Het seizoen voor het rapen van tamme kastanjes is gestart. Je kon de groene stekelige bolsters al zien zitten, maar vanaf oktober laten de takken de grote noten op het bostapijt vallen. Raap ze op en wij vertellen je graag wat je er zoal mee kunt doen.
Tamme kastanjes, pluk ze, bewaar ze, eet ze
De smaak van tamme kastanjes is nootachtig en zoetig, met een lichte textuur die doet denken aan aardappelen. Deze eigenschappen maken ze veelzijdig in verschillende culinaire gerechten. In de winkels zie je ze maar af en toe liggen, nooit in grote hoeveelheden. Ze zijn dan ook niet altijd meer super vers. Het beste is om ze in de natuur te rapen.
Hou wel rekening met een flinke wandeling: tamme kastanjes staan niet langs elk bospad. De wilde kastanjes zie je veel vaker, maar deze zijn giftig.
Wilde en tamme kastanjes, er zit verschil tussen
Dus voordat je het bos induikt met een rugzak is het handig om het verschil te weten tussen een wilde en een tamme kastanjeboom. Hier volgt een overzicht van de belangrijkste verschillen tussen deze 2 soorten:
- Soortnaam: De tamme kastanjeboom behoort tot het geslacht Castanea en de soort Castanea sativa. De wilde kastanjeboom behoort tot het geslacht Aesculus en de soort Aesculus hippocastanum.
- Herkomst: De tamme kastanjeboom is oorspronkelijk afkomstig uit het Middellandse Zeegebied, maar wordt nu ook in andere delen van Europa en wereldwijd verbouwd. De wilde kastanjeboom komt oorspronkelijk voor in Zuidoost-Europa, de Balkan en West-Azië.
- Uiterlijk: De bladeren van de tamme kastanjeboom zijn langwerpig met scherpe tanden langs de randen en een puntige top. Ze zijn glanzend groen van kleur. De bladeren van de wilde kastanjeboom zijn handvormig samengesteld met 5 tot 7 deelbladeren. Ze hebben een grotere omvang en zijn groen van kleur.
- Bloemen en vruchten: De bloemen van de tamme kastanjeboom zijn klein en lichtgeel van kleur. Ze groeien in lange, rechtopstaande trossen. De bloemen van de wilde kastanjeboom zijn wit met een gelige vlek aan de basis. Ze groeien in grote, opvallende trossen. De vruchten van de tamme kastanjeboom zijn stekelige bolsters met 1 tot 3 eetbare noten. De vruchten van de wilde kastanjeboom zijn bolvormige stekelige bolster met 1 grote noot, maar deze noot is niet eetbaar.
- Eetbaarheid: Alleen de noten van de tamme kastanjeboom zijn eetbaar.
Wilde kastanjes giftig voor mensen
Pas dus op voordat je met deze activiteiten begint: De noten van de wilde kastanjeboom zijn giftig voor mensen. Verstandig is om een handig plantengids mee te nemen naar het bos of een plantenapp te installeren op je mobiel.
Toch kan het rapen nooit verkeerd gaan. Want kom je toch thuis met met de wilde noten dan kun je die gebruiken om leuke herfstdecoraties voor in huis mee maken.
Gerechten met tamme kastanjes
Tamme kastanjes kun je op talloze manieren in de keuken gebruiken:
- Geroosterd
- Gekookt
- Gepureerd
- Verwerkt tot meel
Geroosterde tamme kastanjes zijn een populaire lekkernij, vooral tijdens de herfst- en wintermaanden. Daarnaast gebruik je ze in:
- Stoofschotels
- Soepen
- Purees
- Desserts en gebak
Tamme kastanjes bewaren
Kies tijdens het rapen stevige, glanzende noten en vermijd exemplaren die tekenen van beschadiging vertonen of waar gaatjes van wormen in zijn geboord. Bewaar de kastanjes bij thuiskomst van je wandeling op een koele, droge plaats om de versheid en smaak te behouden. Bewaar ze nooit te lang, ze schimmelen snel en drogen uit. Gekookte kastanjes kun je trouwens prima invriezen voor puree of soep.
Tamme kastanjes schoonmaken
Bij het schoonmaken van een kastanje gebruik je een aardappelschilmesje. Je steekt de punt in de platte kant van de kastanje en pelt de noot rondom open. Het is wel even een werkje. Je moet er echt even de tijd voor nemen en je aandacht erbij houden. Zie het maar als een mindfulness-oefening.
5 smakelijke en eenvoudige recepten met tamme kastanjes:
1. Geroosterde tamme kastanjes
Ingrediënten:
- Tamme kastanjes
Bereidingswijze: verwarm de oven voor op 200°C. Maak een kruisvormige inkeping in elke kastanje met een scherp mes. Leg de kastanjes op een bakplaat en rooster ze 20-25 minuten in de voorverwarmde oven, of tot de schil opengaat en de kastanjes zacht zijn. Laat de kastanjes iets afkoelen voordat je de schil en het vliesje verwijdert. Serveer warm als snack of bijgerecht.
2. Tamme kastanje soep
Ingrediënten:
- 250 g tamme kastanjes (gekookt en gepeld)
- 1 ui, fijngehakt
- 2 teentjes knoflook, fijngehakt
- 500 ml groentebouillon
- 100 ml room
- Zout en peper naar smaak
- Verse peterselie voor garnering
Bereidingswijze: Fruit de ui en knoflook in een beetje olie tot ze zacht zijn. Voeg de tamme kastanjes toe en bak even mee. Voeg de groentebouillon toe en breng het geheel aan de kook. Laat zachtjes sudderen tot de kastanjes zacht zijn. Pureer de soep met een staafmixer tot een glad mengsel. Voeg de room toe en breng op smaak met zout en peper. Garneer met verse peterselie en serveer warm.
3. Tamme kastanje puree
Ingrediënten:
- 500 g tamme kastanjes (gekookt en gepeld)
- 50 g boter
- 2 eetlepels suiker
- Snufje zout
Bereidingswijze: Kook de kastanjes tot ze zacht zijn en laat ze uitlekken. Pureer de kastanjes met een staafmixer of een pureestamper. Smelt de boter in een pan en voeg de kastanjepuree toe. Roer de suiker en een snufje zout erdoor. Verwarm het geheel op laag vuur tot het goed gemengd en warm is. Serveer als bijgerecht bij vleesgerechten.
4. Tamme kastanje taart
Ingrediënten:
- 200 g tamme kastanjes (gekookt en gepeld)
- 150 g suiker
- 100 g amandelmeel
- 4 eieren
- 200 ml melk
- 1 theelepel vanille-extract
- 1 snufje zout
- Boter en bloem voor de bakvorm
Bereidingswijze: Verwarm de oven voor op 180°C. Vet een taartvorm in en bestuif met bloem. Mix de tamme kastanjes, suiker, amandelmeel, eieren, melk, vanille-extract en zout in een blender tot een glad mengsel. Giet het mengsel in de voorbereide bakvorm. Bak de taart 30-35 minuten in de voorverwarmde oven, of tot deze gaar en goudbruin is. Laat afkoelen, snijd in stukken en serveer.
5. Stoofpotje met tamme kastanjes
Ingrediënten:
- 400 g tamme kastanjes (gekookt en gepeld)
- 300 g stoofvlees (rundvlees of lamsvlees), in blokjes
- 1 ui, fijngehakt
- 2 teentjes knoflook, fijngehakt
- 2 wortelen, in plakjes
- 2 aardappelen, in blokjes
- 500 ml runderbouillon
- Verse tijm en rozemarijn
- Zout en peper naar smaak
- Olijfolie
Bereidingswijze: Verhit wat olijfolie in een stoofpan en bak het vlees rondom bruin. Voeg de ui en knoflook toe en bak even mee tot ze zacht zijn. Voeg de wortelen, aardappelen, tamme kastanjes, tijm, rozemarijn, zout en peper toe. Giet de bouillon erbij en breng aan de kook. Laat het geheel sudderen op laag vuur tot het vlees en de groenten gaar zijn. Serveer het stoofpotje warm en geniet van de heerlijke smaken.
Voedingswaarde en gezondheidsvoordelen
Tamme kastanjes zijn niet alleen lekker, zoals in de bovenstaande gerechten: ze zijn vooral ook voedzaam. De noten zitten boordevol vitaminen en mineralen, waaronder vitamine C, vitamine B6, kalium en foliumzuur. Bovendien zijn ze een goede bron van voedingsvezels en bevatten ze weinig vetten. De noten bevatten bovendien ook antioxidanten die je weerstand versterken en ontstekingen remmen. Ze zorgen voor een gezonde stofwisseling en een goed functionerend zenuwstelsel.
Tamme kastanjes zijn een gezonde keuze voor een gevarieerd dieet. Probeer de gerechten eens en ontdek de veelzijdigheid van deze noot!