Bron: © Canva
Je hebt het vast wel eens gezien: een leuk houten huisje voor in de tuin, speciaal bedoeld als slaap- en toevluchtsoord voor de egel. Maar niet ieder huisje is zo leuk als het lijkt. Zo zijn er recente zorgen geuit over huisjes die weliswaar goed bedoeld zijn, maar in de praktijk juist gevaar kunnen vormen voor de dieren.
Wat speelt er precies?
De organisatie Egelbescherming Nederland trok aan de bel: een huisje dat bijvoorbeeld werd verkocht door supermarktketen Lidl voldoet volgens hen niet aan de vereiste veiligheidseisen voor egels.
Belangrijke punten:
- De ingang van het huisje was te klein. Daardoor kunnen zwangere vrouwtjes bij het naar binnen wringen ernstige inwendige verwondingen oplopen, ook hun jongen kunnen gewond raken of overlijden.
- Het gebruikte hout zou van te lage kwaliteit zijn, waardoor het snel vocht opneemt. Dat leidt tot schimmel- en vochtproblemen in het huisje. Egels die daarin overwinterslaap houden, kunnen dan kaal worden, longproblemen krijgen of zelfs overlijden.
- Hoewel Lidl zegt slechts “enkele huisjes” verkocht te hebben en uit voorzorg te hebben besloten tot terugtrekking, blijft het feit dat het aanbod van onveilige huisjes “een grootschalig probleem” is. Dat komt omdat er geen wettelijk verplichte richtlijnen zijn voor dergelijke producten.
Waarom is dit belangrijk voor jou als tuinliefhebber?
Als jij een tuin hebt waar egels voorkomen (met bladerhoop, struiken of rustige hoekjes) dan wil je natuurlijk dat je een veilig schuilplekje biedt en niet iets wat averechts werkt. Egels zijn kwetsbaar: ze zijn nachtdieren die weinig plek hebben in stedelijk gebied en zijn afhankelijk van goede overwinteringslocaties.
Een slecht huisje geeft je misschien het gevoel iets goeds te doen, maar in de praktijk kunnen egels lijden. Het is slim om goed te controleren wat je aanschaft, of beter nog: zelf een egelhuisje maken of kiezen dat wél volgens richtlijnen is.
Waar moet je op letten bij een egelhuisje?
Voordat je iets neerzet of koopt, loop deze punten even na:
- Ingangsmaat: De opening moet groot genoeg zijn zodat egels, inclusief vrouwtjes met jongen, er gemakkelijk in en uit kunnen.
- Materiaal: Hout dat weerbestendig is, liefst onbehandeld en stevig. Slecht hout kan vocht opnemen, beschimmelen of verslijten.
- Isolatie & droog houden: Het huisje moet goed beschermd zijn tegen regen en vocht. Een hoge ligging, beschutting en een droog dak helpen.
- Goede ligging in de tuin: In een hoekje, niet te veel verstoring, voldoende bladstrooisel of takken aan de zijkant zodat egels makkelijk kunnen instappen.
- Geen rommel of gevaar: Geen spinnenwebben vol schadelijke beestjes, geen losse planken waar egels vast kunnen raken, geen planken die doorbuigen of instorten.
- Onderhoud: Een keer per jaar checken op vocht, schimmel, of andere problemen. Als je merkt dat het huisje vochtig is, beter verwijderen of vervangen.
Tekst gaat verder onder de video >>
Wat kun je nú doen?
- Heb je zo’n huisje gekocht bij Lidl of een andere winkel? Controleer het goed: meet de opening, bekijk of het hout droog is, controleer op schimmel of vocht. Gebruik het zo nodig niet, want het kan schadelijk zijn.
- Overweeg om zelf een degelijk egel-huisje te maken: er zijn handleidingen beschikbaar via de Egelbescherming waarin staat waar je op moet letten.
- Heb je al-een huisje staan? Maak dan de plek rondom egelvriendelijk: bladeren, takken, niet direct te dichtbij een druk terras of pad, zodat egels rust hebben.
Je tuin kan een veilig toevluchtsoord zijn voor egels — als je kiest voor een goed huisje of die zelf maakt. Neem de tijd om de kwaliteit te beoordelen. Zo help je deze nuttige tuindieren echt, in plaats van onbedoeld schade te veroorzaken. Een beetje aandacht & zorg maakt het verschil.
Eerder schreven wij >>
Ruzie escaleert rond Lidl’s ultrageheime groentekwekerij: oprichters eisen 25 miljoen
8 oktober 2025 – In een zwaar beveiligd pand in Helmond groeit al jaren in stilte groente voor Lidl. Nu komt de ‘geheime’ vertical farm aan het licht door een miljoenenconflict tussen de uitvinders en het Duitse supermarktconcern.
Geheime Lidl-kwekerij in Helmond eindelijk onthuld
In Helmond, op bedrijventerrein De Weyer, staat een ogenschijnlijk onopvallend gebouw. Achter hoge hekken, camera’s en beveiligde poorten bevindt zich een van de meest geavanceerde vertical farms ter wereld. Hier worden, verspreid over meerdere verdiepingen, tomaten, sla en aardbeien geteeld onder paars LED-licht en met volledig gecontroleerde klimaatregeling.
De kwekerij is onderdeel van Blue Skies, een samenwerkingsverband tussen de Nederlandse uitvinders Gertjan en Lianne Meeuws en Schwarz Produktion, onderdeel van de Duitse Schwarz Gruppe. Dat is het moederbedrijf van Lidl. De samenwerking begon in 2020, met als doel Lidl zelfvoorzienend te maken in groente en fruit.
“Het is de grootste indoor kwekerij ter wereld,” zegt Gertjan Meeuws, landbouwkundige en pionier in indoor farming. “Wat we hier doen, is de toekomst van voedselproductie.”
Conflict tussen Lidl-partner en uitvinders escaleert
Na 5 jaar samenwerking sloeg de sfeer plots om. De Meeuws werden in 2025 ontslagen als bestuurders van hun eigen project. Volgens het echtpaar gebeurde dat na oplopende spanningen met de Duitse partner.
Tijdens een zitting bij de Ondernemingskamer in Amsterdam kwamen de verwijten op tafel. Schwarz beschuldigt de oprichters van datamanipulatie: ze zouden onderzoeksresultaten hebben aangepast om de levensvatbaarheid van hun teeltconcept beter te doen lijken.
Meeuws bestrijdt dat fel. “Het ging om één kolom in een spreadsheet met data over een tomatenras dat vlekjes vertoonde. Die kolom is verwijderd, maar dat had nul invloed op de uitkomst. Na aanpassing van het teeltproces verdwenen de vlekjes vanzelf.”
Daarnaast verwijt Schwarz hem ‘grensoverschrijdend gedrag’ door woede-uitbarstingen. Meeuws erkent dat hij fel kan reageren, maar noemt het overdreven:
Ik ben gepassioneerd. Dat wordt niet altijd goed begrepen. Maar ik heb niets verkeerd gedaan.
De tekst gaat onder het bericht verder >>
Bijna niemand wist van deze geheime groentekwekerij in Helmond, tot het achter de schermen misging | Economie | https://t.co/OtFnM8Js4Q https://t.co/jl49BL4A9w
— Gerda Kappert (@KappertGerda) October 6, 2025
Miljoenenstrijd om patenten en technologie
Het geschil draait niet alleen om reputatie, maar ook om honderden miljoenen euro’s. Volgens de oprichters hebben zij recht op een minimale vergoeding van 25 miljoen euro, zelfs als het project stopt.
Als de technologie wereldwijd wordt uitgerold, zoals oorspronkelijk gepland, zou dat bedrag kunnen oplopen tot 250 miljoen euro.
“We krijgen sowieso 25 miljoen euro,” stelt Meeuws in het Eindhovens Dagblad. “Dat is contractueel vastgelegd. Maar Schwarz wil onze patenten volledig overnemen via een afkoopsom. Dat vinden wij onacceptabel.”
De Duitsers bezitten inmiddels de helft van het belangrijkste patent en hebben het recht om indoor farms te bouwen in Europa en de VS. Toch houden de Meeuws vast aan hun intellectuele eigendom:
De technologie is van ons. Wij hebben die ontwikkeld.
Blue Skies: de verborgen hightech-kwekerij van Lidl
Tot voor kort wist bijna niemand van het bestaan van de kwekerij. Medewerkers mochten niets zeggen, en het pand was jarenlang verzegeld voor pers en publiek. Binnen werken zo’n 35 medewerkers in shifts aan de teelt van groenten zonder zonlicht, regen of grond.
De resultaten waren volgens Meeuws “spectaculair”:
- Tot 4 keer hogere opbrengsten per vierkante meter dan conventionele teelt
- 95% minder waterverbruik
- Een volledig afgesloten systeem zonder bestrijdingsmiddelen
De Duitse investeerders zagen er een kans in om de bevoorrading van Lidl volledig in eigen hand te nemen. Tot de samenwerking stukliep.
Meeuws-echtpaar werkt aan nieuw indoor-bloemenproject
Ondanks het conflict zitten Gertjan en Lianne Meeuws niet stil. In hun eigen proefkwekerij op Strijp T in Eindhoven werken ze aan de volgende stap: indoor bloementeelt.
“We willen laten zien dat indoor farming meer is dan een fabriek voor groenten,” zegt Lianne Meeuws. “We willen studenten betrekken, onderzoeksfaciliteiten sponsoren en bijdragen aan oplossingen voor het wereldwijde voedselprobleem.”
Onder paars licht staan inmiddels rozen in testopstellingen, een nieuwe richting die moet aantonen dat de technologie ook in andere sectoren rendabel kan zijn.
Vertical farming: beloftevolle technologie met hoge risico’s
Vertical farming geldt als een van de meest veelbelovende innovaties in de landbouw. Volgens Allied Market Research groeit de wereldwijde markt van 5 miljard euro in 2024 naar meer dan 20 miljard euro in 2032.
Toch zijn de uitdagingen groot: hoge energiekosten, complexe technologie en lange terugverdientijden hebben al meerdere projecten in Nederland en het buitenland doen sneuvelen.
De Helmondse kwekerij gold als hét bewijs dat het grootschalig wél kon. Nu dreigt juist dat succes ten onder te gaan aan een juridisch gevecht over eigendom, data en geld.
Wat is vertical farming?
Bekijk de video hieronder en lees dan verder >>
Rechtszaak bij Ondernemingskamer bepaalt toekomst
De zaak ligt nu bij de Ondernemingskamer, die onderzoekt of Schwarz rechtmatig handelde bij het ontslag van de oprichters. Tegelijk loopt een arbitrageprocedure over de technologie en patenten.
De uitspraak kan verstrekkende gevolgen hebben voor de toekomst van vertical farming in Europa. Want als zelfs de grootste indoor farm van Nederland op ruzie uitloopt, rijst de vraag: Is de toekomst van voedselproductie wel bestand tegen de menselijke factor?
Lidl’s vertical farm voor thuis.