Bron: © DALL-E (ChatGPT)
In de rubriek ‘waar was jij’ nemen wij grote gebeurtenissen onder de loep en vragen wij jou je verhaal te doen. Want de meest bijzondere gebeurtenissen hebben vaak de meest bijzondere verhalen. Misschien kwam je thuis van een (verjaardags)feestje of schoof je net je bord van het avondeten opzij toen je het hoorde. Of wellicht ben je geboren op deze dag of was er een andere iconische gebeurtenis.
Waar was jij? Vertel het ons. Ieder heeft zo zijn eigen ervaringen met bijzondere gebeurtenissen. Met deze keer: 6 mei 2002. Een datum die bij velen nog in het geheugen gegrift staat:
- De moord op Pim Fortuyn
Stukje geschiedenis
Op 6 mei 2002 werd Nederland opgeschrikt door de moord op Pim Fortuyn, een van de meest spraakmakende en controversiële politici van het land. Het was de eerste politieke moord in Nederland sinds de Gouden Eeuw en het bracht een enorme schok teweeg bij het Nederlandse volk.
Wie was Pim Fortuyn?
Pim Fortuyn was een intellectueel, socioloog en politicus die bekend stond om zijn charisma, directe stijl en uitgesproken standpunten over onder meer immigratie, islam en de Nederlandse verzorgingsstaat. In 2002 leidde hij de partij Lijst Pim Fortuyn (LPF) naar een stormachtige opmars in de peilingen. Zijn boodschap: Nederland moest zijn identiteit beschermen en de overheid moest efficiënter en eerlijker worden. Fortuyn’s populariteit groeide razendsnel, zeker onder mensen die zich niet gehoord voelden door de traditionele politiek.
De fatale dag
9 dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen, werd Fortuyn na een radio-interview op het Mediapark in Hilversum doodgeschoten op de parkeerplaats van Radio 3FM. De dader was de toen 32-jarige Volkert van der Graaf, een milieuactivist die vreesde dat Fortuyns uitspraken zouden leiden tot haat tegen kwetsbare groepen.
De schietpartij was in Nederland ongekend en veroorzaakte een golf van verontwaardiging, verdriet en ongeloof. Politici, media en burgers waren diep geschokt. Veel mensen kwamen samen op plekken zoals het Binnenhof en het Rotterdamse stadhuis om bloemen te leggen en hun medeleven te betuigen.
Tekst gaat verder onder de video >>
De nasleep en gevolgen
De moord had enorme impact op de verkiezingen. Hoewel Fortuyn zelf niet meer leefde, behaalde de LPF bij de verkiezingen op 15 mei 2002 26 zetels en werd daarmee in 1 klap de op 2 na grootste partij van Nederland. Toch viel het kabinet waar de LPF deel van uitmaakte (Balkenende I) al na 87 dagen vanwege interne ruzies.
De moord zorgde daarnaast voor een omslag in het politieke en maatschappelijke debat:
- Er kwam meer ruimte voor kritiek op immigratie en integratie, thema’s die Fortuyn prominent op de agenda had gezet.
- Politici werden zich bewuster van hun veiligheid; beveiliging en bewaking zijn sindsdien structureel aangescherpt.
- De manier waarop media en politiek omgaan met uitgesproken stemmen is blijvend veranderd.
De dader en zijn straf
Volkert van der Graaf werd op 15 april 2003 veroordeeld tot 18 jaar cel. Hij kwam in mei 2014 voorwaardelijk vrij, onder strikte voorwaarden zoals een meldplicht en een gebiedsverbod. Zijn vrijlating leidde opnieuw tot maatschappelijke discussie.
Tekst gaat verder onder de video >>
Fortuyns nalatenschap
Pim Fortuyn wordt door velen herinnerd als iemand die het politieke landschap wakker schudde. Hij brak met het ‘politiek correcte’ geluid van die tijd, en bracht moeilijke onderwerpen openlijk ter sprake. Voor zijn aanhangers was hij een verlosser; voor zijn tegenstanders een gevaarlijke populist. Wat je mening ook is: niemand kan ontkennen dat hij Nederland blijvend heeft veranderd.
In Rotterdam staat een standbeeld van hem, en jaarlijks wordt zijn dood herdacht door aanhangers en politieke sympathisanten.
De moord op Pim Fortuyn blijft een dieptepunt in de Nederlandse democratie. Het herinnert ons eraan hoe kwetsbaar vrijheid van meningsuiting en politieke veiligheid zijn – en hoe belangrijk het is om in dialoog te blijven, ook als we het hartgrondig oneens zijn.
Onze vraag aan jou: waar was jij?
Heb jij iets bijzonders meegemaakt op deze bijzondere dag? Wat was je aan het doen toen je het hoorde? Vertel het ons. Mail jouw verhaal naar onze redactie: pers@startpagina.nl.
De meest spraakmakende verhalen publiceren wij (anoniem) onder dit bericht. Of reageer direct op dit bericht op onze Facebook-pagina.