Bron: © Canva. Het is tijd voor betere schuldhulp.
Het aantal huishoudens met problematische schulden in Nederland blijft in 2025 zorgwekkend hoog. Volgens de meest recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) kampt 8,8% van de huishoudens met ernstige financiële problemen. Dat komt neer op ongeveer 726.000 huishoudens.
Deze schulden bestaan vaak uit een combinatie van betalingsachterstanden, leningen en openstaande rekeningen, en kunnen diep ingrijpen in het dagelijks leven van mensen.
Schuld door toeslagen en hoge kosten
De stijging van het aantal huishoudens met schulden wordt mede veroorzaakt door problematiek rondom toeslagen, zoals de huur- en zorgtoeslag. Mensen die onterecht toeslagen ontvingen – of juist te weinig – krijgen vaak te maken met terugvorderingen. Deze onverwachte kostenposten zorgen bij veel huishoudens voor financiële instabiliteit. Daar komt bij dat de vaste lasten, zoals energie en huur, in 2024 en 2025 fors zijn gestegen. Wie al krap bij kas zat, komt daardoor steeds sneller in de rode cijfers terecht.
Cilene is ook iemand met schulden. Ze dreigt haar huis kwijt te raken.
Bekijk de video en lees daarna verder >>
Vroegsignalering en schuldhulpverlening
Hoewel het aantal mensen met geregistreerde betalingsachterstanden bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) in 2024 licht is gedaald van 463.000 naar 449.000, zegt dit niet alles. Veel schulden worden pas later zichtbaar, of worden niet gemeld bij officiële instanties. Het systeem voor vroegsignalering, waarbij gemeenten signalen krijgen van betalingsachterstanden op bijvoorbeeld huur, zorgverzekering of energie, werkt in theorie goed. In de praktijk schort het echter aan de uitvoering.
Particuliere verhuurders en kleinere energieleveranciers melden achterstanden lang niet altijd, waardoor schulden zich ongemerkt opstapelen. Gemeenten zijn bovendien verschillend ingericht als het gaat om schuldhulpverlening: waar de ene gemeente actief contact opneemt, is de andere vooral afhankelijk van zelfmeldingen. Dit leidt tot ongelijkheid in toegang tot hulp.
Jong of oud – leeftijd maakt niet uit voor schulden.
Bekijk de video en lees daarna verder >>
Ook ouderen in de problemen: AOW en beslaglegging
Schulden treffen niet alleen werkenden of jonge gezinnen. Ook mensen met een AOW-uitkering kunnen in de problemen komen. Hoewel de AOW bedoeld is als basisinkomen, kan er onder voorwaarden beslag op worden gelegd – bijvoorbeeld na een gerechtelijke uitspraak of een dwangbevel van een deurwaarder.
Om te voorkomen dat mensen onder het bestaansminimum terechtkomen, geldt een zogenoemde belastingvrije voet. In 2025 bedraagt deze:
- €2071,24 voor alleenstaanden
- €2739,03 voor gehuwden zonder kinderen
- €2855,96 voor gehuwden met kinderen
Toch blijkt uit praktijkvoorbeelden dat niet iedereen goed op de hoogte is van zijn of haar rechten. Ouderen lopen bovendien een groter risico op administratieve fouten of het missen van belangrijke brieven, waardoor kleine betalingsproblemen kunnen uitgroeien tot grotere schulden.
- Lees ook: Mag er beslag worden gelegd op je AOW?
Oproep tot actie
De cijfers zijn helder: ruim 1 op de 12 huishoudens leeft met problematische schulden. Dat is niet alleen een persoonlijk drama, maar ook een maatschappelijk probleem. Schulden veroorzaken stress, gezondheidsproblemen en kunnen leiden tot huisuitzetting of uithuisplaatsing van kinderen.
Het is tijd voor actie. De overheid moet:
- investeren in betere, uniforme schuldhulpverlening via gemeenten
- landelijke richtlijnen opstellen voor vroegsignalering
- meer aandacht geven aan preventie en financiële educatie
- schulden door toeslagenterugvorderingen milder en menselijker aanpakken
Door vroeg in te grijpen en hulp toegankelijker te maken, kan voorkomen worden dat mensen van het ene probleem in het andere belanden.
Bronnen:
Rijksoverheid, NOS, Bureau Krediet Registratie (BKR)