wat is het waardigheidscriterium?

Hierbij een uitleg die ik van de site van de NVVE heb gehaald.

NVVE introduceert 'waardigheidscriterium'

Levensbeëindiging op verzoek heeft zich in Nederland ontwikkeld vanuit de breed gedeelde overtuiging dat niemand ‘ondraaglijk en uitzichtloos’ hoeft te lijden. Voorafgaand aan de wetgeving waren het moedige artsen en wijze rechters die vonden dat mensen die dusdanig lijden en uitdrukkelijk vragen om hun levenseinde, geholpen mochten worden.

De maatschappelijke steun hiervoor groeide. Tegenwoordig onderschrijft ruim 80 procent van de Nederlandse bevolking de huidige euthanasiepraktijk. De hulp bij het sterven richt zich vooral op ongeneeslijk zieke patiënten en is voorbehouden aan artsen. Met de euthanasiewet van 2002, die is gebaseerd op barmhartigheid en respect voor het weloverwogen besluit van de betrokkene, is een redelijk goede vorm gevonden voor de regulering van het zelfgekozen levenseinde. Zorgvuldige medische hulp is daarbij wettelijk gerechtvaardigd.

Uit gedegen empirisch onderzoek blijkt evenwel dat voor tallozen het verlies van persoonlijke waardigheid, de aftakeling en de ontluistering, belangrijke redenen vormen om te willen sterven. Juist dit maakt hun lijden dikwijls ondraaglijk. Veel mensen zijn blij met de gewonnen ouderdom, maar behoeven de afbraak tot de laatste steen niet mee te maken. Het verlies van alle controle over het eigen bestaan, van het vermogen tot reflectie of communicatie, de volledige afhankelijkheid van anderen. Ze ervaren het als het onomkeerbaar verlies van persoonlijke waardigheid.

Het is tegen deze achtergrond dat wij voor stervenshulp aan oude mensen die niet echt ziek zijn, het 'waardigheidscriterium' willen introduceren: het onomkeerbaar verlies van persoonlijke waardigheid.

Het lijdensdrukcriterium en het waardigheidscriterium zullen elkaar zeker overlappen en aanvullen, maar ze kunnen ook los van elkaar staan. Het eerste is relevant in het medische domein, en komt daar ook vandaan. Het waardigheidscriterium sluit aan op het perspectief van de oude mens die zijn leven ervaart als voltooid en die ervan verlost wil worden. Invoering van dit criterium betekent een barmhartige erkenning van een soms onvermijdelijk, ernstig, existentieel lijden. Tot nu toe is daarvoor amper ruimte binnen het medische domein.