Bron: © Canva. Hoe groot is de kans dat je zonnepanelen morgen worden uitgezet.
Kill Switch: het klinkt als een titel van een sciencefiction film. Maar steeds meer experts waarschuwen dat je zonnepanelen op afstand uitgeschakeld kunnen worden. En jij, met je Chinese zonnepanelen op het dak? Hoe groot is het risico?
Ontdek ook onderaan dit artikel 10 andere producten die risico lopen op een kill switch.
Meer dan 80 procent komt uit China
Nederland is Europees koploper in zonne-energie per hoofd van de bevolking. Volgens cijfers van het CBS ligt op 2,5 miljoen daken inmiddels een zonnepanelensysteem, waarvan meer dan 80 procent afkomstig is uit China. Merken als Huawei, Trina Solar en JA Solar domineren de Europese markt. En precies daar zit het probleem.
Amerikaanse, Duitse en Franse beveiligingsonderzoekers stellen onafhankelijk van elkaar vast dat veel van deze Chinese omvormers en slimme energiecontrollers op afstand te bedienen zijn. Via firmware-updates of netwerkkoppelingen kunnen ze uitgeschakeld worden met één druk op de knop, een zogeheten kill switch.
Lees verder onder de video >>
Wat is een kill switch?
Een kill switch is een ingebouwde digitale noodstop. Oorspronkelijk bedoeld als veiligheidsmechanisme. Denk aan een snelle uitschakeling bij brand of storing, maar in dit geval wordt het gezien als potentiële backdoor (achterdeur). En dat roept vragen op: wie heeft toegang? En wat gebeurt er als zo’n schakelaar op grote schaal tegelijk wordt geactiveerd?
Volgens een rapport van het Amerikaanse Department of Energy (DoE, 2024) is het risico reëel. Het Amerikaanse ministerie van Energie waarschuwt in een recent rapport voor de risico’s van buitenlandse zonnepanelen: “Buitenlandse technologie in onze stroomvoorziening vormt een kwetsbaarheid voor het hele net.”
In Duitsland spreekt de toezichthouder van “een strategische afhankelijkheid met veiligheidsrisico’s” en het Franse nationale cyberagentschap noemt Chinese omvormers “een stille kwetsbaarheid op onze daken”.
Wat gebeurt er als je panelen uitvallen?
Als jouw omvormer plots wordt uitgeschakeld, stopt de levering van zonne-energie naar je woning én naar het net. Als dit op grote schaal gebeurt, ontstaat er een instabiele situatie in het elektriciteitsnet, zeker op zonnige dagen met veel decentrale opwekking.
Mogelijke gevolgen:
- Je energierekening stijgt direct: je koopt ineens stroom in tegen marktprijzen.
- Je huisautomatisering kan uitvallen als je off-grid werkt of afhankelijk bent van zonne-energie.
- Lokale overbelasting of spanningsdalingen, zeker als veel huizen tegelijk stoppen met terugleveren.
- In het ergste geval: een regionale of landelijke black-out.
Hoe kun jij je beschermen tegen een kill switch?
1. Kies voor Europese of Amerikaanse merken: Hoewel moeilijk te vermijden, kun je bij nieuwe installaties kiezen voor merken met transparante software en zonder Chinese eigendomsstructuren. Denk aan SolarEdge (Israël), Enphase (VS) of SMA (Duitsland).
2. Laat je systeem niet onnodig verbinden met internet: Veel omvormers communiceren via wifi met apps of portals. Schakel dit uit als je het niet nodig hebt, of gebruik een apart netwerk zonder toegang tot je andere apparaten.
3. Werk met een zonne-energie-adviseur of installateur die verstand heeft van cyberveiligheid: Vraag expliciet naar beveiligingsopties, firmwarebeheer en fysieke isolatie van je systeem.
4. Investeer in lokale opslag en off-grid opties: Een thuisbatterij met noodstroomfunctie (zoals de Tesla Powerwall of LG Chem) zorgt dat jij onafhankelijk blijft in geval van storing.
5. Monitor zelf je systeem: Gebruik een onafhankelijke monitoringtool (zoals SolarAssistant of Home Assistant) die niet via de Chinese cloud loopt, zodat je afwijkingen sneller opmerkt.
Wat doen de overheden?
In Nederland heeft de AIVD in een recent rapport gewezen op “economische spionage via slimme technologie op daken” . De Tweede Kamer heeft inmiddels met een ruime meerderheid de motie van Jesse Six Dijkstra (NSC) aangenomen om de kill switch in omvormers voor zonnepanelen te verbieden. De motie kreeg steun van bijna alle partijen in de Tweede Kamer.
Lees verder onder het bericht >>
Tweede Kamer stemt voor verbod op ‘kill switch’ zonnepanelen https://t.co/3dGygDeN3f
— Solar Magazine (@SolarMagazineNL) June 4, 2025
In de Verenigde Staten is wetgeving in voorbereiding die de import van ‘strategisch kwetsbare zonnecomponenten’ verbiedt. In Duitsland zijn inmiddels inspecties gestart bij omvormerleveranciers.
Wees waakzaam, maar raak niet in paniek
De kans dat jouw zonnepanelen morgen worden uitgezet is klein. Maar zoals bij elke technologie geldt: hoe slimmer het systeem, hoe groter de kwetsbaarheid. Een kill switch klinkt misschien als een spannend scenario uit een film, maar overheden en deskundigen nemen het dreigingsbeeld inmiddels bloedserieus. Jij doet er goed aan hetzelfde te doen en kijk daarbij ook nog naar andere producten van Chinese afkomst.
10 producten die risico lopen op een kill switch
1. Telecommunicatie-infrastructuur (bijv. 5G-antennes)
Kill switches in netwerkapparatuur zoals routers, switches of 5G-antennes kunnen zorgen voor het volledig platleggen van mobiele en internetnetwerken in een land of regio.
2. Elektrische netwerken (smart grids)
Slimme energiemeters of netwerkcontrollers die op afstand uitschakelbaar zijn, kunnen leiden tot blackouts of verstoringen van stroomvoorziening op grote schaal.
3. Transportmiddelen (elektrische voertuigen, drones)
Elektrische auto’s of drones kunnen op afstand worden stilgelegd of gecontroleerd, wat gevaarlijk kan zijn in bijvoorbeeld stedelijke gebieden of luchtruimen.
4. Overheidssystemen en surveillancecamera’s
Kill switches in Chinese beveiligingscamera’s of toegangscontrolesystemen in overheidsgebouwen kunnen leiden tot blindheid op cruciale momenten of ongeoorloofde toegang.
5. Satellietcommunicatie en GPS-apparaten
Bepaalde componenten in satellietsystemen of GPS-apparaten kunnen worden uitgeschakeld, wat communicatie of locatiebepaling onmogelijk maakt, met name in militaire contexten.
6. Betalingssystemen en pinapparaten
Kill switches in betaalterminals, vaak gebruikt in winkels, kunnen leiden tot economische ontwrichting als betaling ineens niet meer mogelijk is.
7. Smart home-systemen (domotica)
Slimme verlichting, verwarming, alarmsystemen of sloten kunnen onbruikbaar worden, waardoor bewoners letterlijk in het donker of buiten komen te staan.
8. Industriële systemen (SCADA en automatisering)
Fabrieken of waterzuiveringsinstallaties die gebruikmaken van Chinese automatiseringshardware kunnen stilvallen, met mogelijk ernstige economische of ecologische schade tot gevolg.
9. Medische apparatuur
Kill switches in bijvoorbeeld patiëntmonitoringsystemen of medische robots kunnen levensbedreigend zijn als de apparatuur plots niet meer werkt.
10. Mobiele telefoons en laptops
Smartphones of laptops (bijvoorbeeld met Chinese chipsets of firmware) kunnen op afstand ontoegankelijk worden gemaakt of zelfs data vernietigen, met ernstige gevolgen voor privacy en toegang tot informatie.
Bronnen:
Department of Energy (VS), Trouw, Bloomberg