Bron: © Canva.
Frankrijk bevindt zich in een diepe politieke crisis waarin het land zich bevindt. Voor de 4e keer in 2 jaar tijd moet president Emmanuel Macron op zoek naar een nieuwe premier. Met een schuld van ruim 3.300 miljard euro, staat de Franse politiek onder zware druk. De gemiddelde Fransman is straks de dupe.
Video: Staatsschuld Frankrijk gigantisch
De tekst gaat onder de video verder >>
Opeenstapeling van gevallen premiers
Sinds 2023 volgen premiers elkaar in hoog tempo op. Eerst stapt Élisabeth Borne op na spanningen over migratiebeleid. Daarna houdt Gabriel Attal het niet lang vol. Michel Barnier wordt vervolgens via een motie van wantrouwen weggestemd. In december 2024 neemt François Bayrou het stokje over, maar ook hij struikelt.
Fel verzet tegen plannen Bayrou
Zijn bezuinigingsplan voor 2026, ter waarde van 43 miljard euro, moet de staatsschuld beteugelen. Maar de maatregelen, waaronder het schrappen van officiële feestdagen, stuiten op fel verzet.
Op 8 september 2025 verliest Bayrou de vertrouwensstemming met 364 tegen 194 stemmen. Daarmee is Frankrijk opnieuw een premier kwijt.
Hoe kon de crisis ontstaan?
De problemen beginnen bij de Franse staatskas. De regering geeft al jaren meer geld uit dan er binnenkomt. Daardoor loopt het begrotingstekort op en moet er steeds meer worden geleend om alle rekeningen te betalen. Inmiddels gaat een groot deel van het belastinggeld alleen al op aan het betalen van rente op oude leningen.
Lees ook: Een hoge staatsschuld raakt ook Nederlanders in hun portemonnee.
De tekst gaat onder de berichten verder >>
De Fransen zijn hun overheid spuugzat.
— Ramon H. (@PRh96075146) September 8, 2025
Als het goed is gaat woensdag heel Frankrijk plat en de protesten gaan in meerdere steden waarschijnlijk uitdraaien op hevige rellen.
Overal in West-Europa keert het volk zich tegen hun overheid, en dat is niet voor niets.
Nu hier nog. pic.twitter.com/NcbiAzDVo1
Frankrijk heeft 3500 miljard euro staatsschuld. Meeste schulden van alle EU landen. En 114% van het BBP. De schuld groeit ook bijzonder snel. Komende week zijn er stakingen en betogingen. Vermoedelijk het begin van het einde van dictatuur #EUSSR. Evenals einde rit voor Macron. pic.twitter.com/6Ru6Kp4JQY
— Koen Godderis (@koengodderis) September 7, 2025
Diepe verdeeldheid
Tegelijkertijd is de politiek diep verdeeld. Linkse partijen vinden dat de rijkste Fransen en grote bedrijven meer belasting moeten betalen, terwijl rechtse partijen juist vinden dat de overheid minder geld moet uitgeven aan uitkeringen en sociale voorzieningen.
President Macron probeert daar als middenfiguur een balans in te vinden, maar hij krijgt in het versnipperde parlement geen meerderheid mee. Het gevolg is dat geen enkel plan echt wordt uitgevoerd en dat de schuld maar blijft groeien.
Wat betekent dit voor Frankrijk?
De val van Bayrou maakt duidelijk dat Frankrijk bestuurlijk verlamd is. 4 premiers in 2 jaar tijd ondermijnen het vertrouwen in de instituties. Analisten spreken al van een terugkeer naar de instabiliteit van de Vierde Republiek, toen regeringen nauwelijks een jaar standhielden.
Onzekerheid, stijgende prijzen en toenemende protesten
De gevolgen reiken verder dan de politiek. Kredietbeoordelaars volgen Frankrijk kritisch. Een verlaging van de kredietwaardigheid zou de rente op staatsleningen verder verhogen en de schuldpositie nog zwaarder maken. Voor burgers betekent dit onzekerheid, stijgende prijzen en toenemende protesten.
Wat merkt de gewone Fransman van de crisis?
Voor de gemiddelde Fransman vertaalt de politieke en financiële chaos zich in onzekerheid in het dagelijks leven. Huishoudens zien hun koopkracht dalen door stijgende prijzen voor energie, voedsel en huren. Jongeren ervaren dat de arbeidsmarkt moeilijker wordt, terwijl gepensioneerden vrezen voor bezuinigingen op sociale voorzieningen.
Vertrouwen in overheid naar dieptepunt
Ook het vertrouwen in de overheid neemt af: steeds meer mensen geven in peilingen aan geen geloof te hebben in de mogelijkheid van de politiek om echte oplossingen te bieden. Deze gevoelens voeden de roep om verandering en versterken de aantrekkingskracht van populistische bewegingen.
Vooruitzichten op korte en lange termijn
Op korte termijn moet Macron een nieuwe premier benoemen, maar niemand heeft uitzicht op een stabiele meerderheid. Elke opvolger krijgt te maken met dezelfde (uitzichtloze) blokkades in de Assemblée.
Op langere termijn zijn hervormingen onvermijdelijk. Zonder aanpassingen in uitgaven en belastingen blijft de schuld groeien. Daarmee komt niet alleen Frankrijk, maar ook de eurozone in gevaar. Als derde economie van de muntunie heeft Frankrijk een sleutelrol, en falen kan gevolgen hebben voor de hele regio.
Balanceren op het slappe koord
De staatsschuld in Frankrijk is niet langer alleen een economisch probleem. Het is een politieke splijtzwam die kabinetten laat vallen en de stabiliteit van de eurozone bedreigt. Met een schuldgraad van 114 procent en een tekort van 5,8 procent is er geen ruimte meer om weg te kijken.
Of er een premier opstaat die de verdeeldheid weet te overbruggen en de noodzakelijke hervormingen kan doorvoeren, is de grote vraag. Tot die tijd blijft Frankrijk balanceren tussen financiële noodzaak en politieke chaos.
Bronnen:
NOS, Reuters, The Guardian, AP News, Financial Times, The Times