Bron: © Canva. Banken moeten ons beter beschermen tegen fraude.
De Europese Unie gaat slachtoffers van fraude beter beschermen door bankieren veiliger te maken. Daarvoor scherpt zij de verplichtingen voor banken, betaalapps en online platforms fors aan. De consument krijgt meer duidelijkheid in gemaakte kosten, betere beveiliging en een sterkere positie als er toch fraude plaatsvindt.
De plannen moeten nog formeel worden goedgekeurd, maar de contouren liggen vast.
Verplichte controle
De EU wil een einde maken aan verborgen kosten, wisselkoersopslagen en vage toeslagen bij geldopnames. Banken en betaaldiensten moeten voortaan alle kosten vooraf tonen. Dat betekent dat consumenten op 1 scherm zien welke toeslagen gelden, hoe een wisselkoers is opgebouwd en hoeveel geld uiteindelijk wordt afgeschreven.
De regels verplichten banken bovendien om automatisch te controleren of de naam van de ontvanger past bij het opgegeven rekeningnummer. Dit gold al, maar wordt nu uitgebreid naar veel meer soorten transacties. Klopt de naam niet, dan moet de bank waarschuwen of de betaling blokkeren, meldt de Europese Raad.
Aansprakelijkheid verschuift
De grootste verandering is de manier waarop banken worden aangesproken bij fraude. De EU legt vast dat banken en betaaldiensten veel vaker aansprakelijk zijn voor schade bij online oplichting. Volgens het Europees Parlement moeten banken aantonen dat ze voldoende veiligheidsmaatregelen hebben genomen. Hebben ze dat niet gedaan, dan is de bank verantwoordelijk voor financiële verliezen.
Verplichte volledige terugbetaling
Daarnaast komt er een verplichte volledige terugbetaling bij fraude waarbij consumenten door criminelen worden misleid. Denk aan telefoonfraude, waarbij iemand zich voordoet als bankmedewerker. Kan de klant via aangifte aantonen dat er sprake was van misleiding, dan moet de bank het hele bedrag vergoeden.
De EU reageert hiermee op de snelle groei van oplichtingsmethoden zoals spoofing en APP-fraude (Authorised Push Payment fraud). Die vormen namen de afgelopen jaren fors toe, stelt Reuters. De oude regels boden consumenten te weinig bescherming.
Lees verder onder het bericht >>
Geldzaken regelen met de ABN AMRO app? Steffie legt het stap voor stap uit in makkelijke taal. Zo weet je precies hoe je je saldo bekijkt, geld overmaakt en veilig bankiert. Wel zo handig! Bekijk de uitleg op https://t.co/tWSAkn2A0W #Geldzaken #DigitaalBankieren #VeiligBankieren pic.twitter.com/iMjVZBaU6m
— SteffieHelpt (@SteffieHelpt) June 27, 2025
Online platforms ook verantwoordelijk
Voor het eerst worden ook grote online platforms aansprakelijk gesteld als zij nalatig zijn bij het bestrijden van fraude. De EU ziet dat veel oplichting begint op sociale media, advertentiesites en marktplaatsen. Wordt fraude via zo’n platform mogelijk gemaakt, en wist het platform dat er misleiding plaatsvond zonder in te grijpen, dan kan de bank het platform financieel aansprakelijk stellen.
Controle vóór elke betaling
Banken moeten bij álle relevante overschrijvingen realtime controleren of naam en IBAN overeenkomen. Dat vraagt om geavanceerde verificatiesoftware. Deze systemen moeten miljoenen transacties verwerken zonder dat betalingen vastlopen.
Banken investeren daarom in:
- AI-gestuurde risicofilters
- realtime datamonitoring
- aanvullende verificatiemomenten voor risicovolle transacties
Naast technologie komt er een uitgebreidere zorgplicht. Banken moeten meer waarschuwingen tonen, vooral bij ongebruikelijke transacties of plots hoge bedragen naar onbekende ontvangers.
Nieuwe fraudeteams en strengere rapportage
Banken zetten grotere fraudeteams op. Deze teams monitoren verdachte patronen, waarschuwen klanten en rapporteren incidenten aan nationale toezichthouders. Banken moeten kunnen bewijzen dat zij er alles aan hebben gedaan om fraude te voorkomen, zo niet, dan zijn zij verantwoordelijk voor de schade. Wie via apps betaalt, krijgt dezelfde bescherming als bij een traditionele bank.
Extra controles kunnen ervoor zorgen dat betalingen soms enkele seconden langer worden vastgehouden. Banken benadrukken dat dit een noodzakelijke waarborg is om fraude te voorkomen.
Beter toegang tot contant geld
De EU wil ook dat consumenten beter toegang houden tot contant geld. Winkels mogen voortaan tot €150 contant meegeven zonder aankoopverplichting. Dit is vooral belangrijk in gebieden waar geldautomaten verdwijnen. De maatregel moet een basisniveau van financiële toegankelijkheid garanderen, aldus de Europese Raad.
Lees verder onder de video >>
Wat kan je als consument zelf doen?
Je krijgt meer bescherming, maar eigen alertheid blijft nodig. De EU en banken adviseren om:
- altijd te controleren of naam en IBAN van een ontvanger kloppen
- nooit persoonlijke bankgegevens te delen via telefoon of e-mail
- bij twijfel direct de bank te bellen via het bekende nummer
- bij fraude altijd aangifte te doen
Alleen bij aangifte komt volledige terugbetaling in beeld, bevestigt het Europees Parlement.
Bronnen:
Europese Raad, TechRepublic