Bron: © Canva - Europol gebruikt Palantir: software die jouw 'misdadig gedrag' voorspelt
Je wordt overal gevolgd: op je telefoon, in je auto, online en op straat. Europol en de Nederlandse politie gebruiken software van het Amerikaanse Palantir om jouw gedrag te analyseren én te voorspellen. Critici waarschuwen voor een samenleving waarin je al wordt opgepakt voordat je iets hebt gedaan.
Wat is Palantir en waarom is het omstreden?
Palantir is een Amerikaans databedrijf dat werkt voor de CIA, FBI en het Israëlische leger. Het bedrijf is gespecialiseerd in big data-analyse: het samenvoegen van enorme hoeveelheden informatie om gedragspatronen zichtbaar te maken.
In Israël werd de software onder meer gebruikt in het beruchte Lavender-programma, dat lijsten opstelde van vermoedelijke Hamas-strijders.
Ook in Nederland: politie en Europol gebruiken Palantir
Niet alleen in de VS en het Midden-Oosten wordt Palantir ingezet. Ook de Nederlandse politie en Europol maken gebruik van de technologie. Daarmee zetten ze in op predictive policing: criminaliteit voorspellen op basis van data. Voorstanders zeggen dat dit leidt tot snellere en objectievere beslissingen.
Lees ook: Amsterdam vervangt Chinese camera’s wegens spionage- en mensenrechtenzorgen.
Minority Report in het echt?
Critici trekken de vergelijking met de film Minority Report, waarin mensen al worden gearresteerd, voordat ze een misdaad hebben gepleegd. Puur omdat ze perfect passen in het profiel van de dader.
Forum voor Democratie-leider Thierry Baudet noemt het “doodeng” dat software straks kan voorspellen dat jij een misdrijf gaat plegen.
Big-Data analyse om te voorspellen
De tekst gaat onder de video verder >>
Het Amerikaanse databedrijf Palantir werkt voor de CIA, FBI en het Israëlische leger. Maar ook dichter bij huis: de Nederlandse politie en Europol maken gebruik van deze technologie.@thierrybaudet: 'Het is big data-analyse. Ze gaan straks voorspellen dat je een misdaad zult… pic.twitter.com/ovjsjIuuU9
— Ongehoord Nederland TV (@ongehoordnedtv) August 22, 2025
Hoe betrouwbaar is die data eigenlijk?
De inzet van Palantir roept veel vragen op. Hoe betrouwbaar zijn de voorspellingen? Welke data wordt precies gebruikt? En wat gebeurt er met fouten of vooroordelen in de algoritmes? Experts waarschuwen dat AI altijd is geprogrammeerd door mensen en dus per definitie bias kan bevatten.
Lees ook: Word je afgeluisterd via je Smart-tv?
De kernvraag: wie kijkt er mee in jouw leven?
Palantir kan beslissingen sturen die direct invloed hebben op jouw vrijheid. Dat maakt het debat extra urgent: moeten buitenlandse techbedrijven als Palantir bepalen hoe Nederlandse burgers worden gevolgd en beoordeeld? En wat is de kans op een data-lek?
Bronnen
Palantir, Ongehoord Nederland