Voor het eerst in de geschiedenis is het aantal online webshops groter dan het aantal fysieke winkels. De afgelopen jaren is het aantal online winkels gestaag toegenomen, waardoor er nu in Nederland meer dan 84.000 actief zijn.
Dit betekent dat er 2.000 meer online winkels zijn dan traditionele bakstenen winkels, volgens gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Lees hier meer over deze ontwikkeling en of deze trend zich door blijft zetten. Je ziet steeds meer lege panden in de winkelstraten. Gaan fysieke winkels verdwijnen?
Populariteit webshops stijgt
De populariteit van online winkelen is al jaren aan het stijgen. Tijdens de pandemie kreeg het online kopen en verkopen nog een extra impuls. In de afgelopen 4 jaar is het aantal webshops verdubbeld. Met name winkels voor kleding en huis- en tuinartikelen schoten als paddenstoelen uit de grond.
Tegenover de stijgende trend van online winkelen staat een daling in het aantal fysieke winkels. In 2010 waren er nog bijna 100.000 fysieke winkels in Nederland, dat aantal is inmiddels gedaald tot iets meer dan 82.000. Vorig jaar hebben vooral schoenenwinkels en witgoedverkopers hun deuren moeten sluiten.
Meer dan 7 op de 10 Nederlandse gemeenten hebben vorig jaar een afname in het aantal winkels gezien. In de 20 grootste steden was dit zelfs 9 op de 10. Slechts in Arnhem en Zoetermeer was er sprake van een toename van het aantal winkels. Opvallend genoeg was de daling het sterkst in de Brabantse gemeente Alphen-Chaam (-17 procent). Aan de andere kant was er een opvallende stijging te zien in de buurgemeente Baarle-Nassau (+11 procent).
Geen eentonigheid in straatbeeld
Uit een rapport van ABN AMRO blijkt dat de daling van het aantal winkels in de afgelopen 12 jaar voornamelijk ten koste is gegaan van ketens. In 2010 behoorde 28 procent van de fysieke winkels tot een keten, vorig jaar was dit percentage gedaald tot 24,4 procent. Dit betekent dat minder dan een kwart van de winkels deel uitmaakt van een bekende keten of formule.
Vaak heerst de gedachte dat winkelcentra in grote steden steeds meer op elkaar gaan lijken, met dezelfde merken die het straatbeeld domineren, zoals H&M, Mango, McDonald’s, Kruidvat en HEMA. Dit is een zorg voor veel gemeentebesturen en winkelliefhebbers. Echter, volgens de bank, gebaseerd op informatie van dataverzamelaar Locatus, valt deze uniformiteit eigenlijk wel mee. Zelfs in grote steden, waar bekende merken het vaakst te vinden zijn, zijn ketens in de afgelopen 12 jaar niet dominanter geworden.
“Over het algemeen lijkt er geen sprake te zijn van toenemende eentonigheid in het straatbeeld van winkelgebieden”, stellen de onderzoekers. Wel is er de laatste tijd een toenemende dominantie van ketens in de horecasector waar te nemen. Dit komt voornamelijk door de groei van maaltijdbezorgers en afhaalrestaurants tijdens de coronapandemie.
Verschuiving retaillandschap – online versus offline
De opkomst van e-commerce en de groei van online winkelen hebben geleid tot deze verschuiving in het retaillandschap. Consumenten vinden het steeds gemakkelijker en aantrekkelijker om online aankopen te doen. Dit komtdoor het brede scala aan producten, de flexibiliteit van winkelen op elk moment van de dag en de mogelijkheid om prijzen en aanbiedingen te vergelijken.
De groei van het aantal online winkels biedt zowel kansen als uitdagingen. Het opstarten van een webshop vereist minder initiële investeringen en biedt de mogelijkheid om een breder publiek te bereiken. Tegelijkertijd ervaren fysieke winkels de noodzaak om zich aan te passen aan deze veranderingen in het winkelgedrag en om een aantrekkelijke en unieke winkelervaring te bieden die online niet kan worden bewerkstelligd.
Gaan fysieke winkels verdwijnen?
Hoewel de opkomst van webshops en de groei van e-commerce een impact hebben gehad op het retaillandschap, is het onwaarschijnlijk dat fysieke winkels volledig gaan verdwijnen. Er zijn verschillende redenen waarom fysieke winkels relevant blijven. Ten eerste geven veel consumenten er nog steeds de voorkeur aan om producten fysiek te bekijken, aan te raken en te proberen voordat ze een aankoopbeslissing nemen. Fysieke winkels bieden de mogelijkheid voor persoonlijk contact, directe interactie met verkopers en advies op maat.
Daarnaast spelen fysieke winkels een belangrijke rol in sociale interactie en het creëren van een gemeenschapsgevoel. Winkelen kan een sociale activiteit zijn waarbij mensen samenkomen, vrienden ontmoeten en om deel uit te maken van de lokale gemeenschap.
Bovendien kunnen fysieke winkels zich onderscheiden door unieke winkelervaringen te bieden, zoals sfeervol winkelontwerp, evenementen, demonstraties en andere activiteiten die consumenten aantrekken en betrekken. Hoewel de retailsector voortdurend evolueert en aanpassingen moet doen aan de veranderende consumentenvoorkeuren, is er nog steeds een plaats voor fysieke winkels in het winkellandschap. Veel retailers combineren tegenwoordig hun online aanwezigheid met fysieke winkels, waarbij ze profiteren van de synergie tussen beide kanalen.