Legionella is een stille, maar gevaarlijke bacterie die je gezondheid ernstig in gevaar kan brengen. Zeker tijdens het tuinieren, wanneer je in contact komt met potgrond of compost, loop je ongemerkt risico op besmetting. Gelukkig kun je met een paar simpele maatregelen de kans op een legionellabesmetting aanzienlijk verkleinen.
Let bovendien goed op de eerste symptomen: hoe sneller je erbij bent, hoe beter.
Wat is legionella precies?
De legionellabacterie komt van nature voor in water en aarde, vooral in stilstaand water bij temperaturen tussen de 20 en 50 graden Celsius. Besmetting vindt meestal plaats door het inademen van kleine waterdruppeltjes die de bacterie bevatten, bijvoorbeeld bij het gebruik van een tuinslang, een hogedrukreiniger of zelfs tijdens het openen van een zak potgrond op een warme dag. Ook waternevel in douches of luchtbevochtigers kan de bacterie verspreiden.
Legionella in de tuin: hoe raak je besmet?
Potgrond, compost en mest kunnen onder bepaalde omstandigheden een broedplaats worden voor legionellabacteriën, vooral als ze langdurig in de zon hebben gelegen in afgesloten zakken. Bij het openen kan een bacterierijke damp vrijkomen die je gemakkelijk inademt. Tijdens warm weer is dit risico extra groot.
Hoe voorkom je een legionellabesmetting tijdens het tuinieren?
Met de juiste voorzorgsmaatregelen kun je veilig blijven tuinieren:
- Laat potgrond acclimatiseren: Bewaar zakken potgrond of mest enkele dagen in de schaduw voordat je ze opent.
- Werk in de buitenlucht of ventileer goed: Open zakken grond altijd buiten of in een goed geventileerde ruimte.
- Maak droge potgrond vochtig: Licht bevochtigen voorkomt dat bacteriën als stof in de lucht terechtkomen.
- Draag beschermende kleding: Gebruik altijd tuinhandschoenen en overweeg het dragen van een P1-, P2- of N95-masker.
- Spoel tuinslangen goed door: Vooral als ze lang niet zijn gebruikt.
- Was je handen grondig: Na het tuinieren altijd handen wassen met water en zeep.
Lees ook: Potgrond: en alles wat je erover moet weten.
Herken de symptomen van legionellabesmetting
De incubatietijd van legionella ligt tussen de 2 en 21 dagen. Meestal treden symptomen binnen 5 tot 6 dagen op. Let op deze signalen:
- Griepachtige klachten: hoofdpijn, spierpijn, koorts (>38°C), hoesten, vermoeidheid
- Misselijkheid of diarree
- Kortademigheid of benauwdheid
- Pijn op de borst
- Verwardheid of sufheid
In ernstige gevallen kan legionella een longontsteking veroorzaken, ook wel bekend als de veteranenziekte. Deze vorm kan levensbedreigend zijn, vooral bij ouderen en mensen met een verminderde weerstand. Raadpleeg direct een arts bij vermoeden van besmetting.
Waarom waakzaamheid belangrijk is
Veel mensen realiseren zich niet dat tuinieren, hoe ontspannend het ook is, gezondheidsrisico’s kan meebrengen. De combinatie van warme temperaturen, vochtige materialen en onvoldoende ventilatie vormt een ideaal klimaat voor de legionellabacterie. Door vooraf voorzorgsmaatregelen te nemen en alert te zijn op symptomen, kun je ernstige gezondheidsproblemen voorkomen.
De tekst gaat onder de video verder >>
Veilig tuinieren begint bij bewustzijn
Of je nu een beginnende hobbyist bent of een doorgewinterde tuinier: neem het risico van legionella serieus. Door bewust om te gaan met potgrond, beschermende middelen te gebruiken en hygiënisch te werken, kun je met een gerust hart blijven genieten van je tuin.
Bronnen:
RIVM, Thuisarts.nl