf 21 jaar geheel 'onafhankelijk'. Een meerderjarige is in de meeste rechtsstelsels in principe handelingsbekwaam en zal dus voor al zijn eigen rechtshandelingen moeten instaan, tenzij dat ongedaan wordt gemaakt voor een wettelijk erkend beletsel, zoals sommige veroordelingen of vaststellig van mentale onrijpheid (geestelijke leeftijd van een kind). Als men strafrechtelijke delicten begaat, kan men nu bovendien in plaats van volgens jeugdstrafrecht volgens volwassenenstrafrecht worden berecht.

Daarnaast kunnen wetten afzonderlijke minimumleeftijden voor bepaalde doeleinden bepalen, zoals in de VS 21 jaar om alcohol te kopen of consumeren, terwijl men op 18 als meerderjarige bijvoorbeeld dienst kan nemen in het leger.