Hoe kwam men er vroeger precies achter dat kruiden holpen tegen ziekte ?

Trial en error volgens mij, gewoon testen. Of instinct die we helaas verloren zijn. Dieren weten zelf toch ook het verschil tussen gezond en giftig (of de meeste toch). Dat zijn gewoon instincten.
Als er iemand door had of iets eetbaar was of iets giftig was, dan zal hij het doorvertellen aan zijn kinderen (zoals wij de kinderen leren rekenen, tellen, spreken, zich wassen, ....).
Nu is het omgekeerd, vind men een medicijn, dan zou men zo vlug mogelijk een patent erop willen aanvragen, wat ten nadele is van de patiënten. Gelukkig hebben we weldoeners zoals de uitvinder van het poliovaccin, die er geen patent op heeft gevraagd waardoor hij miljoenen aan winst is misgelopen, maar het vaccin betaalbaar heeft gehouden.
Toen de mens vroeger nog moest overleven in het wild, vertrouwde het op zijn instincten en op de kennis die hij heeft van zijn ouders. Zo wist men het verschil en indien iets onbekend was, zal hij of iemand anders het eens geprobeerd hebben, en als die persoon ziek werd al hij zijn kinderen hebben geleerd om dat niet te eten.

Toegevoegd na 1 minuut:
Indien hij dan doorhad dat een kruid nu net helpt tegen zijn hoofdpijn ofzo, dan zei hij het ook door, zo ontstond dan het geloof in magische kruiden, en tovenaars en heksen en al die zaken.

Giftige kruiden en paddestoelen zijn nog wel populair in kleine hoeveelheden. Vroeger was er wereldwijd een soort sjamanisme, zeker in Eurazie en Amerika. Ook in Afrika zijn er medicijnmannen en animistische religies, waarbij stammen de werking van kruiden en giftige planten redelijk goed leerden kennen, behoorlijk giftige stoffen als mescaline, psilocybine en muscarine werden gebruikt om hallicunaties op te wekken. Ook alcohol kun je misschien in dat rijtje scharen. Vergiften kunnen in kleine hoeveelheden wel goed werken. Digitalis is daar wel een bekend voorbeeld van, atropine wordt ook wel medisch ingezet.

De geneeskrachige werking van kruiden is misschien meer in eerste instantie een placeboeffect, maar het zou kunnen dat mensen zich wat rustiger voelden na het kouwen op valeriaan, of dat mensen wonden afdekten met kruiden om ze te beschermen en bij bepaalde kruiden goede resultaten hadden met genezing. Ik kan me nog wel herinneren dat de inlanders in Sumatra zware shag gebruikten toen een wond van een bloedzuiger niet wilde stollen. Ik denk dat in de praktijk mensen gewoon bladeren uitproberen die voorhanden zijn. Door onze cultuur kunnen we doorgeven wat de meest succesvolle behandelingen waren. Voor de wetenschappelijk methode kwam was het succes van de kruidengeneeskunde vrij beperkt, maar het was beter dan niets. Waarom men er nu zo hoog van opgeeft begrijp ik eigenlijk niet.

Er zullen trouwens ook wel veel "proefkonijnen" zijn gebruikt. Ook de bittere smaak is een goede waarschuwing voor de aanwezigheid van alkaloiden, vaak duidt dat op gif. Bitter is daarom vaak een "acquired taste". (Koffie, bier, chocolade). De afkeer van bitter zal dus min of meer aangeboren zijn, het risico dat kinderen bittere planten eten en eraan overlijden is daardoor kleiner. Experts in de stam hebben uitgewerkt hoe ze met het gif in de planten om moesten gaan. Stapelvoedsel als maniok (cassave) is bijvoorbeeld onbewerkt erg giftig, de yam is wat minder toxisch, maar toxische yams kun je herkennen aan de bitter smaak.