OV wordt betaalbaarder voor minima dankzij nieuwe pas, branche ziet knelpunten

Bron: © Ilse Bloemendal - OV goedkoper 

---

Het Nederlandse kabinet broedt op een plan dat het openbaar vervoer toegankelijker moet maken voor de meest kwetsbare groepen in onze samenleving. Minister Madlener en staatssecretaris Jansen (beiden PVV) hebben de Tweede Kamer geïnformeerd over de mogelijke introductie van een landelijke reispas.

Deze pas zou mensen met een laag inkomen de kans geven om buiten de spitsuren gratis of tegen een sterk gereduceerd tarief te reizen met trein, bus, tram en metro.

Reizen met OV goedkoper

Het beoogde effect van de pas is aanzienlijk. Het kabinet hoopt hiermee honderdduizenden gezinnen, die leven op of net boven het sociaal minimum (ongeveer 900.000 huishoudens), meer mobiliteit en daarmee meer mogelijkheden te bieden. Denk aan het bezoeken van familie, het bereiken van werk of opleiding, en toegang tot essentiële voorzieningen.

Een welkome steun voor honderdduizenden

De financiering van dit ambitieuze plan zou deels uit het Klimaatfonds (157,5 miljoen euro) en deels uit een Europees sociaal klimaatfonds (waar 152,5 miljoen euro subsidie wordt aangevraagd) moeten komen. Daarnaast zijn er gesprekken met lagere overheden, die mogelijk ook financieel willen bijdragen.

Een paar maanden geleden werd bekend dat het reizen met het openbaar vervoer alleen maar duurder wordt. Bekijk hier hoe dat zit en lees daarna verder >>

Brancheorganisatie OV-NL kritisch ondanks positieve grondhouding

Hoewel de overkoepelende brancheorganisatie voor het openbaar vervoer, OV-NL, het idee van een OV-pas voor minima in principe toejuicht, zijn er ook serieuze kanttekeningen. Voorzitter Hatte van der Woude benadrukt dat dit initiatief de fundamentele problemen binnen de sector niet zal oplossen.

Zij wijst op de gelijktijdige bezuinigingen van het kabinet op het OV, die jaarlijks maar liefst 335 miljoen euro bedragen. In combinatie met een dalend aantal reizigers de afgelopen jaren, heeft dit al geleid tot prijsstijgingen en het schrappen van bus- en treinlijnen.

Van der Woude vreest dat de kosten voor de OV-pas uiteindelijk verhaald moeten worden. “Die pas moet ergens van betaald worden, en dan hebben vervoerders nog minder te besteden.” Dit kan resulteren in nóg duurdere kaartjes voor de overige reizigers. Of, een verdere verschraling van het aanbod door het schrappen van meer lijnen en haltes.

Een andere mogelijkheid is dat provincies extra geld bijleggen. Helaas zou dit ook ten koste gaan van andere investeringen in het openbaar vervoer. Van der Woude pleit er dan ook voor dat het kabinet de geplande bezuinigingen op het OV terugdraait.

De tekst gaat onder de berichten verder >>

Duitsland als waarschuwend voorbeeld?

Op de suggestie dat de OV-pas juist het aantal reizigers zou kunnen verhogen, verwijst Van der Woude naar ervaringen in Duitsland met een vergelijkbaar initiatief. Daar leidde een dergelijke pas er niet toe dat een compleet nieuwe doelgroep werd aangeboord of dat de inkomsten significant stegen.

“Het OV in ons land is de laatste jaren al fors afgenomen. Sterker nog: 10% procent van de lijnen en haltes is verdwenen,” spreekt Van der Woude. “Deze pas vinden wij een goed idee, maar zonder extra bijkomende investeringen blijft de grote opgave voor het OV staan.”

Reizen met OV goedkoper maken voor de minima

De intentie van het kabinet om het openbaar vervoer toegankelijker te maken voor mensen met een laag inkomen is ongetwijfeld positief. De ‘Onderwegpas’ kan voor veel mensen een belangrijke stap betekenen naar meer participatie in de samenleving.

Een goedbedoeld plan met mogelijke keerzijden

De kritische geluiden vanuit de OV-branche laten zien dat dit plan niet los gezien kan worden van de bredere financiële situatie binnen de sector. Zonder een structurele oplossing voor de bezuinigingen en de dalende reizigersaantallen, dreigt de OV-pas wellicht een pleister op een diepe wond te zijn. Het is nu afwachten hoe het kabinet de zorgen van de vervoerders en provincies zal adresseren om te voorkomen dat de beoogde verbetering voor de ene groep leidt tot een verslechtering voor de andere.

Lees ook: Spullen kwijt geraakt in de trein?

Bronnen:

RTL, NOS