Zijn er in revalidatie klinieken altijd psychologen werkzaam?

Ja, bij revalidatiecenta werken standaard psychologen. Meestal zijn ze ook bij de behandeling betrokken, in andere gevallen zijn zij op de achtergrond aanwezig en kunnen ze ingezet worden wanneer dat nodig is. In de praktijk zal in de meeste centra de psycholoog altijd aanwezig zijn bij een teamoverleg (waar dus ook de revalidatiearts, fysiotherapeut, ergotherapeut, maatschappelijk werkster en afhankelijk van de specifieke problematiek andere disciplines aanwezig zijn) zodat het soms voorkomt dat de psycholoog van het team waar een patiënt onder valt in elk geval bekend is met de problematiek ook als de patiënt niet daadwerkelijk gedurende het traject afspraken heeft bij de psycholoog.

Of bepaald gedrag past bij medicatiegebruik, is weer niet zo het vakgebied van een psycholoog. Het is de revalidatiearts of de zaalarts die de medicatie van de patiënt in de gaten houdt. Een psycholoog kan natuurlijk altijd meedenken, zeker als er psychische symptomen zijn die mogelijk voortkomen uit medicatiegebruik of als er bijvoorbeeld een vooral psychologische afhankelijkheid is van bepaalde (pijn)medicatie. Zijn er specifieke vragen op dit gebied, dan zal waarschijnlijk eerder een psychiater in consult worden geroepen. Dit is vaak een psychiater uit een nabijgelegen ziekenhuis die als vaste consultent aan het revalidatiecentrum is verbonden.

Het is afhankelijk van de afdeling en van de problematiek van de patiënt of een psycholoog actief betrokken is bij de behandeling. Op een NAH (niet aangeboren hersenletsel) afdeling zal een (neuro)psycholoog nauw bij de behandeling betrokken zijn, en in een revalidatieprogramma voor chronisch pijnpatiënten heeft de (vaak: GZ-)psycholoog ook een grotere rol. Binnen de orthopedie/traumatologie of dwarslaesie afdelingen is het gebruikelijk dat de psycholoog in elk geval even meekijkt, maar kan het zijn dat er geen of heel weinig gesprekken worden ingepland als blijkt dat de revalidant daar geen behoefte aan heeft. Zo heb je op een orthopedie-afdeling mensen die na een amputatie of ernstig letsel opnieuw hun leven moeten oppakken, maar soms ook mensen die een nieuwe heup hebben gekregen en die vanwege andere al aanwezige aandoeningen of complicaties niet (volledig) thuis kunnen revalideren. De problematiek loopt zeer uiteen, en de behoefte aan psychologische steun kan daarom ook nogal verschillen per revalidant.