Ga naar de inhoud

3,5 miljard euro aan coronaschuld oninbaar – wie betaalt de rekening?

Coronaschuld Bron: © Canva. Nog steesd gaan duizenden ondernemers gebukt onder hun coronaschuld. 

Duizenden ondernemers dragen nóg de last van hun coronaschuld. Wat begon als een tijdelijke maatregel om bedrijven tijdens de pandemie overeind te houden, is voor velen een financiële strop geworden, die ze nauwelijks kunnen dragen. De steun bleek grotendeels een lening (geen gift) met een aflossingsplicht. Met 3,5 miljard euro oninbaar blijven faillissementen zich voordoen, met voelbare gevolgen voor lokale winkels en voorzieningen.

Veel bedrijven failliet

In totaal staat er nog 4,7 miljard euro aan uitgestelde belastingen open. Daarvan zal naar schatting 3,5 miljard euro nooit worden geïnd, omdat een groot deel van de bedrijven inmiddels failliet is gegaan of niet meer levensvatbaar is, aldus de Belastingdienst tegen RTL Nieuws.

400.000 ondernemers vroegen financiële hulp

De zogenoemde coronaschuld is het gevolg van het bijzonder uitstel van betaling dat ondernemers tijdens de coronacrisis konden aanvragen. Vanaf maart 2020 mochten bedrijven hun belastingen tijdelijk opschorten om de acute financiële klap van de lockdowns op te vangen. In totaal maakten ruim 400.000 ondernemers gebruik van deze regeling. Vanaf april 2022 moesten zij weer beginnen met terugbetalen.

Ongeveer 266.000 ondernemers troffen toen een betalingsregeling, waarmee ze 5 jaar de tijd kregen om hun achterstanden in te lopen. Nu, 3 jaar later, blijkt dat nog maar 73.000 bedrijven hun schuld volledig hebben afgelost. Dat is nog niet eens 1/4!

Horeca en detailhandel zwaarst getroffen

  • De meeste openstaande schulden liggen bij middelgrote ondernemingen met 50 tot 250 werknemers. Daar staat nog 2,2 miljard euro open bij bijna 60.000 bedrijven.
  • Kleinere ondernemingen, vaak zzp’ers en familiebedrijven, hebben gemiddeld lagere schulden, maar kampen met dezelfde structurele problemen: hoge lasten, dalende marges en stijgende rente.
  • Volgens MKB-Nederland hebben vooral sectoren als horeca, detailhandel en persoonlijke dienstverlening het nog steeds zwaar. “Deze bedrijven moesten destijds volledig dicht en hebben daarna nooit echt kunnen herstellen,” zegt een woordvoerder van de ondernemersorganisatie tegen het Financieele Dagblad.

Lees verder onder de video >>

‘Elk jaar wordt het zwaarder’

Een van die ondernemers is William Brands, eigenaar van restaurant De Meerplaats in IJmuiden. Tijdens de pandemie liep zijn schuld op tot ruim 250.000 euro, bestaande uit uitgestelde belastingen, terug te betalen steunmaatregelen en leningen van familie.“3 jaar lang betaalde ik 7.500 euro per maand, maar ik ben nog steeds niet klaar,” vertelt hij tegen RTL Nieuws.

Inmiddels heeft hij een nieuwe regeling getroffen en betaalt hij 2.500 euro per maand terug aan de Belastingdienst. “De rente is inmiddels 5 procent en elk jaar wordt het zwaarder. Alles wat je verdient, gaat het rechtstreeks naar aflossing.

Gigantische veldslag

Volgens Brands is de nasleep van corona voor veel horecaondernemers een verborgen ramp. “Iedereen denkt dat het allemaal weer goed gaat, maar achter de schermen is er nog veel pijn. Het is een gigantische veldslag geweest. We hebben er een energiecrisis overheen gekregen, hogere loonkosten en minder personeel. De pandemie is echt de zwartste bladzijde in mijn ondernemersleven.”

Waarom valt 3,5 miljard euro nooit te innen?

Dat een groot deel van de coronaschuld niet meer terugkomt, verbaast de Belastingdienst niet. “Vanaf het begin was de verwachting dat niet alle ondernemingen het zouden redden,” aldus een woordvoerder. Het gaat om een combinatie van factoren die elkaar hebben versterkt:

  • Faillissementen en bedrijfsbeëindigingen: Veel ondernemers hebben de jaren na de pandemie simpelweg niet overleefd. Een faillissement betekent dat er geen middelen meer zijn om de schuld te innen. De Belastingdienst staat dan vaak achteraan bij de verdeling van de boedel.
  • Saneringsakkoorden en kwijtschelding: In een aantal gevallen wordt met schuldeisers een akkoord gesloten waarbij slechts een deel van de schuld wordt betaald. De fiscus gaat alleen akkoord als duidelijk is dat volledige betaling niet meer mogelijk is.
  • Aanhoudende liquiditeitsproblemen: Bedrijven die wel doordraaien, kampen met hoge energie- en loonkosten. Daardoor is er vaak onvoldoende cashflow om de maandelijkse aflossingen te blijven voldoen.
  • Intrekkingen van betalingsregelingen: Ondernemers die hun termijnen niet nakomen, verliezen hun regeling. Daarna volgen strengere invorderingsmaatregelen, maar vaak valt er dan niets meer te halen.

Volgens MKB-Nederland komt daar nog bij dat ondernemers na de pandemie te maken kregen met opeenvolgende crises: eerst de energiecrisis, daarna de inflatie en personeelstekorten. “Voor veel bedrijven is het simpelweg te veel geweest,” zegt een woordvoerder.

Waar lopen ondernemers met een coronaschuld tegenaan?

De problemen zijn niet alleen financieel, maar ook emotioneel zwaar. Ondernemers zien hun omzet stijgen, maar houden onderaan de streep weinig over, omdat hun winst direct opgaat aan aflossingen. Wie tijdelijk niet kan betalen, riskeert dat de regeling wordt ingetrokken, met alle gevolgen van dien. De Belastingdienst zegt dat er “maatwerk mogelijk is”, maar benadrukt dat ondernemers zelf in actie moeten komen. “Wie problemen voorziet, moet direct contact opnemen,” aldus een woordvoerder.

De oplopende rente maakt het nog moeilijker. De invorderingsrente steeg in 2025 naar 5 procent, waardoor de schulden van ondernemers die nét boven water bleven, verder oplopen. “We zien dat veel bedrijven netjes hun belasting betalen, maar dat de ruimte voor investeringen of innovatie volledig is verdwenen,” aldus MKB-Nederland.

Hoe kom je ooit uit de coronaschuld ?

Ondernemers die nog een openstaande coronaschuld hebben, kunnen volgens de Belastingdienst kiezen uit een beperkt aantal opties:

  • Voortzetten van de betalingsregeling: Wie aan alle voorwaarden voldoet, kan de bestaande regeling behouden. In sommige gevallen is verlenging mogelijk tot 7 jaar (84 maanden) of mag er tijdelijk een betaalpauze worden ingelast. Dat kan lucht geven, maar de schuld blijft bestaan.
  • Verzoek tot sanering of kwijtschelding: In uitzonderlijke situaties kan de Belastingdienst akkoord gaan met een gedeeltelijke kwijtschelding. Daarvoor moet een ondernemer aantonen dat zijn bedrijf levensvatbaar is én dat alle andere schuldeisers meedoen aan het akkoord. “De fiscus gaat niet zomaar akkoord,” zegt financieel adviseur Wesley ter Haerdt van het IMK tegen De Ondernemer.
  • Een derde optie is herstructurering of, in het uiterste geval, faillissement. Sommige ondernemers kiezen bewust voor een doorstart onder een nieuwe entiteit om met een schone lei te beginnen, maar dat is een risicovolle route.

Nooit te laat is om hulp te zoeken

De Belastingdienst benadrukt dat het nooit te laat is om hulp te zoeken. Ondernemers die open communiceren en tijdig aangeven dat ze hun regeling niet kunnen nakomen, krijgen vaak meer ruimte. Wie wacht tot de aanmaning op de mat ligt, heeft minder kans.

De coronaschuld is daarmee uitgegroeid tot een van de hardnekkigste erfenissen van de pandemie. Wat ooit bedoeld was als vangnet, is voor duizenden bedrijven een molensteen om hun nek geworden. Voor sommigen is er uitzicht, voor velen niet. Maar 1 ding is zeker: de economische naschok van corona galmt nog jaren na in de boeken van ondernemers én van de Belastingdienst.

De tekst gaat onder de bericht verder >>

Wie betaalt de rekening?

De 3,5 miljard euro aan oninbare coronaschuld betekent dat de Belastingdienst een groot deel moet afboeken. Die rekening landt uiteindelijk bij ons allemaal: bij belastingbetalers van nu en later. Hoe? Via hogere belastingen of premies, bezuinigingen op publieke voorzieningen, of extra staatsleningen met rentelasten.

Intussen raakt de aanhoudende golf van faillissementen de lokale economie: meer leegstand, minder winkels en voorzieningen dichtbij huis. Juist lastig voor mensen die graag in de buurt willen blijven winkelen en hun diensten regelen.

Bronnen:

RTL Nieuws, Financieele Dagblad, De Ondernemer, Belastingdienst, MKB-Nederland.

Eerder schreven wij >>

Belastingdienst stuurt 27.000 aanmaningen vanwege coronaschuld

17 oktober 2023 – In september heeft de Belastingdienst aanmaningen verzonden naar 27.000 ondernemers. Dit leidt nu tot dwangbevelen en de inzet van deurwaarders door de Belastingdienst.

Staatssecretaris Van Rij heeft naar de Tweede Kamer bericht via een brief dat ondernemers in Nederland nog steeds kampten met de schuld van de coronabelastingen. De Belastingdienst had geen geduld meer en stuurde massaal aanmaningen de deur uit. Ondernemers die deze aanmaningen ontvangen moeten hun volledige schuld als één betaling voldoen.

Opgelopen en onbetaalde belastingschuld na Corona

Sinds oktober vorig jaar, zijn ondernemers door de Belastingdienst verplicht gesteld om de opgelopen belastingschuld in termijnen terug te betalen, met een betalingstermijn van 5 jaar. Desondanks liepen vele ondernemers een achterstand op hun betalingen of hebben ze zelfs helemaal niet betaald.

Eerder dit jaar heeft de Belastingdienst kenbaar gemaakt dat ondernemers die een te grote achterstand in betalingen hebben opgelopen, hun volledige schuld in één keer moeten afbetalen. Indien ze niet in staat zijn om dit te doen, worden er deurwaarders ingeschakeld.

Financiële hulp en toekomstige maatregelen

Hoewel de huidige situatie voor velen een uitdaging lijkt, benadrukt het ministerie van Financiën dat ondernemers nog steeds om hulp kunnen vragen, zelfs nadat ze een dwangbevel hebben ontvangen. Volgens het ministerie van Financiën betreft het vooral kleine bedrijven die vaak een schuld van minder dan 20.000 euro hebben.

Later deze maand zal de betalingsregeling voor een extra 8.000 ondernemers worden ingetrokken vanwege achterstallige betalingen. Bovendien krijgen 30.000 ondernemers met een achterstand medio november een waarschuwingsbrief. Zij worden opgeroepen om binnen 2 weken actie te ondernemen, anders wordt hun betalingsregeling ook ingetrokken.

Totaal aantal aanvragen om uitstel

Vanwege de pandemie hebben uiteindelijk 400.000 ondernemers om uitstel van bepaalde belastingen gevraagd tijdens de coronatijd, met een totaal bedrag dat oploopt tot 47,7 miljard euro. De schuld van coronabelastingen is zowel een uitdaging voor deze ondernemers als voor de overheid. Het vermogen om deze schuld op te lossen kan bepalend zijn voor de toekomstige economische gezondheid van Nederland.

Belastingdienst vordert coronaschuld

Welke belastingen betalen we allemaal in Nederland.

Bron: metronieuws, NOS.nl

Eerder schreven wij >>

Coronaschuld: 60.000 ondernemers hebben nog geen cent terugbetaald

2 juni 2023 – Van de ondernemers die een beroep hebben gedaan op coronasteun hebben er 60.000 nog niets van hun schuld afbetaald aan de Belastingdienst. Dat heeft staatssecretaris Marnix van Rij (Fiscaliteit) aan de Tweede Kamer gemeld.

De totale schuld van alle ondernemers, onder wie de ondernemers die hun schuld deels hebben afgelost, bedroeg eind april 16,5 miljard euro.

Relatief kleine bedragen

De 60.334 ondernemers die nog helemaal niets hebben afgelost (bijna een kwart van alle ondernemers), hebben samen een schuld openstaan van ruim 2,3 miljard euro. Bijna 25.000 daarvan hebben een schuld van minder dan 5.000 euro. Het gaat volgens Van Rij vooral om kleine ondernemingen en relatief kleine bedragen. De meeste grote ondernemingen houden zich aan de betaaltermijnen of hebben hun schuld helemaal afgelost.

Niet kunnen of niet willen betalen

“Het is niet duidelijk of het hier gaat om ondernemers die niet kunnen of ondernemers die niet willen betalen”, schrijft de staatssecretaris. Ondanks ‘herhaalde pogingen van de Belastingdienst om hen tot actie te bewegen’ hebben ze geen contact opgenomen met de Belastingdienst of instanties die hulp kunnen bieden.

De belastingschuld is opgebouwd in de coronacrisis: ondernemers konden makkelijk belastinguitstel van de overheid krijgen, omdat veel bedrijven gedeeltelijk of volledig dicht moesten vanwege de coronamaatregelen. Sinds 1 oktober vorig jaar zijn ze begonnen met het aflossen van die coronasteun, in 60 maandelijkse termijnen.

Betalingsachterstanden

De openstaande schuld van alle ondernemers is tussen oktober vorig jaar en eind april ‘sneller dan verwacht’ met ruim 3 miljard euro gedaald, schrijft Van Rij. In oktober bedroeg de gezamenlijke schuld 19,6 miljard euro. “Er is een aanzienlijke groep ondernemers die de schuld zo snel mogelijk wil aflossen, sneller dan de 5-jaarstermijn.”

96.000 ondernemers (36 procent van alle ondernemers die een coronaschuld hadden) hebben een betalingsachterstand van 1 of meer termijnen. Het gaat daarbij om in totaal ruim 5,6 miljard euro. 10 procent van de ondernemers heeft zijn volledige schuld afbetaald.

Schuld helemaal aflossen

Vanaf 13 juni start de Belastingdienst met het intrekken van coronabetalingsregelingen bij wanbetalers. “Uitgangspunt is dat de coronaschuld volledig moet worden betaald.” Van kwijtschelden is geen sprake. Tot slot: Levensvatbare onderneming komen wel in aanmerking komen voor schuldsanering.

Meer over:

Tips