Is een tablet beter dan een laptop als hsp-er?

Als je echt in staat zou zijn om de prikkels van een laptop te voelen, zou je een wereldwijd unicum zijn! Je zou de allereerste zijn die kan laten zien dat zo'n gevoeligheid echt bestaat! Serieus, wat ik maar wil zeggen is: zoek eens naar de werkelijke oorzaak van je klachten. Daar kom je veel verder mee.

Dank je, Caat. Laten we er echter rekening mee houden dat de symptomen wel degelijk heel reëel zijn. Ook al ligt de oorzaak natuurlijk niet in overgevoeligheid voor elektriciteit, de symptomen zijn er wel degelijk, en ze kunnen zelfs heel ernstig zijn. Voor een oplossing moet je echter op zoek gaan naar de oorzaak. Ik hoop dat we daaraan hebben kunnen bijdragen.

Jullie doelen op elektrosensitiviteit? Er is inderdaad nooit aangetoond dat zoiets bestaat, hoewel het tegendeel volgens mij ook niet 100% vaststaat (zie: http://www.kennisplatform.nl/Onderwerpen/elektrogevoeligheid/KennisberichtElektrogevoeligheid.aspx). En hoewel ook de informatie van de Rijksoverheid aangeeft dat er "waarschijnlijk geen" verband is tussen bepaalde subjectieve klachten en elektromagnetische velden (zie: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/antennes/vraag-en-antwoord/zijn-elektromagnetische-velden-schadelijk-voor-de-gezondheid.html) zal het al dan niet gebruiken van een laptop daar geen merkbare invloed op hebben met alle andere elektronica in huis. Maar ik had niet uit de vraag opgemaakt dat Witteroos het heeft over zo'n soort overgevoeligheid. Er wordt in de vraag niets gezegd over straling of elektromagnetische velden. Nu weet ik niet wat er bedoeld wordt met "elektrische tijd”; ik heb nog gegoogled maar kon de term niet terugvinden. Maar Witteroos noemt verder de "prikkels" van een laptop. En die zijn er: een laptopscherm geeft licht, en je werkt vaak in een gespannen. Dan kun je heel goed spierspanning op gaan bouwen rondom je voorhoofd. Daarbij heb je bij werken aan een PC tegenwoordig sowieso veel prikkels omdat je vaak allerlei dingen tegelijk doet. Dat is bijvoorbeeld de reden dat ik e-books niet op laptop of tablet wil lezen, maar op m'n e-reader. Dat beeld is niet alleen rustiger, maar ik heb ook heel bewust een e-reader waarmee je NIET het internet op kunt en echt alleen boeken kunt lezen. Dan kun je dus niet tussendoor even je e-mail checken, berichten op een forum lezen, het laatste nieuws bijhouden of even je administratie bijwerken. Al DIE prikkels heb je namelijk ook als je werkt aan een laptop. Zelfs als je geen dingen tegelijk doet, kan iemand die snel gejaagd is al last hebben van alleen de gedachte dat je al die mogelijkheden onder handbereik hebt. Zowel mijn laptop als tablet, maar vooral de tablet, trillen licht wanneer ze zijn aangesloten op het lichtnet Ook dat is een prikkel waar je gevoelig voor zou kunnen zijn. Ik houd zelf liever mijn tablet niet lang in m'n handen als hij aan de lader ligt. En vooral een laptop wordt ook warm na verloop van tijd. Weer een prikkel die iemand als storend zou kunnen ervaren. Van dat soort prikkels ben ik dus uit gegaan in mijn antwoord, waarbij volgens mij de lichtprikkels en de inspanning van de ogen het meest relevant zijn gezien de klachten die Witteroos noemt.

@Lies, jouw benadering is volstrekt valide. Maar ik denk toch echt dat vraagstelster het over elektrosensitiviteit heeft. Dat komt doordat ze het over "elektrische tijd" heeft. Volgens mij bedoelt ze daar "elektriciteit" mee (in uitspraak behoorlijk overeenkomstig). Even los van het onbegrip over elektriciteit dat blijkt uit de term "elektrische tijd", doet dit mij toch wel heel sterk denken dat ze aan elektrosensitiviteit denkt. Nog even over jouw opmerking dat het niet-bestaan van elektrosensitiviteit niet 100% vaststaat. Dat is een logische constatering. Het niet-bestaan van de Poolmol staat ook niet 100% vast. Hetzelfde geldt voor het niet-bestaan van Bigfoot. Dat komt doordat het kennis-filosofisch gezien onmogelijk is het niet-bestaan van wat dan ook aan te tonen. Het feit dat het niet-bestaan van verschijnsel X niet 100% is aangetoond, is dan ook een nietszeggende uitspraak. (Sorry voor de "harde" woorden. Ik weet dat ik op deze manier aanvallend kan overkomen. Wees ervan overtuigd dat dit niet mijn bedoeling is. Ik poog slechts duidelijk te zijn, ook als dat ten koste gaat van de gevoelsmatige vriendelijkheid van mijn bewoordingen.)

Lol, Cryo, ik begrijp wat je bedoelt hoor. En ik ben bekend met het werk van Karl Popper ;-). Dat is deels de reden dat ik graag voorzichtig formuleer. Toch: mijn gut-reactie, natuurlijk ook het gebrek aan bewijs in acht genomen, is dat iets als elektrosensitiviteit berust op suggestie. O
Dus (voor meelezers): de klachten zijn absoluut aanwezig, maar komen niet door elektrische velden. Maar, Cryo: het feit dat ook het door onze overheid ingestelde wetenschappelijke instituut de mogelijkheid open houdt dat er mensen zijn die gevoelig zijn voor dergelijke bronnen (hoewel ze dat hoogst onwaarschijnlijk acht) maakt dat ik (nog?) niet zo ver ben dat ik keihard durf te zeggen dat het altijd alléén maar suggestie en subjectieve beleving is. Af en toe duikt er een onderzoek op waar toch een gevolg in zichtbaar *lijkt* te zijn. Vrijwel altijd is er dan methodologische kritiek mogelijk en/of wordt het resultaat niet bevestigd in vervolgonderzoek. De kans dat er geen effecten zijn, of in elk geval geen duidelijke, objectief meetbare, is dus inderdaad erg groot. Toch is het naar mijn mening op dit moment niet uit te sluiten dat er mensen zijn met een verhoogde gevoeligheid voor elektromagnetische velden of dat er schadelijke effecten mogelijk zijn. En dan heb ik het niet zozeer over iets als het gebruik van een laptop, maar eerder over het wonen onder een hoogspanningskabel. Ik roep zelf altijd als eerste dat anekdotisch bewijs GEEN bewijs is, maar net zo voorzichtig en secuur als ik vind dat je om moet gaan met bewijs voor een stelling, ben ik dat met bewijs tegen een stelling. En dat vind ik net weer anders dan het openhouden van de mogelijkheid van het bestaan van Bigfoot, voornamelijk omdat er theoretische gronden mogelijk zijn voor een bepaalde invloed van de relatie tussen straling van elektrische apparaten en gezondheidsklachten. Of in elk geval meer dan voor het bestaan van Bigfoot. Daar moet ik bij zeggen dat ik wel eens wat artikelen heb gelezen en een onderzoek of twee heb nageplozen op methodiek, waarvan het meeste al een tijd geleden is. Echt serieus onderzoek heb ik er dis niet naar gedaan. Het zou dus kunnen dat, wanneer ik dat wel gedaan zou hebben, ik je volledig gelijk zou geven. En ook nu acht ik de kans dat je géén gelijk hebt, zeer klein. Maar vooralsnog durf ik dat dus niet met 100% zekerheid te zeggen.

En "elektrische tijd"=elektriciteit ... *dong*. Daar had ik echt geen moment aan gedacht, lekker bij de hand. Misschien werkt Witteroos met spraakherkenning, dan krijg je dat soort dingen. De tekst is net te kort, als er meer van dat soort vreemde 'klinkt als...' dingen in een tekst zitten, vermoed ik meestal erg snel dat iemand z'n draakje niet in het gareel krijgt :-P (Heb zelf tijden gehad dat ik alles met Dragon (=spraakherkenning) moest doen, had er altijd een hekel aan juist vanwege dat soort dingen. Nieuwere versies zijn geloof ik wel beter, maar zolang mijn handen het aankunnen, typ ik toch liever. Gaat veel sneller namelijk.)

Met die kanttekening is inderdaad niet uit te sluiten dat iets zou kunnen bestaan. Ik denk echter behalve aan de alom bekende Popper ook aan de wat minder bekende Kahneman. Kahneman is een psycholoog en Nobelprijswinnaar. Hij heeft een uitermate leesbaar boek geschreven: Thinking, Fast and Slow. In het Nederlands vertaald als Ons Feilbare Denken (of iets dat erop lijkt). Kahneman beschrijft onder andere de vals-positieven en de vals-negatieven die je altijd zult krijgen als je onderzoek doet aan een fenomeen met veel inherente onzekerheid. Zoals bij het onderzoeken van oorzaak-gevolg bij subjectieve klachten, of zelfs van menselijke reacties in het algemeen. Wat hij constateert is: stel dat je 100 goede onderzoeken doet. Als er in werkelijkheid niets is, zul je toch in 2 of 3 onderzoeken iets vinden. Het omgekeerde geldt ook: als er in werkelijkheid iets aan de hand is, zul je toch in 2 of 3 onderzoeken niets vinden. Laten we nu eens uitgaan van de meest waarschijnlijke situatie omtrent elektrosensitiviteit: er is niets. Als je dan 100 goede onderzoeken doet, zul je onvermijdelijk toch 2 of 3 keer een effect vinden. Betekent dat dat het effect bestaat? Nee, het betekent niets meer of minder dan dat ook een prima onderzoek heel soms een verkeerd resultaat levert. Hier moet je terdege rekening houden bij het interpreteren van wetenschappelijke onderzoeken. Anderzijds laat Kahneman heel overtuigend zien dat de menselijke psyche (intuitie) heel anders werkt. Het is voor ons, qua "onderbuikgevoel", nauwelijks mogelijk die 2 of 3 bevindingen te zien voor wat ze zijn. Ze blijven knagen. We blijven denken dat er toch iets moet zijn, maar dat we er de vinger niet op kunnen leggen. Dit is de meest waarschijnlijke oorzaak voor het voorbehoud dat je noemt.