Bron: © Canva.
Ze lijken stil te staan, alleen niets is minder waar: planten bewegen. Alleen heel langzaam. Sommige planten zijn wel beweeglijker dan anderen. Van bladeren die meebewegen met het licht tot vleesetende soorten die razendsnel dichtklappen – de wereld van de planten zit vol verrassende bewegingen.
Lees over de planten die leven in de brouwerij brengen.
Waarom planten bewegen
De meeste bewegingen van kamerplanten zijn natuurlijk en functioneel: ze draaien hun bladeren naar het licht, sluiten zich bij schemer of reageren op aanraking. Deze subtiele dans met de omgeving is geen toeval, het is pure overlevingskunst.
Zo proberen planten zoveel mogelijk zonlicht op te vangen, beschermen ze zich tegen kou of uitdroging, of houden ze nieuwsgierige insecten op afstand. Sommige soorten, zoals de mimosa (ook wel ‘kruidje-roer-me-niet’ genoemd), lijken zelfs een eigen wil te hebben wanneer hun blaadjes zich direct sluiten bij aanraking.
En wist je dat er ook planten bestaan die dag en nacht letterlijk ‘ademen’, door hun bladeren ritmisch te openen en te sluiten? Het zijn kleine wondertjes van de natuur die laten zien dat planten meer doen dan alleen groeien – ze bewegen, reageren en communiceren op hun eigen stille manier.
De meeste bewegingen van kamerplanten zijn natuurlijk en functioneel:
- Nyctinastie: bladbewegingen die ’s nachts plaatsvinden, zoals bij de gebedsplant (Maranta). De bladeren vouwen zich in als het donker is en openen bij daglicht.
- Fototropisme: de bladeren draaien overdag richting het licht, zodat de plant zoveel mogelijk zon opvangt. Dit is het beste buiten te zien op akkers met zonnebloemen.
- Reacties op vocht of temperatuur: sommige planten reageren subtiel op veranderingen in luchtvochtigheid of warmte.
Deze bewegingen zijn langzaam en soms bijna hypnotiserend, waardoor je kamerplanten een soort eigen ritme krijgen.
Voorbeelden van bewegende planten
De populaire kamerplanten die opvallen door hun beweging zijn:
- Gebedsplant (Maranta leuconeura): vouwt bladeren ’s nachts op.
- Meer soorte Calathea: draaien bladeren langzaam naar het licht en vouwen ze ’s avonds op.
- Valse klaver (Oxalis): kleine bladeren sluiten zich in het donker.
- Mimosa pudica (schrikplant): reageert overdag snel op aanraking door bladeren te sluiten.
Zo geniet je van bewegende planten
Nu moet je niet denken dat deze soorten overdag of in de nacht op discomuziek staan te dansen, ze bewegen natuurlijk nog steeds langzaam, en dat is dus niet met het blote oog te zien. Wil je optimaal profiteren van het ritme van je planten? Houd dan rekening met het volgende:
- Licht: zet planten die naar licht draaien in de buurt van een raam. Draai ze af en toe om scheefgroei te voorkomen.
- Temperatuur en vocht: stabiele kamertemperatuur en voldoende water stimuleren gezond bladgedrag.
Leg hun bewegingen vast
Bewegingen bij planten leg je vast, afhankelijk van hoe snel ze bewegen. Langzame bewegingen, zoals het draaien van bladeren naar het licht, registreer je met time-lapse fotografie, waarbij je over uren of dagen foto’s maakt en de beelden achter elkaar zet tot een versneld filmpje.
Snelle bewegingen, zoals het dichtklappen van een mimosa of het grijpen van een vleesetende plant, leg je vast met highspeedcamera’s om elk detail van de beweging te zien.
Daarnaast gebruiken wetenschappers soms sensoren en meetinstrumenten om bladstand, groei of interne drukveranderingen te meten, waardoor ze ook onzichtbare bewegingen in kaart brengen.
Regelmatig komen er filmpjes voorbij waarin mensen opnames maken om de beweging vast te leggen, leuk om ze te bekijken >>
Bronnen:
Livingetc, Gardeners World.